Thư gửi người Rô-ma

Trong khoảng thời gian ngắn này tại Cô-rinh-tô, vào khoảng năm 56-58 sau Công Nguyên, Phao-lô viết một bức thư gửi các thánh đồ tại Rô-ma, nói về mong muốn đến thăm họ, đồng thời cho biết ông không thể làm vậy vào lúc này. Ông nói với họ rằng trước tiên ông phải đến Giê-ru-sa-lem để chuyển các khoản đóng góp đang được gửi bởi các anh em ở Ma-xê-đoan và A-chai. Dự đoán rằng cuối cùng ông sẽ có thể đến thăm Rô-ma trên đường đi Tây Ban Nha, và có lẽ cảm thấy cần thiết phải thiết lập uy tín của mình trước khi đến, Phao-lô trước tiên giải thích sự hiểu biết của mình về phúc âm, cẩn thận đối chiếu phúc âm với Luật pháp của Môi-se. Sau đó Phao-lô kết luận với nhiều lời dạy thực tế nhất thiết phải xuất phát từ thông điệp phúc âm.

Chủ đề của bức thư Phao-lô là những ai công chính bởi đức tin sẽ là những người thực sự sống. Phao-lô bắt đầu bằng cách xem xét sự phán xét của Đức Chúa Trời và sự công chính của Đức Chúa Trời. Dưới sự phán xét của Đức Chúa Trời, ngay cả người tự cho mình là “công chính” cũng là một tội nhân không có lời bào chữa. Dưới sự công chính của Đức Chúa Trời, ngay cả người “tội lỗi” cũng được xưng công chính và hòa giải với Đức Chúa Trời qua ân điển. Sau đó Phao-lô chỉ ra cách thức, qua Đấng Christ, có sự tự do khỏi sự phán xét, tội lỗi, luật pháp, và ngay cả sự chết. Tiếp theo, Phao-lô thảo luận về vấn đề độc đáo mà một số người Do Thái đang gặp phải khi khó tin rằng Đức Chúa Trời của người Do Thái có thể bao gồm cả người ngoại trong những lời hứa đã thực hiện với Áp-ra-ham. Sau khi đặt nền tảng thần học sâu sắc, Phao-lô kết thúc bức thư với những ứng dụng thực tế để biến đổi cuộc sống của một người thành sự phục vụ Cơ Đốc, và để điều chỉnh hành vi của một người trong mối quan hệ với người đồng sự, với chính quyền dân sự, và với những anh chị em trong Đấng Christ có thể yếu đuối về mặt tâm linh. Trọng tâm của bức thư là sự ưu việt của đức tin vâng phục hơn những nỗ lực vô ích để đạt được sự cứu rỗi qua việc tuân giữ luật pháp một cách nghiêm ngặt. Ân điển không được xem như một sự thay thế cho luật pháp, mà đúng hơn là một động lực cao hơn để vâng phục luật pháp của Đức Chúa Trời.

1 ¹ Phao-lô, tôi-tớ của Đức Chúa Jêsus-Christ, được gọi làm sứ-đồ, để riêng ra đặng giảng Tin-lành Đức Chúa Trời, — ² là Tin-lành xưa kia Đức Chúa Trời đã dùng các đấng tiên-tri Ngài mà hứa trong Kinh-thánh, ³ về Con Ngài, theo xác-thịt thì bởi dòng-dõi vua Đa-vít sanh ra, ⁴ theo thần-linh của thánh-đức, thì bởi sự sống lại của Ngài từ trong kẻ chết, được tỏ ra là Con Đức Chúa Trời có quyền-phép, tức là Đức Chúa Jêsus-Christ, Chúa chúng ta, ⁵ nhờ Ngài chúng ta đã nhận-lãnh ân-điển và chức sứ-đồ, để đem mọi dân ngoại đến sự vâng-phục của đức-tin, vì danh Ngài, ⁶ trong các dân ấy anh em cũng đã được gọi bởi Đức Chúa Jêsus-Christ; — ⁷ gởi cho hết thảy những người yêu-dấu của Đức Chúa Trời tại thành Rô-ma, được gọi làm thánh-đồ. Nguyền cho anh em được ân-điển và sự bình-an từ nơi Đức Chúa Trời, Cha chúng ta, và từ nơi Đức Chúa Jêsus-Christ!

⁸ Trước hết, tôi nhờ Đức Chúa Jêsus-Christ, vì hết thảy anh em mà tạ ơn Đức Chúa Trời tôi về đức-tin anh em đã đồn khắp cả thế-gian. ⁹ Vì Đức Chúa Trời mà tôi lấy tâm-thần hầu việc, bởi sự giảng Tin-lành của Con Ngài, làm chứng cho tôi rằng tôi nhắc đến anh em không thôi ¹⁰ trong mọi khi tôi cầu-nguyện, thường xin Đức Chúa Trời, bởi ý-muốn Ngài, sau lại có thể gặp dịp-tiện đi đến nơi anh em. ¹¹ Thật vậy, tôi rất mong-mỏi đến thăm anh em, đặng thông-đồng sự ban-cho thiêng-liêng cùng anh em, hầu cho anh em được vững-vàng, ¹² tức là tôi ở giữa anh em, để chúng ta cùng nhau giục lòng mạnh-mẽ bởi đức-tin chung của chúng ta, nghĩa là của anh em và của tôi.

¹³ Vả, hỡi anh em, tôi chẳng muốn anh em không biết rằng đã ghe phen tôi toan đi thăm anh em, đặng hái trái trong anh em cũng như trong dân ngoại khác; song về sự đó tôi bị ngăn-trở cho đến bây giờ. ¹⁴ Tôi mắc nợ cả người Gờ-réc lẫn người giã-man, cả người thông-thái lẫn người ngu-dốt. ¹⁵ Ấy vậy, hễ thuộc về tôi, thì tôi cũng sẵn lòng rao Tin-lành cho anh em, là người ở thành Rô-ma.

¹⁶ Thật vậy, tôi không hổ-thẹn về Tin-lành đâu, vì là quyền-phép của Đức Chúa Trời để cứu mọi kẻ tin, trước là người Giu-đa, sau là người Gờ-réc; ¹⁷ vì trong Tin-lành nầy có bày-tỏ sự công-bình của Đức Chúa Trời, bởi đức-tin mà được, lại dẫn đến đức-tin nữa, như có chép rằng: Người công-bình sẽ sống bởi đức-tin.

¹⁸ Vả, cơn giận của Đức Chúa Trời từ trên trời tỏ ra nghịch cùng mọi sự không tin-kính và mọi sự không công-bình của những người dùng sự không công-bình mà bắt hiếp lẽ thật. ¹⁹ Vì đều chi có thể biết được về Đức Chúa Trời thì đã trình-bày ra cho họ, Đức Chúa Trời đã tỏ đều đó cho họ rồi, ²⁰ bởi những sự trọn lành của Ngài mắt không thấy được, tức là quyền-phép đời đời và bổn-tánh Ngài, thì từ buổi sáng-thế vẫn sờ-sờ như mắt xem-thấy, khi người ta xem-xét công-việc của Ngài. Cho nên họ không thể chữa mình được, ²¹ vì họ dẫu biết Đức Chúa Trời, mà không làm sáng danh Ngài là Đức Chúa Trời, và không tạ ơn Ngài nữa; song cứ lầm-lạc trong lý-tưởng hư-không, và lòng ngu-dốt đầy những sự tối-tăm. ²² Họ tự xưng mình là khôn-ngoan, mà trở nên điên-dại; ²³ họ đã đổi vinh-hiển của Đức Chúa Trời không hề hư-nát lấy hình-tượng của loài người hay hư-nát, hoặc của điểu, thú, côn-trùng.

²⁴ Cho nên Đức Chúa Trời đã phó họ sa vào sự ô-uế theo lòng ham-muốn mình, đến nỗi tự làm nhục thân-thể mình nữa, ²⁵ vì họ đã đổi lẽ thật Đức Chúa Trời lấy sự dối-trá, kính-thờ và hầu việc loài chịu dựng nên thế cho Đấng dựng nên, là Đấng đáng khen-ngợi đời đời! A-men. ²⁶ Ấy vì cớ đó mà Đức Chúa Trời đã phó họ cho sự tình-dục xấu-hổ; vì trong vòng họ, những người đờn-bà đã đổi cách dùng tự-nhiên ra cách khác nghịch với tánh tự-nhiên. ²⁷ Những người đờn-ông cũng vậy, bỏ cách dùng tự-nhiên của người đờn-bà mà un-đốt tình-dục người nầy với kẻ kia, đờn-ông cùng đờn-ông phạm sự xấu-hổ, và chính mình họ phải chịu báo-ứng xứng với đều lầm-lỗi của mình. ²⁸ Tại họ không lo nhìn-biết Đức Chúa Trời, nên Đức Chúa Trời đã phó họ theo lòng hư-xấu, đặng phạm những sự chẳng xứng-đáng.

²⁹ Họ đầy-dẫy mọi sự không công-bình, độc-ác, tham-lam, hung-dữ; chan-chứa những đều ghen-ghét, giết người, cãi-lẫy, dối-trá, giận-dữ; ³⁰ hay mách, gièm-chê, chẳng tin-kính, xấc-xược, kiêu-ngạo, khoe-khoang, khôn-khéo về sự làm dữ, không vâng lời cha mẹ; ³¹ dại-dột, trái lời giao-ước, không có tình-nghĩa tự-nhiên, không có lòng thương-xót. ³² Dầu họ biết mạng-lịnh Đức Chúa Trời tỏ ra những người phạm các tội dường ấy là đáng chết, thế mà chẳng những họ tự làm thôi đâu, lại còn ưng-thuận cho kẻ khác phạm các đều ấy nữa.

2 ¹ Vậy, hỡi người kia, ngươi là ai mặc lòng, hễ đoán-xét kẻ khác thì không thể chữa mình được; vì trong khi đoán-xét họ, ngươi cũng lên án cho chính mình ngươi nữa, bởi ngươi đoán-xét họ, mà cũng làm các việc như họ. ² Vả, chúng ta biết rằng sự phán-xét của Đức Chúa Trời đối với kẻ làm những việc như thế, là hiệp với lẽ thật. ³ Hỡi người đoán-xét kẻ phạm những việc dường ấy mà mình cũng phạm kia, vậy ngươi tưởng rằng chính mình ngươi sẽ tránh khỏi sự phán-xét của Đức Chúa Trời sao? ⁴ Hay là ngươi khinh-dể sự dư-dật của lòng nhơn-từ, nhịn-nhục, khoan-dung Ngài, mà không nhận-biết lòng nhơn-từ của Đức Chúa Trời đem ngươi đến sự ăn-năn sao? ⁵ Bởi lòng ngươi cứng-cỏi, không ăn-năn, thì tự chấp-chứa cho mình sự giận về ngày thạnh-nộ, khi sẽ hiện ra sự phán-xét công-bình của Đức Chúa Trời, ⁶ là Đấng sẽ trả lại cho mỗi người tùy theo công-việc họ làm: ⁷ ai bền lòng làm lành, tìm sự vinh-hiển, sự tôn-trọng và sự chẳng hề chết, thì báo cho sự sống đời đời; ⁸ còn ai có lòng chống-trả, không vâng-phục lẽ thật, mà vâng-phục sự không công-bình, thì báo cho họ sự giận và cơn thạnh-nộ. ⁹ Sự hoạn-nạn khốn-khó giáng cho mọi người làm ác, trước cho người Giu-đa, sau cho người Gờ-réc; ¹⁰ nhưng vinh-hiển, tôn-trọng, cùng sự bình-an cho mọi người làm lành, trước cho người Giu-đa, sau cho người Gờ-réc. ¹¹ Vì trước mặt Đức Chúa Trời, chẳng vị-nể ai đâu.

¹² Phàm những kẻ không luật-pháp mà phạm tội, cũng sẽ không luật-pháp mà hư-mất; còn những kẻ có luật-pháp mà phạm tội, thì sẽ bị luật-pháp đoán-xét; ¹³ vì chẳng phải kẻ nghe đọc luật-pháp là người công-bình trước mặt Đức Chúa Trời, bèn là kẻ làm theo luật-pháp được xưng công-bình vậy. ¹⁴ Vả, dân ngoại vốn không có luật-pháp, khi họ tự-nhiên làm những việc luật-pháp dạy-biểu, thì những người ấy dầu không có luật-pháp, cũng tự nên luật-pháp cho mình. ¹⁵ Họ tỏ ra rằng việc mà luật-pháp dạy-biểu đã ghi trong lòng họ: chính lương-tâm mình làm chứng cho luật-pháp, còn ý-tưởng mình khi thì cáo-giác mình, khi thì binh-vực mình. ¹⁶ Ấy là đều sẽ hiện ra trong ngày Đức Chúa Trời bởi Đức Chúa Jêsus-Christ mà xét-đoán những việc kín-nhiệm của loài người, y theo Tin-lành tôi.

¹⁷ Còn ngươi, mang lấy danh người Giu-đa, yên-nghỉ trên luật-pháp, khoe mình về Đức Chúa Trời ngươi, ¹⁸ hiểu ý-muốn Ngài và biết phân-biệt phải trái, vì ngươi đã được luật-pháp dạy; ¹⁹ khoe mình làm người dẫn đường cho kẻ mù, làm sự sáng cho kẻ ở nơi tối-tăm, ²⁰ làm thầy kẻ ngu, làm người dạy kẻ tầm-thường, trong luật-pháp có mẫu-mực của sự thông-biết và của lẽ thật, ²¹ vậy ngươi dạy-dỗ kẻ khác mà không dạy-dỗ chính mình ngươi sao! Ngươi giảng rằng chớ nên ăn-cắp, mà ngươi ăn-cắp! ²² Ngươi nói rằng chớ nên phạm tội tà-dâm, mà ngươi phạm tội tà-dâm! Ngươi gớm-ghét hình-tượng mà cướp lấy đồ-vật của hình-tượng! ²³ Ngươi khoe mình về luật-pháp mà bởi phạm luật-pháp làm nhục đến Đức Chúa Trời! ²⁴ Vì bởi cớ các ngươi nên danh Đức Chúa Trời bị nói phạm trong vòng người ngoại, như lời đã chép.

²⁵ Thật thế, nếu ngươi làm theo luật-pháp, thì phép cắt-bì có ích; còn nếu ngươi phạm luật-pháp, thì dầu chịu cắt-bì cũng như không. ²⁶ Vậy nếu kẻ chưa chịu cắt-bì giữ các điều-răn của luật-pháp, thì sự chưa chịu cắt-bì đó há chẳng cầm như đã chịu sao? ²⁷ Kẻ vốn không chịu cắt-bì, mà làm trọn luật-pháp, sẽ đoán-xét ngươi, là kẻ dẫu có chữ của luật-pháp và phép cắt-bì, lại phạm luật-pháp. ²⁸ Vì người nào chỉ bề ngoài là người Giu-đa, thì không phải là người Giu-đa, còn phép cắt-bì làm về xác-thịt ở ngoài, thì không phải là phép cắt-bì; ²⁹ nhưng bề trong là người Giu-đa mới là người Giu-đa, phép cắt-bì bởi trong lòng, làm theo cách thiêng-liêng, không theo chữ-nghĩa, mới là phép cắt-bì thật. Một người Giu-đa như vậy được khen-ngợi, chẳng phải bởi loài người, bèn là bởi Đức Chúa Trời.

3 ¹ Vậy thì, sự trổi hơn của người Giu-đa là thể nào, hay là phép cắt-bì có ích gì chăng? ² Ích lớn đủ mọi đàng. Trước hết là đều nầy: ấy là lời phán của Đức Chúa Trời đã phó cho dân Giu-đa. ³ Mà làm sao! nếu một vài người trong bọn họ không thành-tín, thì sự không thành-tín của họ có làm cho sự thành-tín của Đức Chúa Trời ra hư-không sao? ⁴ Chẳng hề như vậy! Thà xưng Đức Chúa Trời là thật và loài người là giả-dối, như có chép rằng:

⁵ Song nếu sự không công-bình của chúng ta tỏ ra sự công-bình của Đức Chúa Trời, thì sẽ nói làm sao? Khi Đức Chúa Trời giáng cơn giận thì Ngài không công-bình sao? (Tôi nói như cách người ta nói.)— ⁶ Chẳng hề như vậy! Nếu vậy thì Đức Chúa Trời đoán-xét thế-gian thể nào?

⁷ Nhưng, nếu lẽ thật Đức Chúa Trời bởi sự nói dối của tôi mà được sự vinh-hiển lớn hơn, thì sao tôi còn bị đoán-xét như kẻ có tội? — ⁸ Vậy thì, sao chúng ta không làm sự dữ cho được sự lành, như kẻ gièm-pha đã cáo và quyết rằng chúng ta dạy đều ấy?… Sự đoán-phạt những người đó là công-bình.

⁹ Thế nào! Chúng ta có đều gì hơn chăng? Chẳng có, vì chúng ta đã tỏ ra rằng người Giu-đa và người Gờ-réc thảy đều phục dưới quyền tội-lỗi, ¹⁰ như có chép rằng:

¹⁹ Vả, chúng ta biết rằng những đều mà luật-pháp nói, là nói cho mọi kẻ ở dưới luật-pháp, hầu cho miệng nào cũng phải ngậm lại, cả thiên-hạ đều nhận tội trước mặt Đức Chúa Trời; ²⁰ vì chẳng có một người nào bởi việc làm theo luật-pháp mà sẽ được xưng công-bình trước mặt Ngài, vì luật-pháp cho người ta biết tội-lỗi.

²¹ Nhưng hiện bây giờ, sự công-bình của Đức Chúa Trời, mà luật-pháp và các đấng tiên-tri đều làm chứng cho, đã bày-tỏ ra ngoài luật-pháp: ²² tức là sự công-bình của Đức Chúa Trời, bởi sự tin đến Đức Chúa Jêsus-Christ, cho mọi người nào tin. Chẳng có phân-biệt chi hết, ²³ vì mọi người đều đã phạm tội, thiếu mất sự vinh-hiển của Đức Chúa Trời, ²⁴ và họ nhờ ân-điển Ngài mà được xưng công-bình nhưng-không, bởi sự chuộc tội đã làm trọn trong Đức Chúa Jêsus-Christ, ²⁵ là Đấng Đức Chúa Trời đã lập làm của-lễ chuộc tội, bởi đức-tin trong huyết Đấng ấy. Ngài đã bày-tỏ sự công-bình mình như vậy, vì đã bỏ qua các tội phạm trước kia, ²⁶ trong buổi Ngài nhịn-nhục; tức là Ngài đã tỏ sự công-bình Ngài trong thời hiện-tại, tỏ ra mình là công-bình và xưng công-bình kẻ nào tin đến Đức Chúa Jêsus.

²⁷ Vậy thì sự khoe mình ở đâu? Đã bị trừ-bỏ rồi. Bởi luật-pháp nào? Luật-pháp của việc làm chăng? Không phải, nhưng bởi luật-pháp của đức-tin; ²⁸ vì chúng ta kể rằng người ta được xưng công-bình bởi đức-tin, chớ không bởi việc làm theo luật-pháp. ²⁹ Hay là, Đức Chúa Trời chỉ là Đức Chúa Trời của dân Giu-đa sao? Há chẳng phải cũng là Đức Chúa Trời của dân ngoại ư? Phải, Ngài cũng là của dân ngoại nữa; ³⁰ vì chỉ có một Đức Chúa Trời, là Đấng làm cho kẻ chịu cắt-bì được xưng công-bình bởi đức-tin, cũng làm cho kẻ không chịu cắt-bì được xưng công-bình bởi đức-tin nữa.

³¹ Vậy, chúng ta nhơn đức-tin mà bỏ luật-pháp hay sao? Chẳng hề như vậy! Trái lại, chúng ta làm vững-bền luật-pháp.