Ngày 17 tháng Giêng

 Sau khi kể về dòng dõi của Ê-sau, sách Sáng thế ký chuyển sang tập trung vào gia đình của Gia-cốp (nay được gọi là Y-sơ-ra-ên), bởi chính thông qua dòng dõi của ông mà những lời hứa phước lành sẽ được thực hiện. Trong giai đoạn này, Giô-sép – một người con trai của Y-sơ-ra-ên – đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong câu chuyện.

Tình cảm đặc biệt mà Y-sơ-ra-ên dành cho Giô-sép, cộng thêm có lẽ cả thái độ của chính Giô-sép, đã khiến các anh em sinh lòng ganh tị và thù ghét. Cách họ đối xử với Giô-sép và cha mình thật không xứng đáng với vai trò quan trọng mà họ sẽ đảm nhiệm sau này – những người đứng đầu các chi tộc trong dân tộc của Đức Chúa Trời.”

Giô-sép và các anh người

37   1 Gia-cốp ở tại xứ của cha mình đã kiều-ngụ, là xứ Ca-na-an.

2 Đây là chuyện dòng-dõi của Gia-cốp.

Giô-sép, tuổi mười bảy, chăn chiên với các anh mình; người đi kết bạn cùng con của Bi-la và con của Xinh-ba, hai vợ cha mình. Giô-sép thuật lại với cha các chuyện xấu của họ nói. 3 Vả, Y-sơ-ra-ên thương-yêu Giô-sép hơn những con trai khác, vì là con muộn mình, nên may cho chàng một cái áo dài có nhiều sắc. 4 Các anh thấy cha thương Giô-sép hơn bọn mình, bèn sanh lòng ganh-ghét, chẳng có thế lấy lời tử-tế nói cùng chàng được.

 Chiêm-bao của Giô-sép

 5 Giô-sép có nằm chiêm-bao, thuật lại cho các anh mình nghe; họ càng thêm ganh-ghét nữa. 6 Người nói rằng: Tôi có điềm chiêm-bao, xin các anh hãy nghe tôi thuật: 7 Chúng ta đương ở ngoài đồng bó lúa, nầy bó lúa tôi đứng dựng lên, còn bó lúa của các anh đều đến ở chung-quanh, sấp mình xuống trước bó lúa tôi. 8 Các anh người bèn đáp rằng: Vậy, mầy sẽ cai-trị chúng ta sao? mầy sẽ hành-quyền trên chúng ta sao? Họ càng ganh-ghét hơn nữa, vì điềm chiêm-bao và lời nói của chàng.

9 Giô-sép lại nằm chiêm-bao nữa, thuật cùng các anh mình rằng: Tôi còn có một điềm chiêm-bao nữa: Nầy mặt trời, mặt trăng, và mười một ngôi sao đều sấp mình xuống trước mặt tôi! 10 Chàng thuật chiêm-bao đó lại cho cha và các anh mình nghe; nhưng cha chàng quở mà hỏi rằng: Điềm chiêm-bao của mầy đó có nghĩa chi? Có phải tao, mẹ, và các anh mầy đều phải đến sấp mình xuống đất trước mặt mầy chăng? 11 Các anh lấy làm ganh-ghét chàng; còn cha lại ghi-nhớ lấy đều đó.

Giô-sép bị các anh mình quăng xuống hố

12 Các anh chàng đi chăn chiên của cha tại Si-chem. 13 Y-sơ-ra-ên nói cùng Giô-sép rằng: Các anh con có chăn bầy chiên tại Si-chem chăng? Lại đây, đặng cha sai con đi đến chúng nó. Giô-sép đáp rằng: Có con đây. 14 Y-sơ-ra-ên biểu rằng: Con hãy đi, xem thử các anh con ra sao, và các bầy chiên thể nào; rồi đem tin về cho cha hay. Vậy, từ trũng Hếp-rôn, người sai Giô-sép đi đến Si-chem. 15 Có một người gặp chàng đi lạc trong đồng ruộng, liền hỏi và nói cùng chàng rằng: Ngươi tìm chi? 16 Đáp rằng: Tôi tìm các anh tôi. Xin hãy chỉ giùm tôi họ chăn bầy chiên nơi nào. 17 Người nói: Các anh ngươi ở đây đi rồi, vì tôi có nghe họ nói rằng: Ta hãy đi đến Đô-ta-in. Vậy, Giô-sép đi tìm các anh mình, gặp được tại Đô-ta-in.

18 Các anh thấy chàng đi ở đàng xa, chưa đến gần, thì đã lập mưu để giết chàng. 19 Chúng bèn nói nhau rằng: Kia, thằng nằm mộng đến kia! 20 Bây giờ, nào! chúng ta hãy giết nó đi, quăng xuống một cái hố nước nào đó; đoạn ta sẽ nói rằng nó đã bị thú rừng xé ăn, rồi sẽ xem các điềm chiêm-bao của nó ra sao. 21 Ru-bên nghe qua lời đó, liền giải-cứu chàng ra khỏi tay các anh mà rằng: Chúng ta đừng giết chết nó; 22 lại tiếp: Chúng ta chớ nên làm đổ máu ra; hãy liệng nó trong cái hố nước nơi đồng vắng kia, và đừng tra tay vào mình nó. Người nói vậy, có ý muốn giải-cứu chàng khỏi tay họ, để trả chàng về cùng cha mình. 23 Vừa khi Giô-sép đến gần các anh, họ bèn lột áo chàng, là áo có nhiều sắc đương mặc trong mình; 24 rồi, bắt chàng đem quăng trong hố nước. Vả, hố khô-cạn, chẳng có nước.

Giô-sép bị bán cho dân Ích-ma-ên đem qua Ê-díp-tô

25 Đoạn, họ ngồi lại ăn. Nhướng mắt lên chợt thấy một đoàn dân Ích-ma-ên ở phía Ga-la-át đi đến, trên lưng lạc-đà họ chở đầy thuốc thơm, nhũ-hương và một-dược đương đem đi đến xứ Ê-díp-tô. 26 Giu-đa bèn nói cùng các anh em rằng: Giết em ta mà giấu máu nó, có dùng cho ta được việc chi? 27 Hè! hãy đem bán nó cho dân Ích-ma-ên và đừng tra tay vào mình nó; vì nó là em, là cốt-nhục của chúng ta. Các anh em đều nghe theo lời người nói. 28 Vả, khi những lái-buôn Ma-đi-an đi ngang qua, các anh kéo Giô-sép lên khỏi hố nước, rồi bán chàng giá hai mươi miếng bạc cho dân Ích-ma-ên đem qua xứ Ê-díp-tô.

29 Ru-bên trở lại hố; nầy Giô-sép đâu mất rồi; bèn xé áo mình, 30 trở lại nơi các em mình mà nói rằng: Ôi! đứa trẻ đâu mất rồi! còn tôi, sẽ đi đâu?

Gia-cốp khóc, tưởng con út mình đã chết thiệt

31 Các anh giết một con dê đực, rồi lấy áo Giô-sép nhúng vào trong máu; 32 đoạn, gởi cái áo nhiều sắc đó đem về cho cha mình và dặn nói rằng: Đây là vật chúng tôi đã kiếm được. Vậy, xin hãy nhìn coi, có phải áo của con trai cha chăng. 33 Gia-cốp nhìn và nói rằng: Ấy là áo của con trai ta đó; một thú dữ đã xé-cấu nó! Quả thật Giô-sép đã bị phân thây rồi! 34 Người xé quần áo mình ra, lấy bao quấn ngang hông, và để tang lâu ngày cho con trai mình. 35 Hết thảy con trai, con gái hiệp lại an-ủi người, nhưng không chịu; bèn nói rằng: Ta để tang luôn xuống chốn âm-phủ cùng con ta! Ấy đó, cha Giô-sép khóc than chàng như vậy.

36 Các lái buôn Ma-đi-an đem Giô-sép đến xứ Ê-díp-tô, bán cho Phô-ti-pha, quan thị-vệ của Pha-ra-ôn.

Giu-đa và Ta-ma

Trong thời gian Giô-sép sống như một nô lệ tại Ai Cập, tại Ca-na-an đang diễn ra một câu chuyện đáng chú ý về Giu-đa – con trai của Y-sơ-ra-ên và Lê-a. Câu chuyện này liên quan đến một tập tục thừa kế cổ xưa: khi một người đàn ông qua đời mà không có con, em trai của người đó phải cưới người vợ góa để duy trì dòng dõi và tài sản cho anh mình. Dù tập tục này có vẻ xa lạ với quan niệm hiện đại, nhưng nó là nền tảng của câu chuyện bi kịch này.

Bi kịch bắt đầu khi Ô-nan – một trong những con trai của Giu-đa – được yêu cầu cưới Ta-ma, vợ góa của anh trai mình. Tuy Ô-nan có quan hệ với Ta-ma nhưng anh ta cố tình ngăn cản việc có con. Từ đó dẫn đến một diễn biến khác thường khi Ta-ma, với quyết tâm có con, đã tìm cách để sinh con với chính cha chồng của mình là Giu-đa.”

Giu-đa và nàng Ta-ma, dâu mình

38   1 Trong lúc đó, Giu-đa lìa xa các anh em mình, đến ở cùng một người A-đu-lam, tên là Hi-ra. 2 Tại đó, Giu-đa thấy con gái của một người Ca-na-an, tên là Su-a, bèn cưới làm vợ, và ăn ở cùng nàng. 3 Nàng thọ-thai, sanh được một con trai, đặt tên là Ê-rơ. 4 Nàng thọ-thai nữa, sanh được một con trai, đặt tên là Ô-nan; 5 lại sanh thêm một con trai, đặt tên là Sê-la. Vả, lúc vợ sanh-sản, thì Giu-đa ngụ tại Kê-xíp.

6 Giu-đa cưới cho Ê-rơ, con trưởng-nam, một người vợ, tên là Ta-ma. 7 Nhưng Ê-rơ độc-ác trước mặt Đức Giê-hô-va, nên Ngài giết người đi. 8 Giu-đa bèn biểu Ô-nan rằng: Con hãy lại gần vợ anh con, kết bạn cùng nàng như em chồng, đặng nối dòng-dõi cho anh. 9 Ô-nan biết rằng dòng-dõi nầy sẽ chẳng thuộc về mình, nên đương khi đến cùng nàng, thì làm rơi rớt xuống đất, để đừng sanh dòng-dõi cho anh. 10 Nhưng đều người làm vậy không đẹp lòng Đức Giê-hô-va, nên Ngài cũng giết người luôn đi. 11 Đoạn, Giu-đa biểu Ta-ma, dâu mình, rằng: Hãy về ở góa bên nhà cha con, cho đến chừng nào Sê-la, con trai cha, sẽ trở nên khôn-lớn. Vì người nói rằng: Chúng ta hãy coi chừng, e khi nó cũng chết như hai anh nó chăng. Ta-ma bèn đi về ở nhà cha mình.

12 Ngày qua tháng lại, con gái của Su-a, vợ Giu-đa, qua đời. Khi đã nguôi lòng, thì Giu-đa đi cùng bạn là Hi-ra, người A-đu-lam, lên đến nơi mấy thợ hớt lông chiên mình, tại Thim-na. 13 Người ta cho nàng Ta-ma hay đều đó mà rằng: Nầy, ông gia ngươi đi lên Thim-na đặng hớt lông chiên. 14 Nàng bèn cổi áo góa-bụa mình ra lấy lúp che mặt, và bao-phủ mình lại, rồi ngồi trước cửa thành Ê-na-im, bên con đường đi về Thim-na; làm vậy là vì nàng đã thấy Sê-la khôn-lớn rồi, nhưng họ không gả mình cho chàng làm vợ. 15 Giu-đa thấy nàng, cho là một kỵ-nữ, vì nàng che mặt, 16 bèn lại gần mà nói rằng: Hãy cho ta đến cùng nàng; vì cớ người không biết nàng là dâu mình. Nàng đáp rằng: Người sẽ cho tôi món chi đặng đi đến cùng tôi? 17 Đáp rằng: Ta sẽ gởi cho nàng một con dê con của bầy ta. Nàng hỏi: Người sẽ cho tôi một của chi làm tin, cho đến chừng nào sẽ gởi con dê? 18 Đáp rằng: Ta sẽ cho nàng của chi làm tin bây giờ? Nàng đáp: Con dấu, dây và cây gậy của người đương cầm nơi tay. Người liền cho, đi lại cùng nàng; nàng thọ-thai vì người vậy. Đoạn, nàng đứng dậy mà đi, 19 cổi lúp ra và mặc quần áo góa-bụa lại.

20 Giu-đa cậy bạn A-đu-lam mình đem cho con dê con đặng chuộc mấy vật tin nơi tay người đờn-bà nầy; nhưng tìm nàng chẳng thấy. 21 Bạn bèn hỏi dân tại nơi nàng ở rằng: Người kỵ-nữ khi trước ở ngoài đường nơi cửa thành Ê-na-im đâu rồi? Họ đáp rằng: Ở đây chẳng có một kỵ-nữ nào hết. 22 Bạn bèn trở về Giu-đa mà rằng: Tôi kiếm nàng không đặng; và dân nơi đó có nói: ở đây chẳng có một kỵ-nữ nào. 23 Giu-đa rằng: Nầy, tôi đã gởi dê con đến, mà bạn tìm chẳng thấy nàng; vậy, để cho nàng giữ lấy của tin đó, chẳng nên gây đều nhơ-nhuốc cho chúng ta.

24 Cách chừng ba tháng sau, người ta có học lại cùng Giu-đa rằng: Ta-ma, dâu ngươi, đã làm kỵ-nữ, và vì nông-nỗi đó, nàng đã hoang-thai. Giu-đa đáp: Hãy đem nó ra thiêu đi. 25 Đương khi người ta đem nàng ra, thì nàng sai đến nói cùng ông gia rằng: Xin cha hãy nhìn lại con dấu, dây và gậy nầy là của ai. Tôi thọ-thai do nơi người mà có các vật nầy. 26 Giu-đa nhìn biết mấy món đó, bèn nói rằng: Nàng phải hơn ta, vì ta không đưa Sê-la, con trai ta, cho nàng. Đoạn, người không ăn ở cùng nàng nữa.

27 Đến kỳ sanh-nở, nầy trong bụng nàng có thai đôi. 28 Đương lúc sanh-nở, một trong hai đứa đưa tay ra trước; bà mụ bắt lấy tay buộc một sợi chỉ điều, và nói rằng: Đứa nầy ra trước. 29 Nhưng nó rút tay vào, thì đây, anh nó lại ra. Bà mụ nói rằng: Mầy tông rách dường nầy! Họ đặt tên là Phê-rết (nghĩa là hư-rách). 30 Kế em nó ra sau, là đứa nơi tay có sợi chỉ điều, và họ đặt tên là Sê-rách(nghĩa là màu điều).

Mặc dù thoạt đầu câu chuyện có vẻ như quá nhỏ không đáng kể, nhưng ý nghĩa quan trọng nhất của sự việc này chỉ được bày tỏ ra sau nhiều thế kỷ. Qua dòng dõi của Phê-rết – con trai của Giu-đa – sẽ sinh ra Đấng Mê-si-a, người được Đức Chúa Trời chọn làm Cứu Chúa cho nhân loại.