Đọc Sáng-thế ký 34:1- 35:29
Đi-na và Những Người Đàn Ông Si-chem
Sau khi vượt qua sông Giô-đanh, Gia-cốp cùng gia đình quay trở về Ca-na-an và định cư gần núi Ga-ri-xim, một vùng đất nằm ở phía bắc Giê-ru-sa-lem. Tại đây, câu chuyện xoay quanh Đi-na – con gái của Gia-cốp, một câu chuyện về tình yêu nhưng kết thúc bằng sự phản bội và trả thù. Câu chuyện còn có sự xuất hiện của những nhân vật quan trọng khác: Si-chem – con trai của vị hoàng tử địa phương, Ha-mô – cha của Si-chem, cùng với Si-mê-ôn và Lê-vi – hai người anh của Đi-na.”
Si-chem cướp nàng Đi-na
34 1 Nàng Đi-na, con gái của Lê-a sanh cho Gia-cốp, đi ra thăm bọn con gái của xứ đó. 2 Si-chem, con trai Hê-mô, người Hê-vít, hoàng-tử xứ đó, thấy nàng, thì cướp đi, nằm với nàng và làm điếm-nhục nàng. 3 Tâm-hồn chàng vấn-vít cùng Đi-na, con gái Gia-cốp, thương-mến con gái tơ đó, lấy lời ngon-ngọt nói cùng nàng. 4 Si-chem nói cùng Hê-mô, cha mình, rằng: Hãy cho tôi con gái nầy làm vợ. 5 Vả, Gia-cốp hay được rằng chàng làm hư danh-giá Đi-na, con gái mình, nhưng các con trai mình mắc ở ngoài đồng cùng súc-vật, nên người làm thinh đến khi họ trở về.
6 Lúc đó, Hê-mô, cha Si-chem, đến cùng Gia-cốp đặng nói chuyện cùng người. 7 Các con trai Gia-cốp ở ngoài đồng trở về, vừa hay được việc ấy, bèn nổi nóng và giận lắm, vì việc ô-danh mà Si-chem đã xui cho họ Y-sơ-ra-ên, nằm cùng con gái của Gia-cốp, là việc chẳng bao giờ nên làm. 8 Hê-mô nói cùng họ rằng: Tâm-hồn Si-chem, con trai tôi, đã dan-díu cùng con gái các ông; xin hãy gả nàng cho nó làm vợ. 9 Hãy kết sui-gia cùng nhau; các ông gả con gái cho chúng tôi, rồi cưới các con gái chúng tôi lại. 10 Hãy ở cùng chúng tôi; xứ sẵn dành cho các ông; hãy ở, buôn-bán và dựng cơ-nghiệp tại đó.
11 Si-chem thưa cùng cha và các anh em của người con gái rằng: Xin cho tôi được ơn trước mặt các ông, và đều chi các ông nói, tôi xin nạp cho. 12 Xin hãy đòi một lễ cưới cho lớn, sính-nghi cho cao, tôi xin nạp theo y lời các ông nói; nhưng hãy gả con gái đó cho tôi làm vợ. 13 Các con trai Gia-cốp đáp lại cùng Si-chem và Hê-mô, cha chàng, cùng dùng mưu nói chuyện với họ, vì Si-chem đã làm mất danh-giá của Đi-na, em gái mình. 14 Các người ấy nói rằng: Gả em gái chúng tôi cho ai chẳng chịu phép cắt-bì, ấy là một việc chúng tôi làm không được, vì sẽ là một nỗi nhuốc-nha cho chúng tôi vậy. 15 Chúng tôi sẽ nhậm lời các ông được, là khi nào các ông trở nên giống như chúng tôi, tức là mọi người nam chịu phép cắt-bì; 16 vậy, chúng tôi sẽ gả con gái chúng tôi cho các ông, và sẽ cưới con gái các ông lại; đoạn ta sẽ ở chung nhau, thành ra một dân mà thôi. 17 Còn nếu không khứng nghe theo lời, và không chịu phép cắt-bì, thì chúng tôi bắt con gái lại và đi ở nơi khác.
18 Bao nhiêu lời họ nói làm cho đẹp dạ Hê-mô và Si-chem, con trai người. 19 Chàng trẻ tuổi đó không ngần-ngại các việc họ đã định, vì con gái của Gia-cốp đẹp lòng chàng. Vả, chàng đây là một người quí-trọng hơn mọi người trong nhà cha mình.
Si-mê-ôn và Lê-vi giết dân thành Si-chem
20 Vậy, Hê-mô và Si-chem, con trai người, đi đến cửa thành mình, nói cùng dân trong thành như vầy: 21 Các người đó ăn ở hòa-thuận giữa vòng chúng ta; vậy cho họ ở trong xứ đặng buôn-bán. Nầy, xứ cũng rộng cho họ ở; chúng ta sẽ cưới con gái họ làm vợ, và gả các con gái chúng ta lại. 22 Nhưng họ bằng lòng ở cùng chúng ta đặng thành một dân, miễn khi nào các người nam trong bọn mình phải chịu phép cắt-bì chính như mọi người nam của họ vậy. 23 Thế thì, há rằng các súc-vật, các tài-sản và các bầy của họ sẽ chẳng thuộc về chúng ta sao? Thôi, ta hãy nhận theo họ đều đó đi, để họ ở chung cùng chúng ta.
24 Mọi người đi ra cửa thành mình đều nghe theo lời Hê-mô và Si-chem, con trai người, và hết thảy người nam đi ra cửa thành mình đều chịu phép cắt-bì.
25 Đến ngày thứ ba, khi mọi người đương đau-đớn, thì hai con trai Gia-cốp, là Si-mê-ôn và Lê-vi, anh nàng Đi-na, cầm mỗi người một thanh gươm, thừa khi ai nấy yên-ổn, xông vào thành giết hết thảy người nam. 26 Hai người lại lấy gươm giết Hê-mô và Si-chem, con trai người, đem nàng Đi-na ra khỏi nhà Si-chem, rồi đi. 27 Vì cớ họ làm mất danh-giá em gái mình, nên các con trai Gia-cốp xông vào những xác chết và phá cướp thành; 28 bắt các bầy chiên, bò, lừa, cùng vật chi trong thành và ngoài đồng; 29 cướp đem đi hết tài-vật, các con trẻ và đờn-bà, cùng mọi vật chi ở trong nhà vậy.
30 Gia-cốp bèn nói cùng Si-mê-ôn và Lê-vi rằng: Bay xui cho tao bối-rối, làm cho dân xứ nầy, là người Ca-na-an và người Phê-rê-sít, oán ghét tao vậy. Tao đây chỉ có ít người; nếu họ hiệp lại đánh tao, thì chắc tao và nội nhà đều bị tàn-hại. 31 Đáp rằng: Chúng tôi nỡ chịu người ta đãi em gái chúng tôi như con đĩ sao?
Hành Trình của Gia-cốp Tiếp Tục
Dù các con trai đã bảo vệ được danh dự gia đình, Gia-cốp nhận ra rằng việc tàn sát người Si-chem đã khiến họ bị thù địch bởi cư dân trong vùng. Theo lệnh của Đức Chúa Trời, ông dẫn gia đình về phía nam đến Bê-tên – nơi ông đã từng lập giao ước với Chúa trên đường lưu vong đến Cha-ran. Sự dời đi này không đơn thuần chỉ là để tránh nguy hiểm; có lẽ Đức Chúa Trời còn muốn giúp các con trai Gia-cốp tránh xa việc thờ phượng các thần giả trong vùng.
Tại Bê-tên, Đức Chúa Trời đã ban cho Gia-cốp một cái tên mới – Y-sơ-ra-ên, giống như Ngài đã từng làm với ông nội của ông là Áp-ra-ham. Cái tên này sau này trở thành tên của cả một dân tộc và vẫn còn mang ý nghĩa quan trọng cho đến ngày nay.
Trên đường tiếp tục đi về phía nam, Ra-chên – vợ của Gia-cốp – đã qua đời khi sinh người con trai thứ hai. Cuối cùng, khi đến Hếp-rôn, Gia-cốp cũng phải chôn cất cha mình là Y-sác.”
Gia-cốp dẹp các pho tượng trong nhà
35 1 Đức Chúa Trời phán cùng Gia-cốp rằng: Hãy chổi dậy, đi lên Bê-tên mà ở, và hãy lập nơi đó một bàn-thờ cho Đức Chúa Trời, là Đấng hiện ra cùng ngươi đương lúc chạy trốn khỏi Ê-sau, anh ngươi. 2 Gia-cốp bèn nói cùng vợ con và mọi kẻ đi theo mình rằng: Hãy dẹp các tượng-thần ngoại-bang khỏi giữa các ngươi, làm cho mình được thanh-sạch và thay áo-xống đi. 3 Đoạn, chúng ta hãy chổi dậy, đi đến Bê-tên, nơi đó ta sẽ lập một bàn-thờ cho Đức Chúa Trời, là Đấng đã trả lời ta trong lúc nguy-hiểm, và đã phù-hộ ta trong khi đi đường. 4 Họ bèn đưa cho Gia-cốp các tượng-thần ngoại-bang của mình, và các vòng đeo nơi tai; rồi người chôn mấy vật đó dưới gốc cây dẻ-bộp, gần thành Si-chem.
Gia-cốp lập bàn-thờ tại Bê-tên
5 Đoạn, chúng khởi-hành. Đức Chúa Trời bèn giáng sự kinh-hãi cho các thành ở chung-quanh đó, nên họ chẳng dám đuổi theo các con trai của Gia-cốp. 6 Gia-cốp cùng mọi kẻ đi theo đến tại Lu-xơ (là thành Bê-tên), thuộc về xứ Ca-na-an. 7 Người lập tại đó một bàn-thờ, đặt tên chốn nầy Ên-Bê-tên (nghĩa là Đức Chúa Trời của Bê-tên), vì là nơi Đức Chúa Trời đã hiện ra cùng người trong lúc chạy trốn khỏi anh mình.
8 Khi đó Đê-bô-ra, mụ vú của Rê-be-ca, qua đời, được chôn thân dưới thành Bê-tên tại gốc dẻ-bộp; nhơn đó người ta gọi là cây A-lôn-Ba-cút (Nghĩa là cây dẻ-bộp khóc-lóc).
9 Khi ở xứ Pha-đan-A-ram đến, Đức Chúa Trời lại hiện ra cùng Gia-cốp nữa, ban phước cho người, 10 và phán rằng: Tên ngươi là Gia-cốp, sau nầy sẽ chẳng gọi Gia-cốp nữa, nhưng sẽ đặt là Y-sơ-ra-ên. Rồi Ngài đặt tên người là Y-sơ-ra-ên. 11 Đức Chúa Trời lại phán rằng: Ta là Đức Chúa Trời toàn-năng; ngươi hãy sanh-sản và thêm nhiều; một dân cho đến nhiều dân đều sẽ do nơi ngươi mà sanh, cùng các vua sẽ do nơi mình ngươi mà ra. 12 Xứ ta đã cho Áp-ra-ham và Y-sác thì ta sẽ cho ngươi cùng dòng-dõi ngươi.
13 Đức Chúa Trời bèn ngự lên khỏi nơi Ngài đã phán cùng Gia-cốp. 14 Người dựng một cây trụ đá tại nơi Đức Chúa Trời đã phán cùng mình, dâng lễ quán và tưới dầu vào. 15 Đoạn, Gia-cốp đặt tên nơi Đức Chúa Trời đã phán cùng mình là Bê-tên (Nghĩa là nhà Đức Chúa Trời).
Bên-gia-min sanh ra. — Ra-chên qua đời
16 Ở từ Bê-tên đi, họ còn cách Ê-phơ-rát chừng vài thôi đường, thì Ra-chên sanh-nở. Việc sanh-nở của người thật đau-đớn. 17 Trong khi khó sanh, bà mụ nói rằng: Đừng sợ chi, vì nàng còn một con trai nữa. 18 Vả, bởi Ra-chên gần trút linh-hồn, vì đương cơn hấp-hối, nên người đặt đứa con trai đó tên là Bê-nô-ni (Nghĩa là con trai của sự đau-đớn tôi); còn cha nó lại đặt tên là Bên-gia-min (Nghĩa là con trai tay hữu). 19 Vậy, Ra-chên qua đời, được chôn bên con đường đi về Ê-phơ-rát, tức là Bết-lê-hem. 20 Gia-cốp dựng một mộ-bia; ấy là mộ-bia của Ra-chên đến ngày nay hãy còn di-tích.
21 Kế đó, Y-sơ-ra-ên đi, đóng trại ở ngoài nơi tháp Ê-đe. 22 Vả, nhằm khi Y-sơ-ra-ên ngụ tại xứ nầy, thì Ru-bên có đến nằm cùng Bi-la, vợ lẽ của cha mình; Y-sơ-ra-ên hay được việc đó.
Kể số mười hai con trai Gia-cốp
23 Vả, Gia-cốp có được mười hai con trai.
Con của Lê-a là Ru-bên, trưởng-nam của Gia-cốp; kế nữa là Si-mê-ôn, Lê-vi, Giu-đa, Y-sa-ca và Sa-bu-lôn. 24 Con của Ra-chên là Giô-sép và Bên-gia-min. 25 Con của Bi-la, đòi của Ra-chên là Đan và Nép-ta-li; 26 và con của Xinh-ba, đòi của Lê-a, là Gát và A-se. Ấy đó là các con trai của Gia-cốp sanh tại xứ Pha-đan-A-ram.
Y-sác qua đời tại Mam-rê
27 Gia-cốp đến cùng Y-sác, cha mình, ở Mam-rê, tại thành Ki-ri-át-A-ra-ba, tức là Hếp-rôn, nơi Áp-ra-ham và Y-sác đã kiều-ngụ.
28 Y-sác hưởng-thọ được một trăm tám mươi tuổi. 29 Người tuổi cao tác lớn, thỏa-mãn về đời mình, tắt hơi, được về cùng tổ-phụ. Ê-sau và Gia-cốp, hai con trai, chôn người
