Áp-ra-ham Chuẩn bị Cưới Vợ cho Y-sác
Cái chết của Sa-ra hẳn đã khiến Áp-ra-ham suy nghĩ về những năm tháng còn lại trong đời mình và lo lắng về việc bảo tồn dòng dõi. Vì vậy Áp-ra-ham chuẩn bị cho Y-sác cưới một người nữ từ giữa họ hàng của mình ở vùng Mê-sô-bô-ta-mi, nơi ông đã di cư cách đây khoảng 60 năm. Có lẽ Áp-ra-ham lo sợ rằng nếu Y-sác cưới một người nữ trong số người Ca-na-an địa phương, anh ta có thể bị lôi kéo vào việc thờ các thần ngoại đạo của họ. Do đó, theo một tục lệ cổ xưa để xác nhận một lời thề long trọng, Áp-ra-ham ủy nhiệm một đầy tớ đáng tin cậy, có lẽ là Ê-li-ê-se người Đa-mách, đi đến Mê-sô-bô-ta-mi để tìm vợ cho Y-sác. Người đầy tớ cầu xin sự can thiệp của Đức Chúa Trời trong quá trình tuyển chọn và nhờ đó gặp được Rê-bê-ca, con gái của Bê-tu-ên, một trong những cháu của Áp-ra-ham.
ÁP-RA-HAM CHỈ DẪN NGƯỜI ĐẦY TỚ. Lúc này Áp-ra-ham đã già, và Đức Giê-hô-va đã ban phước cho ông trong mọi việc. Ông nói với người đầy tớ cao niên nhất trong nhà, người quản lý tất cả tài sản của ông: "Hãy đặt tay ngươi dưới đùi ta. Ta muốn ngươi thề với Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của trời và đất, rằng ngươi sẽ không cưới vợ cho con trai ta từ những con gái của người Ca-na-an, nơi ta đang sống, nhưng sẽ đi đến quê hương ta và trong số bà con ta để lấy một người vợ cho Y-sác, con trai ta."
Người đầy tớ hỏi ông: "Nếu người nữ không chịu theo tôi về xứ này thì sao? Con có nên đưa con trai ông trở về xứ mà ông đã ra đi không?"
"Ngươi hãy cẩn thận đừng đem con trai ta về đó," Áp-ra-ham nói. "Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của trời, Đấng đã dẫn ta ra khỏi nhà cha ta và quê hương ta, Đấng đã phán với ta và thề với ta rằng: 'Ta sẽ ban đất này cho dòng dõi (hoặc hạt giống) ngươi' - Ngài sẽ sai thiên sứ Ngài đi trước ngươi để ngươi có thể tìm được một người vợ cho con trai ta từ nơi đó. Nếu người nữ không chịu đi theo ngươi, thì ngươi sẽ được giải thoát khỏi lời thề này của ta. Chỉ đừng đem con trai ta về đó." Vậy người đầy tớ đặt tay dưới đùi Áp-ra-ham, chủ mình, và thề với ông về việc này. (Sáng. 24:1-9)
NGƯỜI ĐẦY TỚ CẦU NGUYỆN XIN HƯỚNG DẪN. Sau đó người đầy tớ ra đi, đem theo mười con lạc đà của chủ mình chở đầy các vật quý giá từ chủ mình. Ông lên đường đi đến A-ram Na-ha-ra-im (tức là Tây Bắc Mê-sô-bô-ta-mi) và đến thành của Na-cô. Ông cho lạc đà quỳ xuống gần giếng nước bên ngoài thành phố; lúc đó là về chiều, khi các phụ nữ đi ra múc nước.
Rồi ông cầu nguyện: "Lạy Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của chủ con là Áp-ra-ham, xin cho con được thành công hôm nay và bày tỏ lòng nhân từ với chủ con là Áp-ra-ham. Này, con đang đứng bên suối nước, và các con gái của dân thành đang ra múc nước. Xin cho người con gái nào mà con nói: 'Xin hạ bình xuống cho tôi uống nước,' và cô ấy đáp: 'Mời ông uống, tôi cũng sẽ cho các lạc đà của ông uống nữa' - xin cho người ấy là người Ngài đã chọn cho đầy tớ Ngài là Y-sác. Qua điều này con sẽ biết rằng Ngài đã tỏ lòng nhân từ với chủ con." (Sáng. 24:10-14)
NGƯỜI ĐẦY TỚ GẶP RÊ-BÊ-CA. Trước khi ông cầu nguyện xong, Rê-bê-ca đi ra với bình nước trên vai. Nàng là con gái của Bê-tu-ên, con trai của Minh-ca, vợ của Na-cô, em trai Áp-ra-ham. Người thiếu nữ rất đẹp, còn trinh nguyên, chưa người nam nào ăn nằm với nàng. Nàng xuống suối, múc đầy bình rồi đi lên.
Người đầy tớ vội vàng chạy đến gặp nàng và nói: "Xin cho tôi uống một ít nước từ bình của cô."
"Thưa ông, mời ông uống," nàng đáp, và nhanh chóng hạ bình xuống tay và cho ông uống.
Sau khi cho ông uống xong, nàng nói: "Tôi cũng sẽ múc nước cho lạc đà của ông uống, cho đến khi chúng uống đủ." Nàng vội vàng đổ nước từ bình vào máng, chạy trở lại giếng múc thêm nước, và múc đủ cho tất cả lạc đà của ông. Không nói một lời, người đàn ông chăm chú quan sát nàng để biết Đức Giê-hô-va có làm cho cuộc hành trình của mình thành công hay không. (Sáng. 24:15-21)
RÊ-BÊ-CA LÀ CON GÁI CỦA HỌ HÀNG. Khi các lạc đà uống xong, người đàn ông lấy ra một chiếc nhẫn vàng đeo mũi nặng một bê-ca (khoảng 5.7 gram) và hai vòng xuyến vàng nặng mười siếc-lơ (khoảng 115 gram). Rồi ông hỏi: "Cô là con gái của ai? Xin cho tôi biết, nhà cha cô có chỗ cho chúng tôi trọ đêm không?"
Nàng trả lời: "Tôi là con gái của Bê-tu-ên, con trai của Minh-ca và Na-cô." Nàng nói thêm: "Nhà chúng tôi có nhiều rơm và cỏ khô, cũng như chỗ để nghỉ đêm."
Người đàn ông cúi đầu thờ lạy Đức Giê-hô-va và nói: "Chúc tụng Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của chủ tôi là Áp-ra-ham, Đấng chẳng từ bỏ lòng nhân từ và thành tín của Ngài đối với chủ tôi. Về phần tôi, Đức Giê-hô-va đã dẫn đường cho tôi đến nhà họ hàng của chủ tôi." (Sáng. 24:22-27)
LA-BAN TIẾP ĐÃI. Người thiếu nữ chạy về thuật lại những việc này cho gia đình mẹ mình. Bấy giờ Rê-bê-ca có một người anh tên là La-ban, và ông ta vội vàng chạy ra gặp người đàn ông ở bên suối. Khi thấy chiếc nhẫn đeo mũi và các vòng xuyến trên tay em gái mình, và nghe Rê-bê-ca kể lại những lời người đàn ông đã nói với nàng, ông đi ra và thấy người đàn ông đang đứng với những con lạc đà bên suối. "Hỡi người được Đức Giê-hô-va ban phước," ông nói, "sao ông đứng ngoài này? Tôi đã chuẩn bị nhà cửa và chỗ cho lạc đà." Vậy người đàn ông vào nhà, và người ta tháo đồ cho lạc đà xuống. Họ đem rơm và thức ăn được mang đến cho những con lạc đà, cùng nước cho ông và những người đi theo để họ rửa chân. (Sáng. 24:28-32)
NGƯỜI TÔI TỚ TRÌNH BÀY SỨ MẠNG. Sau đó, thức ăn được dọn ra trước mặt ông, nhưng ông nói: "Tôi sẽ không ăn cho đến khi tôi nói xong điều tôi cần nói." La-ban đáp: "Vậy hãy nói đi." Ông nói: "Tôi là đầy tớ của Áp-ra-ham. Đức Giê-hô-va đã ban phước dồi dào cho chủ tôi, khiến người trở nên giàu có. Ngài đã ban cho người chiên và bò, bạc và vàng, tôi trai tớ gái, lạc đà và lừa. Sa-ra, vợ của chủ tôi, đã sinh cho người một con trai trong tuổi già, và người đã cho con trai thừa kế tất cả tài sản. Chủ tôi đã bắt tôi thề rằng: 'Con không được cưới vợ cho con trai ta từ những con gái của dân Ca-na-an, nơi ta đang sống, nhưng hãy đi đến nhà cha ta và dòng họ ta, để cưới vợ cho con trai ta.'
"Lúc đó tôi hỏi chủ tôi: 'Nếu người nữ không chịu đi theo con thì sao?' Người đáp: 'Đức Giê-hô-va, Đấng mà ta hằng bước đi trước mặt, sẽ sai thiên sứ Ngài đi với con và làm cho việc này được thành công, để con có thể cưới được vợ cho con trai ta từ dòng họ ta và từ nhà cha ta. Khi con đến với họ hàng ta, nếu họ không gả con gái cho con, thì con sẽ được giải thoát khỏi lời thề của ta.' (Sáng-thế Ký 24:33-41)
NGƯỜI TÔI TỚ THUẬT LẠI LỜI CẦU NGUYỆN. “Hôm nay, khi đến bên suối nước, tôi nói: ‘Lạy Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của chủ tôi là Áp-ra-ham, nếu Ngài muốn, xin cho chuyến đi của tôi được thành công. Này, tôi đang đứng bên suối nước. Nếu có một cô gái đến múc nước và tôi nói: “Xin cho tôi uống một ít nước từ vò của cô,” và nếu cô ấy đáp: “Mời ông uống, tôi cũng sẽ múc nước cho lạc đà của ông nữa,” thì xin cho người ấy là người mà Đức Giê-hô-va đã chọn cho con trai của chủ tôi.’ Trước khi tôi cầu nguyện xong trong lòng, Rê-bê-ca đi ra, vác vò nước trên vai. Cô xuống suối múc nước, và tôi nói: ‘Xin cho tôi uống nước.’ Cô vội vàng hạ vò xuống khỏi vai và nói: ‘Mời ông uống, tôi cũng sẽ cho lạc đà của ông uống nữa.’ Vậy tôi uống, và cô cũng cho lạc đà uống. Tôi hỏi cô: ‘Cô là con gái của ai?’ Cô đáp: ‘Tôi là con gái của Bê-tu-ên, con trai của Na-cô, do Minh-ca sinh ra.’ Rồi tôi đeo khâu vào mũi cô và đeo vòng vào tay cô, và tôi cúi đầu thờ lạy Đức Giê-hô-va. Tôi ngợi khen Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của chủ tôi Áp-ra-ham, Đấng đã dẫn dắt tôi đi đúng đường để tìm được cháu gái của em chủ tôi cho con trai người.” (Sáng-thế Ký 24:42-48)
BÊ-TU-ÊN ĐỒNG Ý GẢ CON. “Bây giờ, nếu các người muốn đối xử tử tế và thành thật với chủ tôi, xin hãy nói cho tôi biết; nếu không, xin cũng cho tôi biết, để tôi biết phải làm sao.” La-ban và Bê-tu-ên đáp: “Điều này đến từ Đức Giê-hô-va; chúng tôi không thể nói gì khác được. Này Rê-bê-ca đây, hãy đem nàng đi và để nàng làm vợ của con trai chủ ông, như Đức Giê-hô-va đã định.” (Sáng-thế Ký 24:49-51)
RÊ-BÊ-CA ĐI THEO NGƯỜI TÔI TỚ. Khi người đầy tớ của Áp-ra-ham nghe những lời họ nói, ông cúi rạp xuống đất trước mặt Đức Giê-hô-va. Rồi người đầy tớ lấy ra những đồ trang sức bằng bạc và vàng cùng quần áo và tặng những món quà đó cho Rê-bê-ca; ông cũng tặng những món quà quý giá cho anh và mẹ của cô. Sau đó, ông và những người đi theo ăn uống và nghỉ lại đêm đó.
Sáng hôm sau khi thức dậy, ông nói: "Xin cho tôi trở về với chủ tôi." Nhưng anh và mẹ của cô đáp: "Hãy để cô gái ở lại với chúng tôi thêm khoảng mười ngày nữa; sau đó cô ấy có thể đi." Nhưng ông nói với họ: "Xin đừng giữ tôi lại, vì Đức Giê-hô-va đã cho việc tôi được thành công. Hãy để tôi lên đường về với chủ tôi." Họ nói: "Chúng ta hãy gọi cô gái đến và hỏi ý kiến cô ấy." Vậy họ gọi Rê-bê-ca đến và hỏi: "Em có muốn đi với người này không?" Cô đáp: "Tôi sẽ đi."
Thế là họ để em gái họ là Rê-bê-ca ra đi, cùng với người vú nuôi của cô và người đầy tớ của Áp-ra-ham cùng những người đi theo. Họ chúc phước cho Rê-bê-ca rằng:
"Em gái chúng ta ơi, nguyện em sinh sôi
thành hàng ngàn vạn người;
Nguyện dòng dõi em chiếm lấy
các thành của quân thù."
Rồi Rê-bê-ca và các nữ tỳ đứng dậy, lên lạc đà và đi theo người đó. Vậy người đầy tớ đem Rê-bê-ca đi. (Sáng-thế Ký 24:52-61)
Y-SÁC CƯỚI RÊ-BÊ-CA. Bấy giờ Y-sác đã từ Beer-la-hai-roi đến, vì ông đang sống ở vùng Ne-ghép. Một buổi chiều nọ, ông ra đồng để suy ngẫm (nghĩa của từ Hê-bơ-rơ này không chắc chắn), và khi ngước mắt lên, ông thấy các con lạc đà đang đến gần. Rê-bê-ca cũng ngước mắt lên và thấy Y-sác. Cô xuống khỏi lạc đà và hỏi người đầy tớ: “Người đang đi trong cánh đồng để đón chúng ta là ai vậy?” Người đầy tớ đáp: “Đó là chủ tôi.” Vậy cô lấy màn che mặt mình. Rồi người đầy tớ kể lại cho Y-sác nghe mọi việc mình đã làm. Y-sác đưa Rê-bê-ca vào trại của Sa-ra mẹ mình, và cưới nàng làm vợ. Ông yêu thương nàng; và Y-sác được an ủi sau khi mẹ mình qua đời. (Sáng-thế Ký 24:62-67)
