Từ Ca-đe đến Mô-áp

   Câu chuyện về dân Y-sơ-ra-ên đi lang thang trong đồng vắng như được ghi chép trong sách Dân số Ký bỏ qua gần như toàn bộ 40 năm trong đồng vắng, ngoại trừ phần tường thuật về sự nổi loạn của dân sự và các sự kiện của năm cuối cùng sắp đến. Vào đầu năm cuối của cuộc lang thang thử thách, dân Y-sơ-ra-ên trở lại Ca-đe trong Đồng vắng Xin, phía tây Ê-đôm và phía nam Ca-na-an. Tại đây Mi-ri-am sẽ qua đời, và anh em của bà, Môi-se và A-rôn, sẽ làm Đức Chúa Trời không hài lòng đến nỗi họ cũng bị từ chối vào đất hứa. Rõ ràng tội lỗi của họ không chỉ đơn giản là không tuân theo chỉ dẫn cụ thể của Đức Chúa Trời, mà còn là biểu hiện của sự kiêu ngạo và tự tôn làm giảm thiểu quyền năng của Đức Chúa Trời – một mối nguy tiềm tàng cho tất cả những ai muốn làm người lãnh đạo thuộc linh.

Khi Y-sơ-ra-ên bắt đầu huy động để tiến vào Ca-na-an, họ xin phép đi qua lãnh thổ Ê-đôm một cách an toàn. Sự từ chối của người Ê-đôm là điều đầu tiên trong nhiều xung đột sẽ ứng nghiệm lời tiên tri về sự thù địch giữa con cháu của Gia-cốp (Y-sơ-ra-ên) và Ê-sau (Ê-đôm).

Sau khi Đức Chúa Trời gọi A-rôn về với Ngài, dân sự sẽ than khóc trong một tháng và sau đó bắt đầu một loạt chiến thắng quân sự. Điều này cuối cùng sẽ đưa họ ra khỏi đồng vắng và vào lãnh thổ Mô-áp, phía đông Biển Chết (Biển Mặn), và xa về phía bắc tới Ba-san, phía đông Biển Ga-li-lê (Ki-nê-rết).

Mi-ri-am qua đời

Sự lằm-bằm của dân-sự. — Môi-se làm cho hòn đá phun nước ra

Vua Ê-đôm không cho Y-sơ-ra-ên đi ngang qua xứ mình

A-rôn qua đời

21¹ Khi vua A-rát, người Ca-na-an, ở nơi Nam-phương, hay rằng Y-sơ-ra-ên theo đường do-thám đi đến, bèn hãm-đánh Y-sơ-ra-ên, và bắt mấy người cầm tù. ² Y-sơ-ra-ên bèn hứa-nguyện cùng Đức Giê-hô-va rằng: Nếu Chúa phó dân nầy vào tay tôi, tất tôi sẽ diệt các thành của nó. ³ Đức Giê-hô-va nhậm lời dân Y-sơ-ra-ên và phó dân Ca-na-an cho. Người ta diệt hết dân đó và các thành của nó, đặt tên chỗ nầy là Họt-ma (Nghĩa là: sự diệt).

⁴ Đoạn, dân Y-sơ-ra-ên đi từ núi Hô-rơ về hướng Biển-đỏ, đặng đi vòng theo xứ Ê-đôm; giữa đường dân-sự ngã lòng. ⁵ Vậy, dân-sự nói nghịch cùng Đức Chúa Trời và Môi-se mà rằng: Làm sao người khiến chúng tôi lên khỏi xứ Ê-díp-tô đặng chết trong đồng vắng? Vì đây không có bánh, cũng không có nước, và linh-hồn chúng tôi đã ghê-gớm thứ đồ-ăn đạm-bạc nầy. ⁶ Đức Giê-hô-va sai con rắn lửa đến trong dân-sự, cắn dân đó đến đỗi người Y-sơ-ra-ên chết rất nhiều. ⁷ Dân-sự bèn đến cùng Môi-se mà nói rằng: Chúng tôi có phạm tội, vì đã nói nghịch Đức Giê-hô-va và người. Hãy cầu-xin Đức Giê-hô-va, để Ngài khiến rắn lìa xa chúng tôi. Môi-se cầu-khẩn cho dân-sự. ⁸ Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Hãy làm lấy một con rắn lửa, rồi treo nó trên một cây sào. Nếu ai bị cắn và nhìn nó, thì sẽ được sống. ⁹ Vậy, Môi-se làm một con rắn bằng đồng, rồi treo lên một cây sào; nếu người nào đã bị rắn cắn mà nhìn con rắn bằng đồng, thì được sống.

¹⁰ Kế đó, dân Y-sơ-ra-ên đi và đóng trại tại Ô-bốt. ¹¹ Đoạn, đi từ Ô-bốt và đóng trại tại Y-giê-A-ba-rim, tại đồng vắng, đối ngang Mô-áp về hướng mặt trời mọc. ¹² Họ đi từ đó đóng trại tại đèo Xê-rết. ¹³ Rồi tự đó đi và đóng trại phía bên kia Ạt-nôn, ở trong đồng vắng, vừa ra bờ-cõi dân A-mô-rít; vì Ạt-nôn là giáp-ranh của dân Mô-áp và dân A-mô-rít. ¹⁴ Bởi cớ đó, trong sách chiến-trận của Đức Giê-hô-va có nói rằng:…. Va-hép ở tại Su-pha, và trũng Ạt-nôn, ¹⁵ cùng những triền trũng chạy xuống phía A-rơ, và đụng ranh Mô-áp….(Câu nầy không trọn, trước-giả đã mượn trong một cuốn sách mất rồi, tên là Chiến-trận của Đức Giê-hô-va).

¹⁶ Từ đó dân Y-sơ-ra-ên đến Bê-re (Nghĩa là giếng), ấy đó là cái giếng mà Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Hãy nhóm-hiệp dân-sự, ta sẽ cho chúng nó nước. ¹⁷ Y-sơ-ra-ên bèn hát bài nầy:

¹⁹ Kế đó, từ đồng vắng dân Y-sơ-ra-ên đến Ma-tha-na; rồi từ Ma-tha-na đến Na-ha-li-ên; từ Na-ha-li-ên đến Ba-mốt; ²⁰ và từ Ba-mốt đến trũng ở trong bờ-cõi Mô-áp, tại chót núi Phích-ga, là nơi người ta nhìn thấy đồng bằng của sa-mạc.

²¹ Vả, Y-sơ-ra-ên sai sứ-giả đến Si-hôn, vua dân A-mô-rít, đặng nói rằng: ²² Xin cho phép chúng tôi đi ngang qua xứ vua, chúng tôi sẽ không xây vào đồng ruộng, hay là vào vườn nho, và chúng tôi cũng sẽ không uống nước các giếng, cứ đi đường cái của vua cho đến chừng nào qua khỏi bờ-cõi vua. ²³ Nhưng Si-hôn không cho phép Y-sơ-ra-ên đi ngang qua bờ-cõi mình, bèn hiệp hết dân-sự mình đi ra đón Y-sơ-ra-ên về hướng đồng vắng; người đến Gia-hát, chiến-trận cùng Y-sơ-ra-ên. ²⁴ Song Y-sơ-ra-ên dùng lưỡi gươm đánh bại người, và chiếm xứ người từ Ạt-nôn đến Gia-bốc, đến dân Am-môn; vì bờ-cõi dân Am-môn bền-vững.

²⁵ Y-sơ-ra-ên chiếm hết các thành nầy, và ở trong các thành dân A-mô-rít, là ở tại Hết-bôn và trong các thành địa-hạt. ²⁶ Vì Hết-bôn là thành của Si-hôn, vua dân A-mô-rít, là vua đã giao-chiến cùng vua trước của Mô-áp, chiếm lấy khắp hết xứ người đến Ạt-nôn. ²⁷ Bởi cớ đó, những nhà văn-sĩ nói rằng:

³¹ Vậy, Y-sơ-ra-ên ở trong xứ dân A-mô-rít. ³² Môi-se sai đi do-thám Gia-ê-xe, chiếm các thành bổn-hạt và đuổi dân A-mô-rít ở tại đó.

³³ Đoạn, dân Y-sơ-ra-ên trở lại đi lên về hướng Ba-san. Óc, vua Ba-san, và cả dân-sự người đi ra đón đặng chiến-trận tại Ết-rê-i. ³⁴ Nhưng Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Đừng sợ người, vì ta đã phó người, luôn dân-sự và xứ người vào tay ngươi; ngươi khá làm cho người như đã làm cho Si-hôn, vua dân A-mô-rít ở tại Hết-bôn. ³⁵ Vậy, dân Y-sơ-ra-ên đánh bại Óc, các con trai người và cả dân-sự người, cho đến chừng không còn người nào ở lại; dân Y-sơ-ra-ên chiếm lấy xứ người vậy.

Nhật Ký Hành Trình của Môi-se về Y-sơ-ra-ên

Giờ đây khi Y-sơ-ra-ên đã cuối cùng thoát khỏi cuộc lang thang trong đồng vắng và vào đến vùng đất có thể ở được của Mô-áp, sách Dân số Ký đưa ra một cái nhìn hồi tưởng về những nơi Y-sơ-ra-ên đã đóng trại trong 40 năm trước. Theo chỉ thị của Đức Chúa Trời, Môi-se đã ghi chép một nhật ký chi tiết về cuộc xuất hành từ Ai Cập. Những đoạn sau đây trích từ nhật ký đó.

33¹ Nầy là các nơi đóng trại của dân Y-sơ-ra-ên khi họ ra khỏi xứ Ê-díp-tô tùy theo các đội-ngũ, có Môi-se và A-rôn quản-lý. ² Môi-se vâng mạng Đức Giê-hô-va chép sự hành-trình của dân-chúng, tùy theo các nơi đóng trại. Vậy, nầy là các nơi đóng trại tùy theo sự hành-trình của họ.

³ Ngày rằm tháng giêng, tức ngày sau lễ Vượt-qua, dân Y-sơ-ra-ên ra đi từ Ram-se, cách dạn-dĩ, có mắt của hết thảy người Ê-díp-tô thấy. ⁴ Người Ê-díp-tô chôn những kẻ mà Đức Giê-hô-va đã hành-hại giữa bọn mình, tức là hết thảy con đầu lòng: Đức Giê-hô-va đã đoán-xét các thần chúng nó.

⁵ Dân Y-sơ-ra-ên đi từ Ram-se đến đóng trại tại Su-cốt; ⁶ rồi đi từ Su-cốt đến đóng trại tại Ê-tam, ở cuối đồng vắng. ⁷ Kế đó, đi từ Ê-tam vòng về hướng Phi-Ha-hi-rốt, đối ngang cùng Ba-anh-Sê-phôn, và đóng trại trước Mít-đôn. ⁸ Dân Y-sơ-ra-ên bỏ Phi-Ha-hi-rốt, đi qua giữa biển về hướng đồng vắng, đi ba ngày đường ngang đồng vắng Ê-tam, rồi đóng trại tại Ma-ra.

⁹ Đoạn, đi từ Ma-ra đến Ê-lim; vả, tại Ê-lim có mười hai cái suối và bảy chục cây chà-là, bèn đóng trại tại đó. ¹⁰ Dân-sự đi từ Ê-lim và đóng trại gần Biển-đỏ. ¹¹ Đoạn, đi từ Biển-đỏ và đóng trại tại đồng vắng Sin. ¹² Đi từ đồng vắng Sin và đóng trại tại Đáp-ca. ¹³ Đi từ Đáp-ca và đóng trại tại A-lúc. ¹⁴ Đi từ A-lúc và đóng trại tại Rê-phi-đim, là nơi không có nước cho dân-sự uống.

¹⁵ Dân Y-sơ-ra-ên đi từ Rê-phi-đim và đóng trại trong đồng vắng Si-na-i. ¹⁶ Kế đó, đi từ đồng vắng Si-na-i và đóng trại tại Kíp-rốt-Ha-tha-va. ¹⁷ Đi từ Kíp-rốt-Ha-tha-va và đóng trại tại Hát-sê-rốt. ¹⁸ Đoạn, đi từ Hát-sê-rốt và đóng trại tại Rít-ma. ¹⁹ Đi từ Rít-ma và đóng trại tại Ri-môn-Phê-rết. ²⁰ Đi từ Ri-môn-Phê-rết và đóng trại tại Líp-na. ²¹ Đi từ Líp-na và đóng trại tại Ri-sa. ²² Kế đó, đi từ Ri-sa và đóng trại tại Kê-hê-la-tha. ²³ Đi từ Kê-hê-la-tha đóng trại tại núi Sê-phe. ²⁴ Đi từ núi Sê-phe và đóng trại tại Ha-ra-đa. ²⁵ Đi từ Ha-ra-đa và đóng trại tại Mác-hê-lốt. ²⁶ Đoạn, đi từ Mác-hê-lốt và đóng trại tại Ta-hát. ²⁷ Đi từ Ta-hát và đóng trại tại Ta-rách. ²⁸ Đi từ Ta-rách và đóng trại tại Mít-ga. ²⁹ Đi từ Mít-ga và đóng trại tại Hách-mô-na. ³⁰ Đi từ Hách-mô-na và đóng trại tại Mô-sê-rốt. ³¹ Đi từ Mô-sê-rốt và đóng trại tại Bê-ne-Gia-can. ³² Đi từ Bê-ne-Gia-can và đóng trại tại Hô-Ghi-gát. ³³ Đi từ Hô-Ghi-gát và đóng trại tại Dốt-ba-tha. ³⁴ Đi từ Dốt-ba-tha và đóng trại tại Áp-rô-na. ³⁵ Đoạn, đi từ Áp-rô-na và đóng trại tại Ê-xi-ôn-Ghê-be. ³⁶ Đi từ Ê-xi-ôn-Ghê-be và đóng trại tại đồng vắng Xin, nghĩa là tại Ca-đe. ³⁷ Kế đó, đi từ Ca-đe và đóng trại tại núi Hô-rơ, ở chót đầu xứ Ê-đôm.

³⁸ A-rôn, thầy tế-lễ, theo mạng Đức Giê-hô-va lên trên núi Hô-rơ, rồi qua đời tại đó, nhằm ngày mồng một tháng năm, năm thứ bốn mươi sau khi dân Y-sơ-ra-ên đã ra khỏi xứ Ê-díp-tô. ³⁹ Khi A-rôn qua đời trên núi Hô-rơ, người đã được một trăm hai mươi ba tuổi.

⁴⁰ Bấy giờ, vua A-rát, là người Ca-na-an, ở miền nam xứ Ca-na-an, hay rằng dân Y-sơ-ra-ên đến. ⁴¹ Dân Y-sơ-ra-ên đi từ núi Hô-rơ và đóng trại tại Xa-mô-na. ⁴² Đi từ Xa-mô-na và đóng trại tại Phu-nôn. ⁴³ Đi từ Phu-nôn và đóng trại tại Ô-bốt. ⁴⁴ Kế đó, đi từ Ô-bốt và đóng trại tại Y-giê-A-ba-rim, trên bờ-cõi Mô-áp. ⁴⁵ Đi từ Y-giê-A-ba-rim và đóng trại tại Đi-bôn-Gát. ⁴⁶ Đi từ Đi-bôn-Gát và đóng trại tại Anh-môn-Đíp-la-tha-im. ⁴⁷ Kế ấy, đi từ Anh-môn-Đíp-la-tha-im và đóng trại tại núi A-ba-rim trước Nê-bô. ⁴⁸ Đi từ núi A-ba-rim và đóng trại tại đồng bằng Mô-áp gần sông Giô-đanh, đối ngang Giê-ri-cô. ⁴⁹ Dân Y-sơ-ra-ên đóng trại gần sông Giô-đanh, từ Bết-Giê-si-mốt chí A-bên-Si-tim trong đồng Mô-áp.

⁵⁰ Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se trong đồng Mô-áp gần sông Giô-đanh, đối ngang Giê-ri-cô, mà rằng: ⁵¹ Hãy truyền cùng dân Y-sơ-ra-ên mà rằng: Khi nào các ngươi đã đi ngang qua sông Giô-đanh đặng vào xứ Ca-na-an rồi, ⁵² thì phải đuổi hết thảy dân của xứ khỏi trước mặt các ngươi, phá-hủy hết thảy hình-tượng chạm và hình đúc, cùng đạp đổ các nơi cao của chúng nó. ⁵³ Các ngươi sẽ lãnh xứ làm sản-nghiệp và ở tại đó; vì ta đã ban xứ cho các ngươi đạng làm sản-nghiệp. ⁵⁴ Phải bắt thăm chia xứ ra tùy theo họ-hàng các ngươi. Hễ ai số đông, các ngươi phải cho một sản-nghiệp lớn hơn; còn hễ ai số ít, thì phải cho một sản-nghiệp nhỏ hơn. Mỗi người sẽ nhận-lãnh phần mình bắt thăm được; phải cứ những chi-phái tổ-phụ các ngươi mà chia xứ ra. ⁵⁵ Còn nếu các ngươi không đuổi dân của xứ khỏi trước mặt mình, thì những kẻ nào trong bọn họ mà các ngươi còn chừa lại, sẽ như gai trong con mắt, và như chông nơi hông các ngươi, chúng nó sẽ theo bắt riết các ngươi tại trong xứ các ngươi ở; ⁵⁶ rồi xảy đến ta sẽ hành-hại các ngươi khác nào ta đã toan hành-hại chúng nó vậy.