Sự Phục Sinh và Các Lần Hiện Ra của Đức Chúa Giê-su

Tầm quan trọng của cái chết của Đức Chúa Giê-su chỉ bị lấn át bởi tin tốt lành về sự phục sinh của Ngài! Đức Chúa Giê-su đã tiên tri rằng Ngài sẽ sống lại, và do đó uy tín của Ngài sẽ gặp nguy hiểm nếu giờ đây Ngài không thể chứng tỏ quyền năng trên chính cái chết của mình. Chính tuyên bố đó, và những hàm ý rõ ràng của nó, đã thúc đẩy các lãnh đạo Do Thái yêu cầu một đội canh gác La Mã tại ngôi mộ.

Các sự kiện tiếp theo không gì kém phần kỳ diệu. Chúng không chỉ xác nhận uy tín của Đức Chúa Giê-su mà còn mang lại cho các tín đồ sự đảm bảo về sự sống sau cái chết. Vở kịch về sự tái xuất hiện của Đức Chúa Giê-su mở ra với nỗi sợ hãi ban đầu, sự kinh ngạc và sự hoài nghi hoàn toàn từ phía các môn đồ, nhưng sau đó chuyển sang cả đức tin và niềm vui mừng ăn mừng. Sự tái xuất hiện của Ngài không chỉ đơn thuần là một lần hiện ra từ thế giới tâm linh. Đức Chúa Giê-su ăn uống trước mặt họ và mời họ chạm vào những vết thương nơi đôi tay của Ngài bị đóng đinh vào thập tự giá. Ngài xuất hiện không chỉ tại Giê-ru-sa-lem ngay sau khi phục sinh của Ngài mà còn sau đó tại Ga-li-lê. Sự xuất hiện của Đức Chúa Giê-su không chỉ là sản phẩm tưởng tượng của họ. Đây chính là Đức Chúa Giê-su!

Các nhà viết Phúc Âm bắt đầu ghi chép về sự phục sinh khi tảng đá niêm phong ngôi mộ được lăn ra. Một số phụ nữ đến ngôi mộ sớm sáng Chủ Nhật, chỉ để thấy nó trống rỗng. Khi các thiên thần tại mộ báo cho họ rằng Đức Chúa Giê-su đã được sống lại từ cõi chết, những người phụ nữ phản ứng với cả nỗi sợ hãi và niềm vui. Tại thời điểm đó, trình tự thời gian của các sự kiện trở nên phức tạp hơn một chút, nhưng có vẻ như Ma-ri Ma-đa-len chạy trước các phụ nữ khác để tìm Phi-e-rơ và Giăng, những người, khi được thông báo về sự biến mất của thân thể, vội vàng chạy với Ma-ri đến ngôi mộ trống. Khi Phi-e-rơ và Giăng rời đi, rồi đến những người phụ nữ khác, chính Ngài xuất hiện với Ma-ri Ma-đa-len ở đó bên cạnh mộ, và sau đó với những người phụ nữ khác vẫn đang trên đường trở về từ mộ để kể về sự phục sinh. Dĩ nhiên, sự xuất hiện của Đức Chúa Giê-su với Ma-ri và những người phụ nữ khác để kể nhiều hơn, nhưng khi các môn đồ nghe về điều đó, họ chỉ đơn giản là không thể tự thuyết phục mình tin vào điều đó.

Mặc dù không có ghi chép trực tiếp về điều đó, rõ ràng Đức Chúa Giê-su thực hiện một lần xuất hiện đặc biệt với Phi-e-rơ vào một lúc nào đó vào Chủ Nhật. Các sứ đồ khác đề cập đến lần xuất hiện đó sau đêm hôm đó khi họ đang thảo luận về sự phục sinh với một môn đồ tên là Cơ-lê-ô-ba, người mà Đức Chúa Giê-su đã xuất hiện trong cùng ngày đó. Cuối cùng, vào ngày phục sinh này, Đức Chúa Giê-su sẽ được nhìn thấy xuất hiện với tất cả các sứ đồ ngoại trừ Thô-ma, người không có mặt vào thời điểm đó. Sự hoài nghi sau này của Thô-ma bị xua tan một tuần sau đó, khi Đức Chúa Giê-su lại xuất hiện với các sứ đồ khác. Các sứ đồ và Thô-ma xem Đức Chúa Giê-su trực tiếp. Các sứ đồ sẽ ở cùng Đức Chúa Giê-su trong nhiều dịp, cả tại Giê-ru-sa-lem và xa hơn về phía bắc tại Ga-li-lê, trước khi Ngài ban cho họ sứ mệnh sứ đồ và lời chỉ dẫn chia ly của Ngài.

Hãy cảm nhận bây giờ sự yên tĩnh và sự mong đợi vào buổi sáng của phép lạ tột cùng này—sự phục sinh của Đức Chúa Giê-su Christ!

(Mác) 16 ¹ Ngày Sa-bát qua rồi, Ma-ri Ma-đơ-len, Ma-ri mẹ Gia-cơ, cùng Sa-lô-mê mua thuốc thơm đặng đi xức xác Đức Chúa Jêsus. ² Ngày thứ nhứt trong tuần-lễ, sáng sớm, mặt trời mới mọc, ba người đến nơi mộ, ³ nói cùng nhau rằng: Ai sẽ lăn hòn đá lấp cửa mộ ra cho chúng ta? ⁴ Khi ngó xem, thấy hòn đá đã lăn ra rồi; vả, hòn đá lớn lắm. ⁵ Đoạn, họ vào nơi mộ, thấy một người trẻ tuổi ngồi bên hữu, mặc áo dài trắng, thì thất-kinh. ⁶ Song người nói cùng họ rằng: Đừng sợ chi, các ngươi tìm Đức Chúa Jêsus Na-xa-rét, là Đấng đã chịu đóng đinh; Ngài sống lại rồi, chẳng còn ở đây; hãy xem nơi đã táng xác Ngài. ⁷ Nhưng hãy đi nói cho các môn-đồ Ngài và cho Phi-e-rơ rằng Ngài đi đến xứ Ga-li-lê trước các ngươi; các ngươi sẽ thấy Ngài tại đó, như Ngài đã phán cùng các ngươi vậy.

(Lu-ca) 24 ⁴ Đương khi không biết nghĩ làm sao, xảy có hai người nam mặc áo sáng như chớp, hiện ra trước mặt họ. ⁵ Họ đương thất-kinh, úp mặt xuống đất; thì hai người ấy nói rằng: Sao các ngươi tìm người sống trong vòng kẻ chết? ⁶ Ngài không ở đây đâu, song Ngài đã sống lại. Hãy nhớ khi Ngài còn ở xứ Ga-li-lê, phán cùng các ngươi thể nào, ⁷ Ngài đã phán rằng: Con người phải bị nộp trong tay kẻ có tội, phải đóng đinh trên cây thập-tự, và ngày thứ ba phải sống lại. ⁸ Họ bèn nhớ lại những lời Đức Chúa Jêsus đã phán.

(Mác) 16  ⁸ Các bà ấy ra khỏi mồ, trốn đi, vì run-sợ sửng-sốt; chẳng dám nói cùng ai hết, bởi kinh-khiếp lắm.

(Giăng) 20 ² Vậy, người chạy tìm Si-môn Phi-e-rơ và môn-đồ khác, là người Đức Chúa Jêsus yêu, mà nói rằng: Người ta đã dời Chúa khỏi mộ, chẳng hay để Ngài tại đâu.

³ Phi-e-rơ với môn-đồ khác bèn bước ra, đi đến mồ. ⁴ Cả hai đều chạy, nhưng môn-đồ kia chạy mau hơn Phi-e-rơ, và đến mồ trước. ⁵ Người cúi xuống, thấy vải bỏ dưới đất; nhưng không vào. ⁶ Si-môn Phi-e-rơ theo đến, vào trong mộ, thấy vải bỏ dưới đất, ⁷ và cái khăn liệm trùm đầu Đức Chúa Jêsus chẳng ở cùng một chỗ với vải, nhưng cuốn lại để riêng ra một nơi khác. ⁸ Bấy giờ, môn-đồ kia đã đến mộ trước, cũng bước vào, thì thấy và tin. ⁹ Vì chưng hai người chưa hiểu lời Kinh-thánh rằng Đức Chúa Jêsus phải từ kẻ chết sống lại. ¹⁰ Đoạn, hai môn-đồ trở về nhà mình.

(Mác) 16 ⁹ [Vả, Đức Chúa Jêsus đã sống lại buổi sớm mai ngày thứ nhứt trong tuần-lễ, thì trước hết hiện ra cho Ma-ri Ma-đơ-len, là người mà Ngài đã trừ cho khỏi bảy quỉ dữ. 

(Giăng) 20 ¹¹ Song Ma-ri đứng bên ngoài, gần mộ, mà khóc. Người vừa khóc, vừa cúi xuống dòm trong mộ, ¹² thấy hai vị thiên-sứ mặc áo trắng, một vị ngồi đằng đầu, một vị ngồi đằng chơn, chỗ xác Đức Chúa Jêsus đã nằm. ¹³ Hai thiên-sứ hỏi; Hỡi đờn-bà kia, sao ngươi khóc? Người thưa rằng: Vì người ta đã dời Chúa tôi đi, không biết để Ngài ở đâu. ¹⁴ Vừa nói xong, người xây lại thấy Đức Chúa Jêsus tại đó; nhưng chẳng biết ấy là Đức Chúa Jêsus. ¹⁵ Đức Chúa Jêsus hỏi người rằng: Hỡi đờn-bà kia, sao ngươi khóc? Ngươi tìm ai? Người ngỡ rằng đó là kẻ làm vườn, bèn nói rằng: Hỡi chúa, ví thật ngươi là kẻ đã đem Ngài đi, xin nói cho ta biết ngươi để Ngài đâu, thì ta sẽ đến mà lấy. ¹⁶ Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hỡi Ma-ri! Mari bèn xây lại, lấy tiếng Hê-bơ-rơ mà thưa rằng: Ra-bu-ni (nghĩa là thầy)! ¹⁷ Đức Chúa Jêsus phán rằng: Chớ rờ đến ta; vì ta chưa lên cùng Cha! Nhưng hãy đi đến cùng anh em ta, nói rằng ta lên cùng Cha ta và Cha các ngươi, cùng Đức Chúa Trời ta và Đức Chúa Trời các ngươi.

(Ma-thi-ơ) 28 ⁸ Hai người đờn-bà đó bèn vội-vàng ra khỏi mộ, vừa sợ vừa cả mừng, chạy báo tin cho các môn-đồ. ⁹ Nầy, Đức Chúa Jêsus gặp hai người đờn-bà đó, thì phán rằng: Mừng các ngươi! Hai người cùng đến gần, ôm chơn Ngài, và thờ-lạy Ngài. ¹⁰ Đức Chúa Jêsus bèn phán rằng: Đừng sợ chi cả; hãy đi bảo cho anh em ta đi qua xứ Ga-li-lê, ở đó sẽ thấy ta.

¹¹ Trong khi hai người đờn-bà đó đi đường, thì có mấy tên lính canh vào thành thuật lại cho các thầy tế-lễ cả biết mọi việc đã xảy đến. ¹² Các thầy bèn nhóm lại cùng các trưởng-lão đặng bàn-luận, xong rồi, thì họ cho những lính đó nhiều tiền-bạc, ¹³ mà dặn rằng: Các ngươi hãy nói rằng: Môn-đồ nó đã đến lúc ban đêm, khi chúng tôi đương ngủ, mà lấy trộm nó đi. ¹⁴ Nếu đều ấy thấu tai quan tổng-đốc, thì chúng ta sẽ khuyên-giải người, và làm cho các ngươi khỏi lo-sợ. ¹⁵ Mấy tên lính đó lấy bạc, và làm theo như lời. Tiếng ấy đã đồn ra trong dân Giu-đa cho đến ngày nay.

(Lu-ca) 24 ⁹ Họ ở mồ trở về, rao-truyền mọi sự ấy cho mười một sứ-đồ và những người khác. ¹⁰ Ấy là Ma-ri Ma-đơ-len, Gian-nơ, và Ma-ri mẹ của Gia-cơ, cùng các đờn-bà khác đi với họ đã rao-truyền như vậy cho các sứ-đồ. ¹¹ Song các sứ-đồ không tin, cho lời ấy như là hư-không. 

¹³ Cũng trong ngày ấy, có hai môn-đồ đi đến làng kia, gọi là Em-ma-út, cách thành Giê-ru-sa-lem sáu mươi ếch-ta-đơ; ¹⁴ họ đàm-luận về những sự đã xảy ra. ¹⁵ Đang khi nói và cãi lẽ nhau, chính Đức Chúa Jêsus đến gần, cùng đi đường với họ. ¹⁶ Nhưng mắt hai người ấy bị che khuất không nhìn biết Ngài được. ¹⁷ Ngài phán cùng họ rằng: Các ngươi đương đi đường, nói chuyện gì cùng nhau vậy? Họ dừng lại, buồn-bực lắm. ¹⁸ Một trong hai người tên là Cơ-lê-ô-ba, trả lời rằng: Có phải chỉ ngươi là khách lạ ở thành Giê-ru-sa-lem, không hay việc đã xảy đến tại đó cách mấy bữa rày sao? ¹⁹ Ngài hỏi rằng: Việc gì vậy? Họ trả lời rằng: Ấy là việc đã xảy ra cho Jêsus Na-xa-rét, một đấng tiên-tri, có quyền-phép trong việc làm và trong lời nói, trước mặt Đức Chúa Trời và cả chúng dân; ²⁰ làm sao mà các thầy tế-lễ cả cùng các quan đề-hình ta đã nộp Ngài để xử-tử, và đã đóng đinh trên cây thập-tự. ²¹ Chúng tôi trông-mong Ngài sẽ cứu lấy dân Y-sơ-ra-ên; dầu thể ấy, việc xảy ra đã được ba ngày rồi. ²² Thật có mấy người đờn-bà trong vòng chúng tôi đã làm cho chúng tôi lấy làm lạ lắm: khi mờ sáng, họ đến mồ, ²³ không thấy xác Ngài, thì về báo rằng có thiên-sứ hiện đến, nói Ngài đương sống. ²⁴ Có mấy người trong vòng chúng tôi cũng đi thăm mồ, thấy mọi đều y như lời họ nói; còn Ngài thì không thấy. ²⁵ Đức Chúa Jêsus bèn phán rằng: Hỡi những kẻ dại-dột, có lòng chậm tin lời các đấng tiên-tri nói! ²⁶ Há chẳng phải Đấng Christ chịu thương-khó thể ấy, mới được vào sự vinh-hiển mình sao? ²⁷ Đoạn, Ngài bắt đầu từ Môi-se rồi kế đến mọi đấng tiên-tri mà cắt nghĩa cho hai người đó những lời chỉ về Ngài trong cả Kinh-thánh. ²⁸ Khi hai người đi gần đến làng mình định đi, thì Đức Chúa Jêsus dường như muốn đi xa hơn nữa. ²⁹ Nhưng họ ép Ngài dừng lại, mà thưa rằng: Xin ở lại với chúng tôi; vì trời đã xế chiều hầu tối. Vậy, Ngài vào ở lại cùng họ. ³⁰ Đương khi Ngài ngồi ăn cùng hai người, thì lấy bánh, chúc-tạ, đoạn, bẻ ra cho họ. ³¹ Mắt họ bèn mở ra, mà nhìn biết Ngài; song Ngài thoạt biến đi không thấy. ³² Hai người nói cùng nhau rằng: Khi nãy đi đường, Ngài nói cùng chúng ta và cắt nghĩa Kinh-thánh, lòng chúng ta há chẳng nóng-nảy sao?

³³ Nội giờ đó, họ liền đứng dậy, trở về thành Giê-ru-sa-lem, gặp mười một sứ-đồ cùng các môn-đồ khác đương nhóm lại, ³⁴ nói với họ rằng: Chúa thật đã sống lại, và hiện ra với Si-môn. ³⁵ Rồi hai người thuật lại sự đã xảy đến khi đi đường, và nhìn biết Ngài lúc bẻ bánh ra là thể nào.

³⁶ Môn-đồ đương nói với nhau như vậy, chính Đức Chúa Jêsus hiện ra giữa đó mà phán rằng: Bình-an cho các ngươi! ³⁷ Nhưng môn-đồ đều sửng-sốt rụng-rời, tưởng thấy thần. ³⁸ Ngài phán rằng: Sao các ngươi bối-rối, và sao trong lòng các ngươi nghi làm vậy? ³⁹ Hãy xem tay chơn ta: thật chính ta. Hãy rờ đến ta, và hãy xem; — thần thì không có thịt xương, mà các ngươi thấy ta có. ⁴⁰ Đương phán vậy, Ngài giơ tay và chơn ra cho xem. ⁴¹ Nhưng vì cớ môn-đồ vui-mừng, nên chưa tin chắc, và lấy làm lạ, thì Ngài phán rằng: Ở đây các ngươi có gì ăn không? ⁴² Môn-đồ dâng cho Ngài một miếng cá nướng. ⁴³ Ngài nhận lấy mà ăn trước mặt môn-đồ.

⁴⁴ Đoạn, Ngài phán rằng: Ấy đó là đều mà khi ta còn ở với các ngươi, ta bảo các ngươi rằng mọi sự đã chép về ta trong luật-pháp Môi-se, các sách tiên-tri, cùng các thi-thiên phải được ứng-nghiệm.

(Giăng) 20 ²¹ Ngài lại phán cùng môn đồ rằng: Bình-an cho các ngươi! Cha đã sai ta thể nào, ta cũng sai các ngươi thể ấy. ²² Khi Ngài phán đều đó rồi, thì hà hơi trên môn-đồ mà rằng: Hãy nhận-lãnh Đức Thánh-Linh. ²³ Kẻ nào mà các ngươi tha tội cho, thì tội sẽ được tha; còn kẻ nào các ngươi cầm tội lại, thì sẽ bị cầm cho kẻ đó.

²⁴ Vả, lúc Đức Chúa Jêsus đến, thì Thô-ma, tức Đi-đim, là một người trong mười hai sứ-đồ, không có ở đó với các môn-đồ. ²⁵ Các môn-đồ khác nói với người rằng: Chúng ta đã thấy Chúa. Nhưng người trả lời rằng: Nếu ta không thấy dấu đinh trong bàn tay Ngài, nếu ta không đặt ngón tay vào chỗ dấu đinh, và nếu ta không đặt bàn tay nơi sườn Ngài, thì ta không tin. ²⁶ Cách tám ngày, các môn-đồ lại nhóm nhau trong nhà, có Thô-ma ở với. Khi cửa đương đóng, Đức Chúa Jêsus đến, đứng chính giữa môn-đồ mà phán rằng: Bình-an cho các ngươi! ²⁷ Đoạn, Ngài phán cùng Thô-ma rằng: Hãy đặt ngón tay ngươi vào đây, và xem bàn tay ta; cũng hãy giơ bàn tay ngươi ra và đặt vào sườn ta, chớ cứng lòng, song hãy tin! ²⁸ Thô-ma thưa rằng: Lạy Chúa tôi và Đức Chúa Trời tôi! ²⁹ Đức Chúa Jêsus phán: Vì ngươi đã thấy ta, nên ngươi tin. Phước cho những kẻ chẳng từng thấy mà đã tin vậy!

³⁰ Đức Chúa Jêsus đã làm trước mặt môn-đồ Ngài nhiều phép lạ khác nữa, mà không chép trong sách nầy. ³¹ Nhưng các việc nầy đã chép, để cho các ngươi tin rằng Đức Chúa Jêsus là Đấng Christ, tức là Con Đức Chúa Trời, và để khi các ngươi tin, thì nhờ danh Ngài mà được sự sống.

21 ¹ Rồi đó, Đức Chúa Jêsus lại hiện ra cùng môn-đồ Ngài nơi gần biển Ti-bê-ri-át. Việc Ngài hiện ra như vầy: ² Si-môn Phi-e-rơ, Thô-ma gọi là Đi-đim, Na-tha-na-ên nguyên ở thành Ca-na, trong xứ Ga-li-lê, các con trai của Xê-bê-đê và hai người môn-đồ khác nữa nhóm lại cùng nhau. ³ Si-môn Phi-e-rơ nói rằng: Tôi đi đánh cá. Các người kia trả lời rằng: Chúng tôi đi với anh. Các người ấy ra đi xuống thuyền, nhưng trong đêm đó, chẳng được chi hết.

⁴ Đến sáng, Đức Chúa Jêsus đứng trên bờ, nhưng môn-đồ không biết đó là Đức Chúa Jêsus. ⁵ Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hỡi các con, không có chi ăn hết sao? Thưa rằng: Không. ⁶ Ngài phán rằng: Hãy thả lưới bên hữu thuyền, thì các ngươi sẽ được. Vậy, các người ấy thả lưới xuống, được nhiều cá đến nỗi không thể kéo lên nữa. ⁷ Môn-đồ mà Đức Chúa Jêsus yêu bèn nói với Phi-e-rơ rằng: Ấy là Chúa! Khi Si-môn Phi-e-rơ đã nghe rằng ấy là Chúa, bèn lấy áo dài quấn mình (vì đương ở trần) và nhảy xuống nước. ⁸ Các môn-đồ khác đem thuyền trở lại, kéo tay lưới đầy cá, vì cách bờ chỉ chừng hai trăm cu-đê mà thôi.

⁹ Lúc môn-đồ đã lên bờ, thấy tại đó có lửa than, ở trên để cá, và có bánh. ¹⁰ Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hãy đem cá các ngươi mới đánh được đó lại đây. ¹¹ Si-môn Phi-e-rơ xuống thuyền, kéo tay lưới đầy một trăm năm mươi ba con cá lớn lên bờ; và, dầu nhiều cá dường ấy, lưới vẫn không đứt. ¹² Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hãy lại mà ăn. Nhưng không một người môn-đồ nào dám hỏi rằng: Ngươi là ai? Vì biết quả rằng ấy là Chúa. ¹³ Đức Chúa Jêsus lại gần, lấy bánh cho môn-đồ, và cho luôn cá nữa. ¹⁴ Ấy là lần thứ ba mà Đức Chúa Jêsus hiện ra cùng môn-đồ Ngài, sau khi Ngài từ kẻ chết sống lại.

¹⁵ Khi ăn rồi, Đức Chúa Jêsus phán cùng Si-môn Phi-e-rơ rằng: Hỡi Si-môn, con Giô-na, ngươi yêu ta hơn những kẻ nầy chăng? Phi-e-rơ thưa rằng: Lạy Chúa, phải, Chúa biết rằng tôi yêu Chúa. Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hãy chăn những chiên con ta. ¹⁶ Ngài lại phán lần thứ hai cùng người rằng: Hỡi Si-môn, con Giô-na, ngươi yêu ta chăng? Phi-e-rơ thưa rằng: Lay Chúa, phải, Chúa biết rằng tôi yêu Chúa. Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hãy chăn chiên ta. ¹⁷ Ngài phán cùng người đến lần thứ ba rằng: Hỡi Si-môn, con Giô-na, ngươi yêu ta chăng? Phi-e-rơ buồn-rầu vì Ngài phán cùng mình đến ba lần: Ngươi yêu ta chăng? Người bèn thưa rằng: Lạy Chúa, Chúa biết hết mọi việc; Chúa biết rằng tôi yêu Chúa! Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hãy chăn chiên ta. ¹⁸ Quả thật, quả thật, ta nói cùng ngươi, khi ngươi còn trẻ, ngươi tự mình thắt lưng lấy, muốn đi đâu thì đi; nhưng khi ngươi già, sẽ giơ bàn tay ra, người khác thắt lưng cho và dẫn ngươi đi đến nơi mình không muốn. ¹⁹ Ngài nói đều đó để chỉ về Phi-e-rơ sẽ chết cách nào đặng sáng danh Đức Chúa Trời. Và sau khi đã phán như vậy, Ngài lại rằng: Hãy theo ta.

²⁰ Phi-e-rơ xây lại, thấy môn-đồ mà Đức Chúa Jêsus yêu đến sau mình, tức là người đương bữa ăn tối, nghiêng mình trên ngực Đức Chúa Jêsus mà hỏi rằng: Lạy Chúa, ai là kẻ phản Chúa? ²¹ Khi thấy người đó, Phi-e-rơ hỏi Đức Chúa Jêsus rằng: Lạy Chúa, còn người nầy, về sau sẽ ra thế nào? ²² Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Nếu ta muốn người cứ ở cho tới khi ta đến, thì can-hệ gì với ngươi? Còn ngươi, hãy theo ta. ²³ Vậy, có tiếng đồn ra trong vòng các anh em rằng người môn-đồ đó sẽ không chết. Nhưng Đức Chúa Jêsus vốn chẳng phải nói rằng: Người đó sẽ không chết; song nói rằng: Nếu ta muốn người cứ ở cho tới khi ta đến, thì can-hệ gì với ngươi? đó thôi.

²⁴ Ấy chính là môn-đồ đó làm chứng về những việc nầy và đã chép lấy; chúng ta biết lời chứng của người là thật.

(Có những bản thảo cũ hơn không có ghi Mác 16:9-20)