Lời Tiên Tri của Giô-ên
Có vẻ như trong những năm đầu của triều đại Giô-ách khi còn là vua trẻ em, một thảm họa lớn đã xảy ra với Giu-đa. Mặc dù dân chúng trước đây đã trải qua những mối đe dọa từ các đội quân xâm lược, họ rõ ràng không chuẩn bị cho đội quân châu chấu tràn qua Giu-đa, tàn phá hoàn toàn mùa màng và nguồn cung cấp thực phẩm. Nắm bắt cơ hội để rút ra một điều tương đồng,
tiên tri Giô-ên mô tả sinh động một cuộc xâm lược khác sắp tới. Giống như nhiều lời tiên tri khác, nó có cả ý nghĩa chính và phụ.
Ở một mức độ, Giô-ên cảnh báo Giu-đa có tâm linh lưỡng lự rằng bất cứ điều gì ít hơn sự tận tâm hoàn toàn với Đức Chúa Trời duy nhất sẽ dẫn đến hình phạt – cụ thể là, cuộc xâm lược và sự tàn phá bởi các lực lượng cướp bóc từ phương Bắc.
Ông tiếp tục cảnh báo rằng ngày của Chúa sắp đến, khi Đức Chúa Trời sẽ đưa toàn nhân loại đến một cuộc thanh toán cuối cùng về cuộc sống và việc làm của họ. Hình ảnh sinh động trong lời tiên tri của Giô-ên tương tự như của các tiên tri sau này, những người cũng sẽ nói về ngày phán xét vĩ đại đó – ngày của Chúa.
Giô-ên kêu gọi dân chúng cầu nguyện, kiêng ăn và ăn năn để tránh khỏi sự phán xét của Đức Chúa Trời. Ngoài những lời cảnh báo nghiêm trọng của Giô-ên còn có những lời bảo đảm rằng Đức Chúa Trời sẽ một ngày nào đó đổ Thánh Linh Ngài trên tất cả các dân tộc – một lời hứa về hy vọng sẽ được nhớ đến khi Đấng Mê-si đến và Đức Chúa Trời ban Thánh Linh Ngài trong một sự biểu hiện đặc biệt cho những người theo Đấng Mê-si.
Giô-ên bắt đầu lời tiên tri của mình với việc đề cập đến cuộc tấn công gần đây của châu chấu.
Sự thử-thách và sự ăn-năn
(Từ 1 đến 2 : 17)
Sự cào-cào tràn tới
1 1 Nầy là lời Đức Giê-hô-va phán cùng Giô-ên, con trai của Phê-thu-ên: 2 Hỡi kẻ già-cả, hãy nghe đều nầy! Các ngươi hết thảy là dân-cư trong đất, hãy lắng tai! Há có sự gì như vậy đã xảy đến trong ngày các ngươi, hay là trong ngày tổ-phụ các ngươi sao? 3 Hãy kể chuyện nầy lại cho con-cái các ngươi; con-cái các ngươi kể cho con-cái chúng nó, con-cái chúng nó kể cho dòng-dõi nối theo. 4 Cái gì sâu keo còn để lại, cào-cào ăn; cái gì cào-cào còn để lại, sâu lột vỏ ăn; cái gì sâu lột vỏ còn để lại, châu-chấu ăn.
5 Hỡi kẻ say-sưa, hãy thức dậy và khóc-lóc! Hỡi các ngươi hết thảy là kẻ hay uống rượu, hãy than-vãn vì cớ rượu ngọt đã bị cất khỏi miệng các ngươi! 6 Vì một dân mạnh và vô-số, đã lên nghịch cùng đất ta; răng nó là răng của sư-tử, nó có răng hàm của sư-tử cái. 7 Nó đã hủy-phá cây nho ta và lột vỏ cây vả ta. Nó đã lột tiệt cây ấy và bỏ đi; nhánh nó đã trở nên trắng.
8 Ngươi khá than-khóc như một người nữ đồng-trinh mặc bao gai đặng khóc chồng mình thuở còn trẻ tuổi! 9 Của-lễ chay và lễ quán đã cất khỏi nhà Đức Giê-hô-va; các thầy tế-lễ hầu việc Đức Giê-hô-va đương ở trong sự tang-chế. 10 Đồng ruộng bị phá-hoang, và đất đương sầu-thảm; vì lúa mì bị hủy-hại, rượu mới đã cạn, dầu đã hao-tổn. 11 Hỡi kẻ cày ruộng, hãy hổ-thẹn; hỡi kẻ làm vườn nho, hãy than-khóc, vì cớ lúa mì và mạch-nha, vì mùa ngoài đồng đã mất. 12 Cây nho khô-héo, cây vả hao-mòn; cây lựu cũng như cây chà-là, cây tần, mọi cây-cối ngoài đồng đều khô-héo; sự vui-vẻ đã khô-héo đi khỏi con trai loài người!
Khuyên về sự ăn-năn
13 Hỡi các thầy tế-lễ, hãy nịt lưng và than-khóc. Hỡi các ngươi là kẻ làm việc ở bàn-thờ, hãy thở-than. Hỡi kẻ chức-dịch của Đức Chúa Trời ta, hãy đến mặc áo bao gai mà nằm cả đêm! Vì của-lễ chay và lễ quán không được vào trong nhà Đức Chúa Trời các ngươi! 14 Khá định sự kiêng ăn, gọi một hội-đồng trọng-thể, nhóm các trưởng-lão và hết thảy dân-cư trong đất lại nơi nhà Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi; và hãy kêu cùng Đức Giê-hô-va!
15 Ôi ngày ấy! vì ngày Đức Giê-hô-va đã gần! Nó đến như một tai-vạ thả ra bởi Đấng Toàn-năng. 16 Lương-thực há chẳng phải đã dứt khỏi trước mặt chúng ta, và sự vui-mừng hớn-hở há chẳng phải đã dứt khỏi nhà Đức Chúa Trời chúng ta hay sao? 17 Hột giống đã teo đi dưới những cục đất nó; kho-đụn đã hủy-phá, huân-lẫm đổ-nát, vì lúa mì khô-héo.
18 Kìa, súc-vật rên-siếc! Kìa, bầy bò bối-rối! Ấy là tại chúng nó không có đồng cỏ nữa! Những bầy chiên cũng khốn-khổ. 19 Hỡi Đức Giê-hô-va, tôi kêu-cầu Ngài; vì lửa đã nuốt những đám cỏ nơi đồng vắng, ngọn lửa đã thiêu hết thảy cây-cối ngoài đồng! 20 Thật, những thú đồng cũng thở giốc cho Ngài, vì các dòng nước đã khô, lửa đã nuốt những đám cỏ nơi đồng vắng.
Ngày Đức Giê-hô-va đến gần
2 1 Hãy thổi kèn trong Si-ôn; hãy thổi vang ra trên núi thánh ta! Hết thảy dân-cư trong đất khá đều run-rẩy! Vì ngày của Đức Giê-hô-va đến, ngày ấy đã gần: 2 tức là ngày mờ-mịt và tối-tăm, ngày của mây và sương mù. Có một dân lớn và mạnh đến như ánh sáng sớm-mai giãi ra trên núi, đến nỗi từ trước chưa hề có, mà về sau nầy, về muôn đời sau nầy cũng sẽ không có như vậy nữa. 3 Trước mặt nó, có lửa thiêu-nuốt, sau lưng nó, có ngọn lửa cháy tiêu. Lúc trước nó, đất nầy như vườn Ê-đen; khi sau nó, ấy là một đồng vắng hoang-vu, và không có chi trốn khỏi nó hết.
4 Hình-trạng chúng nó như hình-trạng ngựa, và chúng nó chạy tới như người cỡi ngựa. 5 Khi chúng nó nhảy lên trên chót núi, thì nghe như tiếng xe-cộ, hay là như tiếng ngọn lửa cháy rơm: ấy là như một dân mạnh sắp hàng nơi chiến-trận. 6 Khi thấy chúng nó, các dân đều rầu-rĩ, hết thảy đều sợ tái mặt. 7 Chúng nó chạy như những người bạo-mạnh; trèo các vách thành như những lính-chiến; mỗi người bước đi trước mặt mình, chẳng hề sai hàng-ngũ mình. 8 Chúng nó chẳng hề đụng-chạm nhau, ai đi đường nấy; xông qua những khí-giới mà chẳng bỏ đường mình. 9 Chúng nó nhảy trên thành-phố, chạy trên tường, trèo lên các nhà, vào bởi các cửa-sổ như là kẻ trộm. 10 Đất run-rẩy, trước mặt chúng nó, các từng trời rung-rinh, mặt trời mặt trăng đều tối-tăm, các ngôi sao thâu sự sáng lại.
11 Đức Giê-hô-va làm cho vang tiếng ra trước mặt cơ-binh Ngài; vì trại quân Ngài rất lớn; và những kẻ làm theo mạng-lịnh Ngài rất mạnh. Thật, ngày của Đức Giê-hô-va là lớn và đáng khiếp; ai có thể đương lại?
Gọi đến sự ăn-năn
12 Đức Giê-hô-va phán: Bây giờ cũng hãy hết lòng trở về cùng ta, kiêng ăn, khóc-lóc và buồn-rầu. 13 Hãy xé lòng các ngươi, và đừng xé áo các ngươi. Khá trở lại cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi; vì Ngài là nhơn-từ và hay thương-xót, chậm giận và giàu ơn, đổi ý về sự tai-vạ. 14 Ai biết được Ngài sẽ chẳng xây lòng đổi ý, chẳng để lại phước-lành sau mình, tức là của-lễ chay, lễ quán cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi, hay sao?
15 Hãy thổi kèn trong Si-ôn; hãy định sự kiêng ăn, gọi một hội-đồng trọng-thể! 16 Hãy nhóm dân-sự, biệt riêng hội-chúng nên thánh; hãy mời các trưởng-lão đến đó! Hãy họp lại các con trẻ, và những đứa đương bú vú! Người chồng mới khá ra khỏi buồng mình, và người vợ mới khá ra khỏi chốn động-phòng! 17 Các thầy tế-lễ, là những kẻ hầu việc Đức Giê-hô-va, khá khóc-lóc giữa hiên-cửa và bàn-thờ, và nói rằng: Hỡi Đức Giê-hô-va, xin hãy tiếc dân Ngài, và chớ để cơ-nghiệp Ngài bị sỉ-nhục, và bị các nước cai-trị! Làm sao để người ta nói giữa các dân-tộc rằng: Nào Đức Chúa Trời chúng nó ở đâu?
Sự tha-thứ và lời hứa
(Từ 2 : 18 đến 3 : 21)
Sự trở lại của ơn Đức Chúa Trời
18 Đức Giê-hô-va đã vì đất mình động lòng ghen; Ngài đã động lòng thương-xót dân mình. 19 Đức Giê-hô-va đã trả lời, và đã phán cùng dân mình rằng: Nầy, ta sẽ ban cho các ngươi lúa mì, rượu mới, và dầu, các ngươi sẽ no-nê về các thứ đó. Ta sẽ chẳng làm các ngươi nên cớ sỉ-nhục giữa các dân nữa. 20 Ta sẽ khiến đạo-binh đến từ phương bắc lánh xa các ngươi, và đuổi nó vào đất khô-khan và hoang-vu, quân tiên-phong nó vào biển đông. Quân hậu-tập nó vào biển tây. Mùi hôi nó bay lên, mùi tanh nó dậy lên, vì nó đã làm những việc lớn.
21 Hỡi đất, chớ sợ chi; hãy nức lòng vui-vẻ và mừng-rỡ; vì Đức Giê-hô-va đã làm những việc lớn. 22 Hỡi các loài thú đồng, đừng sợ; vì những đám cỏ nơi đồng vắng nứt đọt, cây ra trái, cây vả và cây nho đều ra sức nó.
23 Hỡi con-cái Si-ôn, các ngươi hãy nức lòng vui-vẻ và mừng-rỡ trong Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi! Vì Ngài ban mưa phải thời cho các ngươi về mùa đầu, và xuống mưa dồi-dào về mùa đầu và mùa cuối cho các ngươi nơi tháng đầu-tiên.
24 Những sân sẽ đầy lúa mì, những thùng tràn rượu mới và dầu. 25 Ta sẽ đền-bù cho các ngươi về mấy năm đã bị cắn phá bởi cào-cào, sâu lột vỏ, sâu keo, và châu-chấu, là đạo binh lớn mà ta đã sai đến giữa các ngươi. 26 Các ngươi sẽ đủ ăn và được no-nê. Các ngươi sẽ ngợi-khen danh Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình, là Đấng đã xử với các ngươi cách lạ-lùng. Rồi dân ta sẽ không hề bị xấu-hổ nữa. 27 Các ngươi sẽ biết rằng ta ở giữa Y-sơ-ra-ên, biết rằng ta là Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi, và chẳng có ai khác; dân ta sẽ không hề bị xấu-hổ nữa.
28 Sau đó, ta sẽ đổ Thần ta trên cả loài xác-thịt; con trai và con gái các ngươi sẽ nói tiên-tri; những người già-cả các ngươi sẽ thấy chiêm-bao, những kẻ trai-trẻ các ngươi sẽ xem sự hiện-thấy. 29 Trong những ngày đó, dầu những đầy-tớ trai và đầy-tớ gái, ta cũng đổ Thần ta lên.
30 Ta sẽ tỏ những sự lạ ra trong các từng trời và trên đất: tức là máu, lửa, và những trụ khói. 31 Mặt trời sẽ đổi ra tối-tăm, mặt trăng ra máu, trước khi ngày lớn và kinh-khiếp của Đức Giê-hô-va chưa đến. 32 Bấy giờ ai cầu-khẩn danh Đức Giê-hô-va thì sẽ được cứu; vì theo lời Đức Giê-hô-va, thì ở trên núi Si-ôn và trong Giê-ru-sa-lem, sẽ có những người trốn khỏi, và trong những người còn sống sót, sẽ có kẻ mà Đức Giê-hô-va kêu-gọi.
Sự phán-xét các nước
3 1 Vì nầy, trong những ngày đó, và trong kỳ đó, khi ta sẽ đem phu-tù của Giu-đa và Giê-ru-sa-lem trở về, 2 thì ta sẽ nhóm hết thảy các nước lại, và đem chúng nó xuống trong trũng Giô-sa-phát. Tại đó, ta sẽ phán-xét chúng nó vì cớ dân ta, và Y-sơ-ra-ên là sản-nghiệp ta, mà chúng nó đã làm cho tan-tác giữa các dân-tộc; và chúng nó đã chia đất ta ra, 3 và bắt thăm về dân ta; đã đổi con trai mà lấy đĩ, và bán con gái đặng lấy rượu để uống.
4 Hỡi Ty-rơ và Si-đôn, và hết thảy địa-hạt của Phi-li-tin, các ngươi có quan-hệ gì cùng ta? Các ngươi muốn báo-trả cho ta hay sao? Nếu các ngươi báo-trả ta, ta sẽ khiến sự báo-trả đổ trên đầu các ngươi cách mau-kíp và thình-lình. 5 Vì các ngươi đã lấy bạc vàng ta đi, đã đem đồ châu-báu rất quí của ta vào trong những đền-miếu các ngươi. 6 Các ngươi đã bán con-cái của Giu-đa và con-cái của Giê-ru-sa-lem cho các con trai Gờ-réc, đặng làm cho chúng nó lìa khỏi bờ-cõi mình.
7 Nầy, ta sẽ giục chúng nó dấy lên từ nơi mà các ngươi đã bán chúng nó cho, và sẽ khiến sự báo-trả các ngươi về trên đầu các ngươi. 8 Ta sẽ bán con trai con gái các ngươi vào tay con-cái Giu-đa, Giu-đa sẽ bán chúng nó cho người Sa-bê, là dân ở xa cách; vì Đức Giê-hô-va đã phán vậy.
9 Hãy rao đều này ra giữa các nước: Khá sắm-sửa sự đánh giặc, giục lòng những người mạnh-bạo dấy lên. Hết thảy những lính-chiến khá sấn tới, và xông vào trận! 10 Hãy lấy lưỡi cày rèn gươm, lấy liềm rèn dáo. Kẻ yếu khá nói rằng: Ta là mạnh! 11 Các ngươi hết thảy, là những nước xung-quanh, hãy vội-vàng đến, và hãy nhóm lại. Hỡi Đức Giê-hô-va, xin khiến những người mạnh-mẽ của Ngài xuống đó! 12 Các nước khá dấy lên, khá lên trong trũng Giô-sa-phát, vì ở đó là nơi ta sẽ ngồi đặng phán-xét hết thảy các dân-tộc xung-quanh. 13 Hãy tra lưỡi hái, vì mùa gặt đã chín. Hãy đến, hãy đạp, vì bàn ép đã đầy; các thùng đã tràn, vì tội-ác chúng nó là lớn.
14 Đoàn đông dường nào, đoàn đông dường nào tại trong trũng đoán-định! Vì trong trũng đoán-định, ngày Đức Giê-hô-va đã gần. 15 Mặt trời và mặt trăng tối-tăm, các ngôi sao thâu sự sáng lại. 16 Đức Giê-hô-va gầm-thét từ Si-ôn; Ngài làm cho vang tiếng mình ra từ Giê-ru-sa-lem; các từng trời và đất đều rúng-động. Nhưng Đức Giê-hô-va là nơi ẩn-náu cho dân mình, là đồn-lũy cho con-cái Y-sơ-ra-ên. 17 Như vậy các ngươi sẽ biết ta là Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi, ở tại Si-ôn, là núi thánh ta. Bấy giờ Giê-ru-sa-lem sẽ là thánh, và những người ngoại sẽ không đi qua trong đó nữa.
Sự ban phước được hứa cho dân Đức Chúa Trời
18 Trong ngày đó, các núi nhỏ rượu ngọt ra; sữa chảy ra từ các đồi, hết thảy các khe Giu-đa sẽ có nước chảy. Một cái suối sẽ ra từ nhà Đức Giê-hô-va và tưới trũng Si-tim. 19 Ê-díp-tô sẽ trở nên hoang-vu, Ê-đôm thành ra đồng vắng hoang-vu, vì cớ chúng nó lấy sự bạo-ngược đãi con-cái Giu-đa, và làm đổ máu vô-tội ra trong đất mình. 20 Nhưng Giu-đa sẽ còn đời đời, Giê-ru-sa-lem sẽ còn đời nầy qua đời khác. 21 Ta sẽ làm sạch máu chúng nó mà ta chưa từng làm sạch; vì Đức Giê-hô-va ngự trong Si-ôn.