Những Cải Cách Tôn Giáo của Nê-hê-mi

Nê-hê-mi tiếp tục cai trị Y-sơ-ra-ên trong 11 năm tiếp theo, rồi vào năm 432 trước Công Nguyên, khi hết nhiệm kỳ được bổ nhiệm, ông trở về Su-sa với Ạc-ta-xét-xe. Việc Nê-hê-mi làm gì khi ở đó không được ghi rõ, nhưng có lẽ ông báo cáo công việc và lập kế hoạch trở lại. Có một việc mà ông chưa bao giờ làm, nhưng có lẽ đã muốn làm từ lâu, là cung hihiến bức tường mà ông đã góp công xây dựng. Rõ ràng Nê-hê-mi không muốn tiến hành mà không có sự chấp thuận của Ạc-ta-xét-xe cho buổi lễ như vậy. Nếu đúng như thế, sự cho phép của Ạc-ta-xét-xe có lẽ đã được ban ra. Vua cũng cho phép Nê-hê-mi trở lại, có thể lần này trong thời gian không xác định hoặc thậm chí vĩnh viễn.

Không biết Nê-hê-mi ở Su-sơ bao lâu, nhưng đủ lâu để một số người dân Pa-lét-tin quên đi giao ước họ đã lập khi Nê-hê-mi ở với họ. Từ đó, họ đã lơ là và xúc phạm đến đền thờ, vi phạm ngày Sa-bát, không tiếp tục dâng hiến cho đền thờ, và bắt đầu cưới vợ ngoại quốc một lần nữa. Khi Nê-hê-mi thấy những gì đã xảy ra trong lúc vắng mặt, ông rất tức giận! Sự phẫn nộ dữ dội của Nê-hê-mi thể hiện rõ trong cách ông kêu gọi những lời nguyền rủa thiêng liêng xuống, và thậm chí bạo hành thể xác những người đã vi phạm luật pháp. Đây là một người của Đức Chúa Trời không hài lòng với việc giảng đạo đạo đức khi tội lỗi đang tràn lan xung quanh. Sự tham gia cá nhân của Nê-hê-mi trong việc thanh tẩy đền thờ khiến ông trở thành bạn đồng hành tốt. Nhiều thế kỷ sau này, Đấng Mê-si (mà Nê-hê-mi chắc chắn đã đọc về) sẽ tự mình phẫn nộ đuổi những kẻ phạm tội ra khỏi cùng một ngôi nhà của Đức Chúa Trời.

Nê-hê-mi rất mong muốn có buổi lễ cung hiến bức tường, nhưng buổi lễ sẽ phải đợi cho đến khi những tệ nạn tội lỗi của dân chúng được sửa chữa.

13 ⁴ Vả, trước việc đó, thầy tế-lễ Ê-li-a-síp, mà đã được lập coi-sóc các phòng của đền Đức Chúa Trời chúng tôi, ⁵ và là bà-con với Tô-bi-gia, có sắm-sửa cho người ấy một cái phòng lớn, là nơi trước người ta dùng để những của-lễ chay, hương-liệu, khí-dụng, thuế một phần mười về lúa-mì, rượu mới, và dầu, tức những vật theo lệ đã định cho người Lê-vi, kẻ ca-hát, và người canh-giữ cửa, luôn với của-lễ dâng giơ lên của thầy tế-lễ. ⁶ Khi các đều đó xảy đến thì không có tôi ở tại Giê-ru-sa-lem; vì nhằm năm thứ ba mươi hai đời Ạt-ta-xét-xe, vua Ba-by-lôn, tôi mắc phải trở về cùng vua; cuối một ít lâu, tôi có xin phép vua đặng đi.

⁷ Tôi đến Giê-ru-sa-lem, bèn hiểu đều ác mà Ê-li-a-síp vì Tô-bi-gia đã làm ra, vì có sắm-sửa cho người một cái phòng trong hành-lang của đền Đức Chúa Trời. ⁸ Tôi thấy đều đó lấy làm cực tệ, nên quăng ra khỏi phòng ấy các vật-dụng của nhà Tô-bi-gia. ⁹ Đoạn, tôi biểu người ta dọn cái phòng ấy cho sạch-sẽ; kế ấy tôi đem vào lại các khí-dụng của đền Đức Chúa Trời, của-lễ chay và hương-liệu.

¹⁰ Tôi cũng hay rằng người ta không có cấp các phần của người Lê-vi cho họ; vì vậy, những kẻ ca-hát và người Lê-vi hầu-việc, ai nấy đều đã trốn về đồng-ruộng mình. ¹¹ Tôi bèn quở-trách các quan-trưởng, mà rằng: Cớ sao đền của Đức Chúa Trời bị bỏ như vậy? Đoạn, tôi hiệp lại chúng mà đặt họ trong chức cũ mình. 

¹⁵ Về lúc đó, tôi thấy trong Giu-đa, mấy người ép nho nơi máy ép rượu nhằm ngày sa-bát, đem bó lúa mình vào, chở nó trên lừa, và cũng chở rượu, trái nho, trái vả, và các vật nặng, mà đem về Giê-ru-sa-lem trong ngày sa-bát. Ngày chúng nó bán vật thực ấy, tôi có làm chứng nghịch cùng chúng nó. ¹⁶ Cũng có người Ty-rơ ở tại đó, đem cá và các thứ hàng-hóa đến bán cho người Giu-đa và tại thành Giê-ru-sa-lem trong ngày sa-bát. ¹⁷ Bấy giờ tôi quở-trách các người tước-vị Giu-đa, mà rằng: Việc xấu-xa các ngươi làm đây là chi, mà làm cho ô-uế ngày sa-bát? ¹⁸ Tổ-phụ các ngươi há chẳng đã làm như vậy sao? Nên nỗi Đức Chúa Trời há chẳng có dẫn tai-họa kia đến trên chúng ta và trên thành nầy ư? Còn các ngươi làm ô-uế ngày sa-bát mà tăng-thêm cơn thạnh-nộ cho Y-sơ-ra-ên!

¹⁹ Ấy vậy, khi các cửa Giê-ru-sa-lem khỏi khuất trong bóng tối trước ngày sa-bát, tôi bèn truyền người ta đóng cửa lại và dặn biểu chúng nó chỉ mở nó ra sau ngày sa-bát; lại cắt đặt mấy kẻ trong đầy-tớ tôi giữ cửa để không ai gánh chở đồ vào thành trong ngày sa-bát. ²⁰ Vậy, kẻ buôn người bán các thứ hàng-hóa một hai lần ban đêm phải ngủ ở ngoài thành Giê-ru-sa-lem. ²¹ Đoạn, tôi quở-trách chúng nó mà rằng: Cớ sao các ngươi ban đêm ngủ tại trước vách-thành như vậy? Nếu các ngươi còn làm nữa, tất ta sẽ tra tay trên các ngươi. Từ lúc đó về sau, chúng nó không có đến nhằm ngày sa-bát nữa. ²² Tôi dạy-biểu người Lê-vi hãy dọn mình cho thánh-sạch và đến canh-giữ các cửa, đặng biệt ngày sa-bát ra thánh. Hỡi Đức Chúa Trời tôi ôi! xin hãy vì tôi nhớ đến đều đó, và xin thương-xót tôi tùy sự nhân-từ lớn-lao của Ngài.

²³ Cũng trong lúc đó, tôi thấy những người Giu-đa lấy đờn-bà Ách-đốt, Am-môn, và Mô-áp, làm vợ; ²⁴ con-cái của chúng nó nói phần nửa tiếng Ách-đốt, không biết nói tiếng Giu-đa, nhưng nói tùy theo tiếng của dân nầy hay là dân kia. ²⁵ Tôi quở-trách chúng nó, rủa-sả chúng nó, đánh đập một vài người trong chúng nó, nhổ tóc chúng nó, biểu chúng nó chỉ Đức Chúa Trời thề, mà rằng: Các ngươi sẽ không gả con gái mình cho con trai họ, hay là cưới con gái họ cho con trai mình, hoặc là cưới cho chánh mình các ngươi! ²⁶ Sa-lô-môn, vua Y-sơ-ra-ên, há chẳng có phạm tội trong đều đó sao? Vả, trong nhiều dân-tộc không có một vua nào giống như người; người được Đức Chúa Trời của mình thương-yêu, và Đức Chúa Trời đặt người làm vua trên cả Y-sơ-ra-ên: dẫu vậy, người cũng bị đờn-bà ngoại-bang xui cho phạm tội! ²⁷ Chúng ta há sẽ nghe theo các ngươi mà làm những đều ác lớn nầy, lấy người đờn-bà ngoại-bang mà vi-phạm cùng Đức Chúa Trời chúng ta sao? ²⁸ Có một trong các con trai của Giô-gia-đa, cháu Ê-li-a-síp, thầy tế-lễ thượng-phẩm, là rể của San-ba-lát, người Hô-rôn; vì cớ ấy tôi đuổi hắn khỏi tôi. —²⁹ Hỡi Đức Chúa Trời tôi ôi! xin nhớ lại chúng nó, vì chúng nó đã làm ô-uế chức tế-lễ và sự giao-ước của chức tế-lễ và của người Lê-vi.

³⁰ Như vậy, tôi dọn sạch chúng cho khỏi các kẻ ngoại-bang, và định ban-thứ cho những thầy tế-lễ và người Lê-vi, mỗi người trong chức-việc mình; ³¹ cũng khiến dân-sự dâng củi theo kỳ nhứt-định và các thổ-sản đầu mùa.

Đức Chúa Trời tôi ôi, xin hãy nhớ đến tôi mà làm ơn cho tôi!

Lễ Cung Hiến Bức Tường

Với những cải cách tôn giáo phía sau, Nê-hê-mi có thể tiến hành kế hoạch cung hiến bức tường. Và việc tổ chức một buổi lễ như vậy chỉ thích hợp với ông, bởi vì việc xây dựng lại bức tường là điều mà Nê-hê-mi sẽ được nhớ đến nhất trong các thế kỷ tới. Khi ngày được ấn định cho lễ cung hiến cuối cùng đến, có một đám rước ca hát lớn bởi hai dàn hợp xướng diễu hành theo hướng ngược nhau trên đỉnh bức tường. Tiếp theo là các lễ tế, lễ dâng hiến, và đọc luật pháp. Bản ghi về ngày lễ này bắt đầu với lời kêu gọi người Lê-vi và các ca sĩ. Rồi tiếp theo, bằng chính lời của Nê-hê-mi, là ghi chép về những sự kiện vui mừng xảy ra sau đó.

³¹ Bấy giờ, tôi biểu các quan-trưởng Giu-đa lên trên vách-thành, rồi phân làm hai tốp lớn kéo nhau đi để cảm-tạ; một tốp đi về phía hữu trên vách-thành, tới cửa Phân. ³² Sau chúng có Hô-sa-gia, và phân nửa số các quan-trưởng Giu-đa, ³³ cùng A-xa-ria, E-xơ-ra, Mê-su-lam, Giu-đa, Bên-gia-min, ³⁴ Sê-ma-gia, Giê-rê-mi, ³⁵ và mấy con trai của những thầy tế-lễ cầm kèn: Xa-cha-ri, con trai của Giô-na-than, cháu của Sê-ma-gia, chắt của Mát-ta-nia, chít của Mi-chê; Mi-chê là con trai của Xác-cua, cháu của A-sáp, ³⁶ cùng các anh em người, là Sê-ma-gia, A-xa-rên, Mi-la-lai, Ghi-la-lai, Ma-ai, Nê-tha-nê-ên, Giu-đa, và Ha-na-ni, cầm những nhạc-khí của Đa-vít, người của Đức Chúa Trời; và E-xơ-ra, người văn-sĩ, đi ở đằng trước chúng. ³⁷ Từ cửa Suối, ở ngay mặt, chúng đi thẳng lên các nấc thành Đa-vít, tại nơi đốc vách-thành ở trên đền Đa-vít, và đến cửa Nước về phía đông. ³⁸ Còn tốp cảm-tạ thứ nhì đi trên vách-thành đối ngang lại với tốp thứ nhứt, còn tôi đi ở sau họ với phân nửa dân-sự, từ tháp các Lò cho đến vách rộng, ³⁹ đi qua trên cửa Ép-ra-im, gần bên cửa Cũ, cửa Cá, tháp Ha-na-nê-ên, và tháp Mê-a, đến cửa Chiên. Chúng dừng lại tại cửa Ngục. ⁴⁰ Đoạn, hai tốp cảm-tạ dừng lại trong đền Đức Chúa Trời, tôi và phân nửa quan-trưởng theo tôi cũng làm vậy, ⁴¹ và những thầy tế-lễ cầm kèn, là Ê-li-a-kim, Ma-a-sê-gia, Min-gia-min, Mi-chê, Ê-li-ô-ê-nai, Xa-cha-ri, và Ha-na-nia; ⁴² lại có Ma-a-sê-gia, Sê-ma-gia, Ê-lê-a-xa, U-xi, Giô-ha-nan, Manh-ki-gia, Ê-lam, và Ê-xe. Những kẻ ca-hát tiếng lớn, có Dít-ra-hia dẫn-dắt. ⁴³ Trong ngày đó, chúng dâng những của-lễ trọng-thể và vui-vẻ; vì Đức Chúa Trời đã khiến cho chúng vui-mừng khắp-khởi; các người đờn-bà và con trẻ cũng vui-mừng nữa; sự vui-mừng của thành Giê-ru-sa-lem vang ra rất xa.

⁴⁴ Trong ngày đó, người ta lập kẻ coi-sóc các phòng kho-tàng về của-lễ dâng giơ lên, về của đầu mùa, về thuế một phần mười, đặng thâu vào nó, tùy theo đồng của các thành, phần của những thầy tế-lễ và người Lê-vi, mà luật-pháp đã chỉ định; vì Giu-đa vui-mừng nhơn những thầy tế-lễ và người Lê-vi đứng hầu-việc. ⁴⁵ Chúng luôn với những kẻ ca-hát và kẻ giữ cửa đều giữ trách nhiệm của Đức Chúa Trời, và việc dọn mình thánh-sạch, tùy theo mạng-lịnh của Đa-vít và Sa-lô-môn, con trai người. ⁴⁶ Vì ngày xưa, về đời Đa-vít và A-sáp, có những quan-trưởng coi-sóc những kẻ ca-hát, và có bài hát khen-ngợi cảm-tạ Đức Chúa Trời. ⁴⁷ Trong đời Xô-rô-ba-bên và Nê-hê-mi, cả Y-sơ-ra-ên đều cấp phần cho kẻ ca-hát và người canh-giữ cửa, ngày nào cần dùng theo ngày nấy; cũng để riêng phần của người Lê-vi, và người Lê-vi để riêng phần của con-cháu A-rôn.

13 ¹² Bấy giờ, cả Giu-đa đều đem đến trong kho thuế một phần mười về lúa-mì, rượu mới, và dầu. ¹³ Tôi đặt Sê-lê-mia, thầy tế-lễ, Xa-đốc, ký-lục, và Phê-đa-gia trong các người Lê-vi, coi các kho-tàng; còn Ha-nan, con trai của Xác-cua, cháu Mát-ta-nia, làm phó; các người ấy được kể là trung-thành, và bổn-phận chúng là phân-phát vật cho anh em mình

¹⁴ Đức Chúa Trời tôi ôi! vì cớ đều nầy, xin nhớ đến tôi, và chớ bôi-xóa các việc tốt-lành mà tôi đã làm vì đền của Đức Chúa Trời tôi và về đều phải gìn-giữ tại đó.

¹ Trong ngày đó, người ta đọc sách Môi-se có dân-sự nghe; trong đó có chép rằng người Am-môn và người Mô-áp đời đời không được vào hội của Đức Chúa Trời, ² bởi vì chúng nó không đem bánh và nước đến đón dân Y-sơ-ra-ên, song dùng bạc thỉnh Ba-la-am đến rủa-sả dân Y-sơ-ra-ên (nhưng Đức Chúa Trời chúng tôi đổi sự rủa-sả ra sự phước-hạnh). ³ Xảy khi chúng đã nghe luật-pháp rồi, bèn phân-rẽ khỏi Y-sơ-ra-ên các dân ngoại-bang.