Luật pháp và Giao ước
Khi đã ổn định, người dân được triệu tập cùng nhau để đọc luật pháp vào ngày đầu tiên của năm dân sự. E-xơ-ra, Nê-hê-mi và các thầy tế lễ Lê-vi dành nhiều giờ để đọc và giải thích luật pháp. Khi người dân than khóc vì tất cả những tội lỗi họ đã phạm phải dưới luật pháp, họ được nhắc nhở rằng đó là một ngày lễ để được kỷ niệm. Và người dân sớm tham gia vào việc tái thiết lập Lễ Lều Tạm, để tưởng nhớ việc người Y-sơ-ra-ên sống trong lều trong thời kỳ lang thang trong hoang mạc.
Ba tuần sau, luật pháp được đọc lại, và người dân đáp lại bằng một lời thú tội quốc gia vĩ đại và một giao ước bằng văn bản với Đức Chúa trời. Thật sự đây là một trong những giờ phút tốt đẹp nhất trong lịch sử dân của Đức Chúa trời. Có lẽ những năm lưu đày đã giúp tẩy sạch phần lớn tính chất nổi loạn của các thế hệ trước.
7 73b Khi tháng bảy đến, thì dân Y-sơ-ra-ên đều ở trong các thành của mình.
Đọc luật-pháp trước mặt công-chúng.— Giữ lễ lều-tạm
8 1 Bấy giờ, dân-sự đều nhóm-hiệp như thể một người, tại phố ở trước cửa Nước. Chúng nói với E-xơ-ra là thầy thông-giáo, xin người đem quyển sách luật-pháp của Môi-se mà Đức Giê-hô-va đã truyền-dạy cho Y-sơ-ra-ên. 2 Ngày mồng một tháng bảy, thầy tế-lễ E-xơ-ra đem luật-pháp đến trước mặt hội-chúng, người nam và nữ, cùng những người có thông-sáng nghe hiểu được.
3 Người đứng tại phố ở trước cửa Nước, đọc trong quyển ấy từ rạng-đông cho đến trưa, có mặt các người nam và nữ, cùng những kẻ có thể hiểu được. Cả dân-sự lắng tai nghe đọc sách luật-pháp. 4 Thầy thông-giáo E-xơ-ra đứng trên một cái sạp bằng gỗ mà người ta làm nhơn dịp ấy; Ma-ti-thia, Sê-ma, A-na-gia, U-ri, Hinh-kia, và Ma-a-xê-gia, đứng gần người ở bên hữu; còn bên tả người thì có Phê-đa-gia, Mi-sa-ên, Manh-ki-gia, Ha-sum, Hách-ba-đa-na, Xa-cha-ri, và Mê-su-lam. 5 E-xơ-ra dở sách ra trước mặt cả dân-sự, vì người đứng cao hơn chúng; khi người dở sách ra, thì dận-sự đều đứng dậy. 6 E-xơ-ra ngợi-khen Giê-hô-va Đức Chúa Trời cao-cả; cả dân-sự bèn giơ tay lên, mà đáp lại rằng: A-men, A-men! rồi chúng cúi đầu, sấp mặt xuống đất mà thờ lạy Đức Giê-hô-va. 7 Giê-sua, Ba-ni, Sê-rê-bia, Gia-min, A-cúp, Sa-bê-thai, Hô-đi-gia, Ma-a-xê-gia, Kê-li-ta, A-xa-ria, Giô-xa-bát, Ha-nan, Bê-la-gia, và người Lê-vi, đều giải cho dân-sự hiểu luật-pháp; và dân-sự đứng tại chỗ mình. 8 Họ đọc rõ-ràng trong sách luật-pháp của Đức Chúa Trời, rồi giải nghĩa nó ra, làm cho người ta hiểu lời họ đọc.
9 Nê-hê-mi, quan tổng-trấn, E-xơ-ra, thầy tế-lễ và thầy thông-giáo, cùng người Lê-vi mà dạy-dỗ dân-sự, bèn nói với cả Y-sơ-ra-ên rằng: Ngày nay là thánh cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời của các ngươi; chớ để tang, cũng đừng khóc-lóc. Vì cả dân-sự đều khóc khi nghe đọc các lời luật-pháp. 10 Nê-hê-mi nói với chúng rằng: Hãy đi ăn vật gì béo, uống đồ gì ngọt, và hãy gởi phần cho những người không có sắm-sửa gì hết; vì ngày nay là thánh, biệt riêng ra cho Chúa của chúng ta. Chớ buồn-thảm, vì sự vui-vẻ của Đức Giê-hô-va là sức-lực của các ngươi.
11 Vậy, người Lê-vi làm cho cả dân-sự đều được yên-ổn, mà rằng: Khá nín đi, vì ngày nay là thánh, đừng sầu-thảm chi. 12 Cả dân-sự bèn đi đặng ăn và uống, gởi cho những phần, cùng vui-vẻ lắm; vì chúng có hiểu các lời người ta đã truyền-dạy cho mình.
13 Qua ngày thứ hai, các trưởng-tộc của cả dân-sự, những thầy tế-lễ, và người Lê-vi, đều nhóm lại bên E-xơ-ra, là người thông-giáo, đặng chú-ý nghe các lời của luật-pháp. 14 Chúng thấy có chép trong luật-pháp rằng Đức Giê-hô-va cậy Môi-se phán rằng dân Y-sơ-ra-ên phải ở trong nhà lều đương lúc lễ tháng bảy; 15 và chúng phải hô truyền trong các thành và tại Giê-ru-sa-lem nghe, rằng: Hãy đi kiếm trong núi những nhánh ô-li-ve và ô-li-ve rừng, những nhánh cây sim, những tầu lá kè, và những nhánh cây rậm, đặng làm những nhà lều, y như đã chép. 16 Dân-sự bèn đi ra đem các lá ấy về, mỗi người đều làm nhà lều trên nóc nhà mình, ngoài sân mình, trong hành-lang của đền Đức Chúa Trời, nơi phố của cửa Nước, và nơi phố của cửa Ép-ra-im. 17 Cả hội-chúng của những kẻ bị bắt làm phu-tù được trở về bèn cất những nhà lều, và ở trong đó. Từ đời Giô-suê, con trai của Nun, cho đến ngày ấy, dân Y-sơ-ra-ên chẳng có làm gì giống như vậy. Bèn có sự rất vui-mừng. 18 Mỗi ngày, từ ngày đầu cho đến ngày chót, người đọc trong sách luật-pháp của Đức Chúa Trời. Chúng ăn lễ bảy ngày; còn qua ngày thứ tám, có một lễ trọng-thể, tùy theo luật-lệ.
Dân-sự ăn chay và xưng tội.— Người Lê-vi cầu-nguyện
9 1 Ngày hai mươi bốn tháng ấy, dân Y-sơ-ra-ên nhóm lại, cữ ăn, mặc bao và phủ bụi-đất. 2 Dòng Y-sơ-ra-ên chia-rẽ các người ngoại, đứng dậy xưng tội-lỗi mình và sự gian-ác của tổ-phụ mình. 3 Chúng đứng dậy tại chỗ mình, đọc trong sách luật-pháp của Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình, lâu đến phần tư ngày; trong một phần tư khác, chúng xưng tội và thờ-lạy Giê-hô-va Đức Chúa Trời của họ. 4 Bấy giờ, Giê-sua, Ba-ni, Cát-mi-ên, Sê-ba-nia, Bun-ni, Sê-rê-bia, Ba-ni, và Kê-na-ni, đứng dậy tại trên sạp người Lê-vi, và kêu-cầu lớn tiếng cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình.
5 Khi ấy những người Lê-vi, là Giê-sua, Cát-mi-ên, Ba-ni, Ha-sáp-nia, Sê-rê-bia, Hô-đia, Sê-ba-nia, và Phê-ta-hia nói rằng: Hãy đứng dậy, ngợi-khen Giê-hô-va Đức Chúa Trời của các ngươi, là Đấng hằng có đời đời kiếp kiếp! Đáng khen-ngợi danh vinh-hiển của Ngài, vẫn trổi cao hơn các sự chúc tụng và các lời khen-ngợi. 6 Ôi! chỉ một mình Chúa là Đức Giê-hô-va có một không hai; Chúa đã dựng-nên các từng trời, và trời của các từng trời, cùng toàn cơ-binh của nó, trái đất và các vật ở trên nó, biển và muôn vật ở dưới nó; Chúa bảo-tồn những vật ấy, và cơ-binh của các từng trời đều thờ-lạy Chúa. 7 Chúa ôi! Chúa là Giê-hô-va Đức Chúa Trời mà đã chọn Áp-ram, đem người ra khỏi U-rơ của dân Canh-đê, và ban cho người tên Áp-ra-ham. 8 Chúa thấy lòng người trung-thành tại trước mặt Chúa, và Chúa lập giao-ước với người, đặng ban cho dòng-dõi người xứ của dân Ca-na-an, dân Hê-tít, dân A-mô-rít, dân Phê-rê-sít, dân Giê-bu-sít, và dân Ghi-rê-ga-sít; Chúa có làm ứng-nghiệm lời của Chúa, vì Chúa là công-bình.
9 Chúa có thấy sự khốn-khổ của tổ-phụ chúng tôi tại Ê-díp-tô, có nghe tiếng kêu-la của chúng tại bên Biển-đỏ, 10 làm những dấu kỳ phép lạ nơi Pha-ra-ôn, nơi đầy-tớ người và nơi toàn dân-sự của nước người; vì Chúa biết rằng họ có đối-đãi tổ-phụ chúng tôi cách kiêu-căng, và Chúa có làm nổi danh Chúa như thể ngày nay. 11 Chúa có phân-rẽ biển trước mặt chúng nó, để chúng nó đi ngang qua giữa biển trên đất khô; còn những kẻ đuổi theo, Chúa bèn ném họ dưới vực sâu, như ném đá trong nước lớn. 12 Ban ngày, Chúa dẫn-dắt chúng bằng một trụ mây, và ban đêm bằng một trụ lửa, để chiếu sáng cho chúng trong con đường phải đi theo. 13 Chúa cũng giáng-lâm tại trên núi Si-na-i, phán với chúng từ trên trời, ban cho chúng những luật-lệ ngay-thẳng, pháp-độ chơn-thật, và những qui-tắc cùng điều-răn tốt-lành. 14 Chúa khiến cho chúng biết ngày sa-bát thánh của Chúa, cậy Môi-se, tôi-tớ của Chúa, truyền cho chúng những điều-răn, qui-tắc, và luật-pháp. 15 Từ các từng trời, Chúa ban cho chúng bánh đặng ăn đói, khiến hòn đá chảy ra nước cho chúng uống khát, phán biểu chúng vào nhận lấy xứ mà Chúa đã thề ban cho chúng.
16 Nhưng tổ-phụ chúng tôi cư-xử cách kiêu-hảnh, cứng cổ mình, không nghe các điều-răn của Chúa, 17 chẳng khứng vâng theo và không nhớ đến các phép lạ mà Chúa đã làm giữa chúng; nhưng chúng cứng cổ mình, và trong sự bội-nghịch mình cắt một kẻ làm đầu đặng trở về nơi nô-lệ của họ. Nhưng Chúa vốn một Đức Chúa Trời sẵn tha-thứ, hay làm ơn, và thương-xót, chậm nóng giận, và dư đầy nhân-từ, Chúa không có lìa-bỏ chúng. 18 Dẫu khi chúng làm một con bò con đực, mà rằng: Nầy là thần đã dẫn các ngươi lên khỏi Ê-díp-tô, và chọc cho Chúa giận nhiều, 19 thì Chúa vì sự thương-xót của Chúa, không lìa-bỏ chúng trong đồng-vắng; trụ mây dẫn đường ban ngày, không lìa khỏi trên chúng, hoặc trụ lửa lúc ban đêm chiếu sáng và chỉ cho chúng con đường chúng phải đi. 20 Chúa cũng ban cho chúng Thần-linh lương-thiện của Chúa, để dạy-dỗ cho chúng, không từ-chối cho miệng chúng ăn ma-na, và ban cho chúng nước đặng uống khát. 21 Phải, Chúa nuôi-dưỡng chúng bốn mươi năm trong đồng-vắng: chúng chẳng thiếu-thốn chi cả; quần-áo chúng không cũ rách, và chơn chúng chẳng phù lên.
22 Vả lại, Chúa ban cho chúng những nước và dân-tộc, và phân-phát nước ấy cho chúng; chúng nhận được nước của Si-hôn, tức nước của vua Hết-bôn, và nước của Óc, vua Ba-san. 23 Chúa cũng thêm nhiều con-cháu chúng đông như sao trên trời, đưa chúng vào xứ mà Chúa đã phán cùng tổ-phụ chúng rằng chúng sẽ vào đó đặng nhận lấy xứ ấy. 24 Vậy, con-cháu chúng bèn vào và nhận lấy xứ, và Chúa bắt phục trước mặt họ các dân của xứ, là dân Ca-na-an, phó dân ấy và những vua chúng nó cùng các dân-tộc của xứ vào tay họ, đặng họ đãi các dân ấy theo ý mình muốn. 25 Họ chiếm lấy những thành bền-vững, và ruộng-đất mầu-mỡ, được những nhà đầy các vật tốt-lành, nhưng giếng đào, vườn nho, vườn ô-li-ve, và cây trái rất nhiều; chúng ăn, bèn được no-nê, và mập-béo, vui lòng trong sự nhơn-từ lớn-lao của Chúa.
26 Dầu vậy, chúng chẳng vâng theo, bèn phản-nghịch với Chúa, ném bỏ luật-pháp Chúa sau lưng, giết các đấng tiên-tri của Chúa, là người làm chứng nghịch cùng họ đặng đem họ trở lại cùng Chúa; song chúng lại chọc giận Chúa nhiều thay. 27 Vì vậy, Chúa phó họ vào tay cừu-địch của họ; chúng nó hà-hiếp họ. Trong thời hoạn-nạn chúng kêu-cầu cùng Chúa, thì từ các từng trời Chúa có nghe đến; theo lòng nhân-từ lớn-lao của Chúa, Chúa bèn ban cho những đấng giải-cứu để cứu chúng khỏi tay kẻ cừu-địch mình.
28 Nhưng khi chúng được an-tịnh, bèn khởi làm lại đều ác trước mặt Chúa; vì vậy, Chúa bỏ chúng vào tay kẻ thù-nghịch để quản-hạt chúng; song khi chúng trở lại, kêu-cầu cùng Chúa, thì Chúa từ trên trời nghe đến, và vì lòng thương-xót Chúa, nên giải-cứu chúng nhiều lần. 29 Chúa cũng làm chứng nghịch cùng chúng, để dẫn-dắt chúng trở lại luật-pháp của Ngài. Dầu vậy, chúng cư-xử cách kiêu-ngạo không nghe các điều-răn Chúa, phạm đến luật-lệ của Chúa, là luật-lệ nếu người nào vâng làm theo, tất sẽ được sống; chúng ở chấp-nhứt, cứng cổ mình, và không khứng nghe theo. 30 Chúa dung-thứ chúng nhiều năm, và cậy Thần-linh và các tiên-tri của Chúa mà làm chứng nghịch cùng chúng; nhưng chúng không lắng tai nghe, nên Chúa phó chúng vào tay dân-tộc của các xứ. 31 Song, vì lòng thương-xót lớn-lao của Chúa, Chúa không có tận diệt chúng, cũng không lìa-bỏ chúng; vì Chúa vốn là Đức Chúa Trời hay thương-xót và nhơn-từ.
32 Vậy bây giờ, hỡi Đức Chúa Trời của chúng tôi ơi! là Đức Chúa Trời rất lớn rất quyền-năng và đáng sợ, hằng giữ giao-ước và sự nhơn-từ, xin chớ coi nhỏ-mọn trước mặt Chúa các việc đau-đớn cực-nhọc đã giáng trên chúng tôi, trên các vua và các quan-trưởng, trên những thầy tế-lễ và các tiên-tri, trên tổ-phụ chúng tôi, và trên hết thảy dân-sự của Chúa, từ đời các vua A-si-ri cho đến ngày nay. 33 Trong mọi việc đã xảy đến cho chúng tôi, Chúa vẫn là công-bình; vì Chúa thi-hành cách chơn-thật, còn chúng tôi lại làm cách hung-ác. 34 Các vua chúng tôi, các quan-trưởng, những thầy tế-lễ, và tổ-phụ chúng tôi, không có gìn-giữ luật-pháp của Chúa, cũng chẳng nghe theo các điều-răn và chứng-cớ mà Chúa phán dạy nghịch cùng chúng. 35 Tại trong xứ của chúng, giữa đều ơn-lành dư-dật mà Chúa đã ban cho chúng, tại trong đất rộng-rãi và màu-mỡ mà Chúa đã đặt trước mặt chúng, chúng không phục-sự Chúa, chẳng trở bỏ các công-việc ác của họ. 36 Kìa, ngày nay chúng tôi làm tôi-mọi; nầy chúng tôi làm tôi trong xứ mà Chúa đã ban cho tổ-phụ chúng tôi để ăn bông-trái và thổ-sản tốt tươi của nó. 37 Xứ sanh ra nhiều thổ-sản cho các vua mà Chúa đã lập trên chúng tôi tại cớ tội-lỗi của chúng tôi: các vua ấy cũng tự ý mình lấn-lướt trên thân-thể chúng tôi và các súc-vật của chúng tôi, và chúng tôi đương bị hoạn-nạn lớn. 38 Dầu các sự nầy, chúng tôi lập giao-ước chắc-chắn, và chúng tôi ghi-chép nó; các quan-trưởng, người Lê-vi, và những thầy tế-lễ của chúng tôi đóng ấn cho.
Sự kết ước lại với Đức Chúa Trời
10 1 Nầy là tên của các người có đóng dấu mình trong giao-ước ấy: Nê-hê-mi, làm quan tổng-trấn, là con trai của Ha-ca-lia, và Sê-đê-kia, 2 Sê-ra-gia, A-xa-ria, Giê-rê-mi, 3 Pha-su-rơ, A-ma-ria, Manh-ki-gia, 4 Hát-túc, Sê-ba-nia, Ma-lúc, 5 Ha-rim, Mê-rê-mốt, Áp-đia, 6 Đa-ni-ên, Ghi-nê-thôn, Ba-rúc, 7 Mê-su-lam, A-bi-gia, Mi-gia-min, 8 Ma-a-xia, Binh-gai, Sê-ma-gia; ấy là những thầy tế-lễ.
9 Những người Lê-vi là: Giê-sua, con trai của A-xa-nia; Bin-nui, con trai của Hê-na-đát; Cát-mi-ên 10 và các anh em của họ, Sê-ba-nia, Hô-đi-gia, Kê-li-ta, Bê-la-gia, Ha-nan, 11 Mi-chê, Rê-hốp, Ha-sa-bia, 12 Xác-cua, Sê-rê-bia, Sê-ba-nia, 13 Hô-đia, Ba-ni, và Bê-ni-nu.
14 Các quan-trưởng của dân-sự là: Pha-rốt, Pha-hát-Mô-áp, Ê-lam, Xát-tu, Ba-ni, 15 Bu-ni, A-gát, Bê-hai, 16 A-đô-ni-gia, Biết-vai, A-đin, 17 A-te, Ê-xê-chia, A-xu-rơ, 18 Hô-đia, Ha-sum, Bết-sai, 19 Ha-ríp, A-na-tốt, Ni-bai, 20 Mác-bi-ách, Mê-su-lam, Hê-xia, 21 Mê-sê-xa-bê-ên, Xa-đốc, Gia-đua, 22 Phê-la-tia, Ha-nan, A-na-gia, 23 Ô-sê, Ha-na-nia, Ha-súp, 24 Ha-lô-hết, Bi-la, Sô-béc, 25 Rê-hum, Ha-sáp-na, Ma-a-xê-gia, 26 A-hi-gia, Ha-nan, A-nan, 27 Ma-lúc, Ha-rim, và Ba-a-na.
28 Dân-sự còn sót lại, những thầy tế-lễ, người Lê-vi, kẻ canh-giữ cửa, kẻ ca-hát, người Nê-thi-nim, các người đã chia-rẽ cùng các dân-tộc của xứ đặng theo luật-pháp của Đức Chúa Trời, và vợ, con trai, con gái của họ, tức các người có sự tri-thức và sự thông-sáng, 29 đều hiệp theo các anh em và các tước-vị của mình, mà thề hứa đi theo luật-pháp của Đức Chúa Trời đã cậy Môi-se, tôi-tớ Ngài, ban cho, và gìn-giữ làm theo các điều-răn của Đức Giê-hô-va, là Chúa chúng tôi, cùng lệ-luật và phép-tắc của Ngài. 30 Chúng tôi hứa không gả các con gái chúng tôi cho dân-tộc của xứ, và chẳng cưới con gái chúng nó cho con trai chúng tôi; 31 lại hứa rằng nếu trong ngày sa-bát hay ngày thánh nào, dân của xứ đem hoặc những hóa-vật, hoặc các thứ lương-thực đặng bán cho, thì chúng tôi sẽ chẳng mua; và qua năm thứ bảy, chúng tôi sẽ để cho đất hoang, và chẳng đòi nợ nào hết.
32 Chúng tôi cũng định lấy lệ buộc chúng tôi mỗi năm dâng một phần ba siếc-lơ dùng về các công-việc của đền Đức Chúa Trời chúng tôi, 33 về bánh trần-thiết, về của-lễ chay thường dâng, về của-lễ thiêu hằng-hiến, về của-lễ dâng trong ngày sa-bát, trong ngày mồng một, và trong các ngày lễ trọng-thể; lại dùng về các vật thánh, về của-lễ chuộc tội cho dân Y-sơ-ra-ên, và về các công-việc làm trong đền Đức Chúa Trời của chúng tôi. 34 Chúng tôi, là những thầy tế-lễ, người Lê-vi, và dân-sự khác, bắt thăm về việc dâng củi lửa, đặng mỗi năm, theo kỳ nhứt-định, tùy nhà tổ-phụ mình, mà đem những củi đến đền của Đức Chúa Trời chúng tôi, hầu cho đốt trên bàn-thờ của Giê-hô-va Đức Chúa Trời của chúng tôi, y như đã chép trong luật-pháp vậy.
35 Chúng tôi cũng định mỗi năm đem vật đầu mùa của đất chúng tôi, và các thứ trái đầu mùa của các cây chúng tôi đến đền của Đức Giê-hô-va; 36 lại chiếu theo luật-pháp, đem luôn con đầu lòng trong vòng các con trai chúng tôi, và con đầu lòng của súc-vật chúng tôi, hoặc chiên hay bò, đến đền thờ Đức Chúa Trời chúng tôi mà giao cho những thầy tế-lễ hầu-việc trong đền của Đức Chúa Trời chúng tôi. 37 Chúng tôi cũng hứa đem của đầu mùa về bột nhồi của chúng tôi, về của-lễ giơ lên, bông-trái của các thứ cây, rượu mới, và dầu, mà giao cho những thầy tế-lễ, trong các kho-tàng của đền Đức Chúa Trời chúng tôi; còn một phần mười huê-lợi đất của chúng tôi thì đem nộp cho người Lê-vi; vì người Lê-vi thâu lấy một phần mười trong thổ-sản của ruộng-đất về các thành chúng tôi. 38 Thầy tế-lễ, con-cháu của A-rôn, sẽ đi với người Lê-vi, khi họ thâu lấy thuế một phần mười; rồi họ sẽ đem một phần mười của trong thuế một phần mười ấy đến đền của Đức Chúa Trời chúng tôi, để tại nơi phòng của kho-tàng. 39 Vì dân Y-sơ-ra-ên và người Lê-vi sẽ đem các của-lễ giơ lên bằng lúa-mì, rượu, và dầu mới vào trong những phòng ấy, là nơi có các khí-dụng của đền thánh, những thầy tế-lễ hầu-việc, kẻ canh cửa, và những người ca-hát. Vậy, chúng tôi sẽ chẳng lìa-bỏ đền của Đức Chúa Trời chúng tôi đâu.