Kết Thúc Chức Vụ của Ê-xê-chi-ên

Sau khải tượng đền thờ vĩ đại của Ê-xê-chi-ên, còn hai năm nữa trước khi lời Chúa đến với ông một lần nữa. Lần này nó đến như một chú thích hơi kỳ lạ cho một lời phán xét mà Ê-xê-chi-ên đã đưa ra 16 năm trước đó chống lại thành Ty-rơ. Theo lời tiên tri trước đó, Nê-bu-cát-nết-sa sẽ phá hủy Ty-rơ hoàn toàn, và một ngày nào đó nó sẽ chỉ còn là “một tảng đá trơn trụi.” Kể từ đó Nê-bu-cát-nết-sa đã thực sự tiến hành một cuộc vây hãm kéo dài 13 năm chống lại Ty-rơ, và thành phố đất liền rõ ràng đã bị phá hủy. Nhưng Nê-bu-cát-nết-sa dường như đã không thể tiếp cận được thành phố trên đảo – ít nhất là không đủ có lợi để khiến việc đó xứng đáng với nỗ lực của ông. Do đó Đức Chúa Trời dường như đang nói với Ê-xê-chi-ên rằng Ngài đang cho Ai Cập cho Nê-bu-cát-nết-sa như một giải thưởng an ủi. Đối với một đoạn văn ngắn như vậy, nó nêu lên nhiều câu hỏi thú vị. Nó thậm chí kết thúc bằng một nốt bí ẩn.

(Ê-xê-chi-ên) 29 ¹⁷ Năm thứ hai mươi bảy, ngày mồng một tháng giêng, có lời Đức Giê-hô-va phán cùng ta rằng: ¹⁸ Hỡi con người, Nê-bu-cát-nết-sa, vua Ba-by-lôn, đã gán cho đạo-binh mình những việc rất nặng-nhọc nghịch cùng Ty-rơ; mọi đầu đều đã trở nên trọc, mọi vai đều đã bị mòn; mà vua ấy chưa được tiền công nào của thành Ty-rơ, hoặc cho mình, hoặc cho đạo-binh mình, để bù lại công-khó mình đã đánh thành ấy. ¹⁹ Vậy nên, Chúa Giê-hô-va phán như vầy: Nầy, ta sẽ phó đất Ê-díp-tô cho Nê-bu-cát-nết-sa, vua Ba-by-lôn; người sẽ bắt lấy dân-chúng, cất lấy của-cướp và mồi nó; đó sẽ là tiền công của đạo-binh người. ²⁰ Ta đã phó đất Ê-díp-tô cho người để thưởng sự khó-nhọc người đã chịu, vì chúng nó đã làm việc cho ta. Chúa Giê-hô-va phán vậy.

²¹ Trong ngày đó, ta sẽ khiến nhà Y-sơ-ra-ên nứt ra một cái sừng, và ta sẽ cho ngươi mở miệng giữa chúng nó; và chúng nó sẽ biết ta là Đức Giê-hô-va.

Thực tế, nếu Nê-bu-cát-nết-sa không thể chinh phục Ty-rơ hoàn toàn, số phận của thành phố chưa được đảm bảo. Năm 322 Tr.CN, A-léc-xan-đại Đại đế và quân đội Hy Lạp hùng mạnh của ông sẽ xây một con đường nối đến hòn đảo và mang lại chính xác mức độ hủy diệt mà Ê-xê-chi-ên đã tiên đoán.

Với đoạn văn bí ẩn này, các lời tiên tri của Ê-xê-chi-ên kết thúc. Ở tuổi 55, Ê-xê-chi-ên đã có một chức vụ tuyệt vời kéo dài 25 năm, và có lẽ Đức Chúa Trời tiếp tục sử dụng ông, như đoạn văn cuối cùng dường như gợi ý. Sẽ còn 34 năm nữa trước khi những người lưu đầy đầu tiên trở về Pa-lét-tin. Ê-xê-chi-ên sẽ 89 tuổi nếu cuộc đời ông tiếp tục đến thời điểm đó. Vì vậy, ngay cả khi Ê-xê-chi-ên chết tại vùng đất lưu đầy, hoàn toàn có thể ông sẽ sống đủ lâu để thấy sự khởi đầu của cuộc phục hồi vĩ đại mà ông đã mang lại hy vọng như vậy.

Sự Điên Loạn Tạm Thời của Nê-bu-cát-nết-sa

Trong những gì có vẻ như là hai hoặc ba năm cuối của triều đại mình, vua Nê-bu-cát-nết-sa của Ba-by-lôn dường như trở thành một tín đồ thật sự của Đức Chúa Trời quyền năng của tôi tớ Ngài là Đa-ni-ên. Quá trình tin tưởng đã là một quá trình dài, phát triển trong khoảng 40 năm. Nê-bu-cát-nết-sa lần đầu tiên bị ấn tượng bởi Đức Chúa Trời của Đa-ni-ên khi Đa-ni-ên được ban khả năng kể cho vua các giấc mơ của ông và giải thích ý nghĩa của chúng. Ông càng ngạc nhiên hơn khi Đức Chúa Trời của dân Hê-bơ-rơ này cứu Sa-đrắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô khỏi lò lửa. Tuy nhiên, đa thần trong niềm tin của mình, ông vẫn chưa đối mặt với quyền năng độc nhất, duy nhất của Đức Chúa Trời sáng tạo và cá nhân của vũ trụ, và không nhận ra tại thời điểm này rằng ông phải thừa nhận sự phụ thuộc hoàn toàn vào một đấng thần thánh như vậy. Ông thực tế vẫn tin rằng tất cả các thành tựu của mình đã là kết quả của khả năng riêng của mình, và ông không thấy được một Đức Chúa Trời có mục đích đang hoạt động qua ông. Khi ông suy ngẫm về triều đại của mình, lòng ông đầy kiêu ngạo giả dối. Tuy nhiên, trớ trêu thay, chính kiêu ngạo này khiến Nê-bu-cát-nết-sa trở thành mục tiêu dễ dàng cho lời kêu gọi cuối cùng của Đức Chúa Trời đối với ông.

Trong bản tường trình tiếp theo, Nê-bu-cát-nết-sa ban hành một chiếu chỉ kể cho toàn thế giới biết Đức Chúa Trời trước tiên đã cảnh báo ông như thế nào và sau đó tiến hành hạ nhục ông bằng cách mang lại một thời kỳ điên loạn tạm thời, trong thời gian đó ông lang thang bên ngoài cung điện của mình như các loài thú, trong số đó ông sống. Lý do được bày tỏ của ông để vinh danh một Đức Chúa Trời đủ quyền năng để hạ nhục một nhà lãnh đạo thế giới, nhưng lại đủ ân cần để phục hồi ông về ngôi vị của mình. Trong việc ban hành chiếu chỉ hoàng gia, Nê-bu-cát-nết-sa dường như là một tín đồ chân thành, thậm chí đến mức khuyến khích một cách truyền giáo tất cả mọi người hướng về Đức Chúa Trời rất đặc biệt này của thiên đàng, Đức Chúa Trời Tối Cao. Thật là một kết thúc hạnh phúc cho cuộc đời của một người đã dành nhiều năm áp bức dân tộc được Đức Chúa Trời chọn!

4 ¹ Vua Nê-bu-cát-nết-sa truyền cho hết thảy các dân, các nước, các thứ tiếng, ở trên khắp đất, rằng: Nguyền cho sự bình-an các ngươi được thêm lên! ² Ta lấy làm tốt-lành mà rao cho các ngươi những dấu lạ và sự lạ mà Đức Chúa Trời Rất Cao đã làm ra đối với ta. ³ Ôi! Những dấu lạ của Ngài lớn-lao là dường nào! những sự lạ của Ngài mạnh sức là dường nào! nước Ngài là nước còn mãi mãi, và quyền-thế Ngài từ đời nọ đến đời kia.

⁴ Ta, Nê-bu-cát-nết-sa, ở yên-lặng trong cung ta, và thạnh-vượng trong đền ta. ⁵ Ta thấy một điềm chiêm-bao làm cho ta sợ-sệt; những ý-tưởng của ta ở trên giường, và những sự hiện-thấy của đầu ta làm cho ta bối-rối. ⁶ Vậy ta truyền chiếu-chỉ, đem hết thảy những bác-sĩ của Ba-by-lôn đến trước mặt ta, hầu cho họ giải nghĩa điềm chiêm-bao cho ta. ⁷ Bấy giờ, những đồng-bóng, thuật-sĩ, người Canh-đê và thầy bói đều đến, ta kể điềm chiêm-bao trước mặt họ, nhưng họ không giải nghĩa cho ta. ⁸ Sau hết, có Đa-ni-ên, gọi là Bên-tơ-xát-sa theo tên thần của ta, người được linh của các thần thánh cảm-động, thì đến ra mắt ta. Ta kể chiêm-bao ta cho người mà rằng: ⁹ Hỡi Bên-tơ-xát-sa, người làm đầu các thuật-sĩ, bởi ta biết rằng linh của các thần thánh ở trong ngươi, và không có một đều kín-nhiệm nào là khó cho ngươi, vậy hãy bảo cho ta những sự hiện-thấy trong chiêm-bao ta đã thấy, và hãy giải nghĩa.

¹⁰ Nầy là những sự hiện-thấy đã tỏ ra trong đầu ta khi ta nằm trên giường: Ta nhìn-xem, và nầy, ở giữa đất có một cây cao lạ thường. ¹¹ Cây đó lớn lên và trở nên cứng-mạnh; ngọn nó chấm đến trời, và ở nơi cuối-cùng khắp đất đều xem thấy nó. ¹² Lá nó thì đẹp và trái thì sai, có đủ cho mọi loài ăn; các thú đồng núp dưới bóng nó; chim trời ở trên nhành nó, và mọi loài xác-thịt nhờ nó mà nuôi mình.

¹³ Ta nhìn-xem những sự hiện-thấy trong đầu ta, khi ta nằm trên giường, và nầy, có một đấng thánh canh-giữ từ trên trời xuống, ¹⁴ Người kêu lớn tiếng và nói rằng: Hãy đốn cây và chặt nhành nó; hãy làm rụng lá và vãi trái nó ra; hãy cho thú-vật tránh khỏi dưới nó, và chim-chóc khỏi nhành nó! ¹⁵ Dầu vậy, hãy để lại gốc của rễ nó trong đất, mà cột nó bằng một dây xích sắt và đồng, nơi giữa cỏ xanh trong đồng ruộng; cho nó bị sương trên trời thấm-ướt; và cho người cùng các loài thú chia phần cỏ dưới đất! ¹⁶ Cho lòng người bị đổi đi, và người được ban cho lòng thú; và trải qua bảy kỳ trên người. ¹⁷ Án đó là bởi các đấng canh-giữ đã định, và lời các thánh đã truyền, hầu cho những kẻ sống biết rằng Đấng Rất Cao cai-trị trong nước của loài người; Ngài muốn ban cho ai tùy ý, và lập kẻ rất hèn-hạ trong loài người lên đó. ¹⁸ Ta đây là vua Nê-bu-cát-nết-sa, đã thấy điềm chiêm-bao ấy. Vậy, hỡi Bên-tơ-xát-sa, ngươi hãy giải nghĩa cho ta, vì hết thảy bác-sĩ trong nước ta không có thể giải nghĩa cho ta được; nhưng ngươi giải được, vì linh của các thần thánh ở trong ngươi.

¹⁹ Bấy giờ Đa-ni-ên, gọi tên là Bên-tơ-xát-sa, bị câm trong giây lâu, và những ý-tưởng làm cho người bối-rối. Vua lại cất tiếng nói rằng: Hỡi Bên-tơ-xát-sa, đừng cho điềm chiêm-bao và sự giải-nghĩa làm rối ngươi. Bên-tơ-xát-sa nói rằng: Thưa chúa, nguyền cho điềm chiêm-bao đến cho những kẻ ghét chúa và sự giải-nghĩa cho kẻ thù-nghịch chúa! ²⁰ Cây mà vua đã thấy, trở nên lớn và mạnh, ngọn chấm đến trời, và khắp đất đều xem thấy, ²¹ lá thì đẹp và trái thì sai, có đủ cho mọi loài ăn, các thú đồng ở dưới bóng nó, các loài chim trời làm ổ trên nhành nó, ²² hỡi vua, ấy là chính mình vua, vua đã trở nên lớn và mạnh, sự cao-cả của vua tăng-thêm và thấu đến trời, quyền-thế vua đến đầu-cùng đất.

²³ Song đến đều vua thấy một đấng thánh canh-giữ từ trời mà xuống, và nói rằng: Hãy đốn cây và hủy-phá đi; song, hãy để lại gốc của rễ nó trong đất, rồi hãy buộc nó bằng một dây xích sắt và đồng ở giữa đám cỏ xanh trong đồng ruộng, cho nó bị nhuần-thấm bởi sương-móc trên trời; và cho người có phần với các thú đồng, cho đến khi đã trải qua trên người bảy kỳ. ²⁴ Hỡi vua, nầy là lời giải, và nầy là mạng-định của Đấng Rất Cao, đã đến trên vua, chúa tôi: ²⁵ Người ta sẽ đuổi vua ra khỏi giữa loài người, và chỗ-ở vua sẽ ở giữa những thú-vật trong đồng. Vua sẽ bị buộc phải ăn cỏ như bò, và sẽ được thấm-nhuần sương-móc trên trời; bảy kỳ sẽ trải qua trên vua, cho đến khi vua nhận-biết rằng Đấng Rất Cao cai-trị trong nước loài người, và Ngài muốn ban cho ai tùy ý. ²⁶ Còn như đã truyền rằng chừa lại gốc của rễ cây đó, tức là khi nào vua đã nhận-biết các từng trời cầm quyền, thì nước vua chắc sẽ thuộc về vua. ²⁷ Vậy nên, hỡi vua, xin hãy nghe lời tôi khuyên vua: hãy lấy sự công-bình mà chuộc tội-lỗi, hãy thương-xót những kẻ nghèo-khó để chuộc những đều gian-ác mình. Như vậy sự bình-an vua còn có thể lâu dài hơn nữa.

²⁸ Hết thảy những sự đó đều đến cho vua Nê-bu-cát-nết-sa. ²⁹ Khi khỏi mười hai tháng, vua đi dạo trong hoàng-cung Ba-by-lôn, ³⁰ thì cất tiếng mà nói rằng: Đây chẳng phải là Ba-by-lôn lớn mà ta đã dựng, bởi quyền cao-cả ta, để làm đế-đô ta, và làm sự vinh-hiển oai-nghi của ta sao? ³¹ Lời chưa ra khỏi miệng vua, thì có tiếng từ trên trời xuống rằng: Hỡi vua Nê-bu-cát-nết-sa, đã báo cho ngươi biết rằng: Ngôi nước đã lìa khỏi ngươi. ³² Ngươi sẽ bị đuổi khỏi giữa loài người, sẽ ở với thú đồng; sẻ bị buộc phải ăn cỏ như bò, rồi bảy kỳ sẽ trải qua trên ngươi, cho đến khi ngươi nhận-biết rằng Đấng Rất Cao cai-trị trong nước của loài người, và Ngài muốn ban cho ai tùy ý. ³³ Trong chính giờ đó, lời nói ấy đã ứng-nghiệm cho vua Nê-bu-cát-nết-sa, vua bị đuổi khỏi giữa loài người; ăn cỏ như bò; thân-thể vua phải thấm-nhuần sương-móc trên trời, cho đến tóc vua cũng mọc như lông chim ưng, móng vua thì giống như móng loài chim-chóc.

³⁴ Đến cuối-cùng những ngày đó, ta đây, Nê-bu-cát-nết-sa, ngước mắt lên trời, trí-khôn đã phục lại cho ta, và ta xưng-tạ Đấng Rất Cao. Ta bèn ngợi-khen và làm sáng danh Đấng sống đời đời, uy-quyền Ngài là uy-quyền còn mãi mãi, nước Ngài từ đời nọ đến đời kia. ³⁵ Hết thảy dân-cư trên đất thảy đều cầm như là không có; Ngài làm theo ý mình trong cơ-binh trên trời, và ở giữa cư-dân trên đất; chẳng ai có thể cản tay Ngài và hỏi rằng: Ngài làm chi vậy?

³⁶ Trong lúc đó, trí-khôn phục lại cho ta, ta lại được sự vinh-hiển của ngôi nước ta, sự oai-nghi chói-sáng trở lại cho ta; những nghị-viên và đại-thần ta lại chầu ta. Ta lại được lập lên trên ngôi nước, và sự uy-nghi quyền-thế ta càng thêm.

³⁷ Bây giờ, ta, Nê-bu-cát-nết-sa, ngợi-khen, tôn-vinh, và làm cả sáng Vua trên trời; mọi công-việc Ngài đều chơn-thật, các đường-lối Ngài đều công-bình; và kẻ nào bước đi kiêu-ngạo, Ngài có thể hạ nó xuống.

Thời gian bệnh tâm thần của Nê-bu-cát-nết-sa kéo dài bao lâu không rõ từ cụm từ “bảy kỳ.” Điều rõ ràng là nó đủ dài để đối mặt với Nê-bu-cát-nết-sa với tình trạng tuyệt vọng của mình và nhu cầu về một Đức Chúa Trời cứu chuộc. Thường xuyên chính là Đức Chúa Trời hạ nhục kẻ kiêu ngạo, làm yếu kẻ mạnh mẽ, và mang lại sự xấu hổ cho kẻ đẹp trong nỗ lực kêu gọi tất cả tạo vật của Ngài biết Ngài! Tất nhiên không phải tất cả mọi người đáp lại bằng niềm tin ăn năn, nhưng ở Nê-bu-cát-nết-sa Đức Chúa Trời rõ ràng đã tìm thấy một lương tâm màu mỡ đã chín muồi để cải đạo.

Kết Thúc Chức Vụ của Giê-rê-mi

Một chú thích lịch sử nhỏ đưa đến kết thúc hồ sơ về chức vụ của Giê-rê-mi. Nó đến vào thời điểm thay đổi lãnh đạo tại Ba-by-lôn. Sau triều đại khoảng 45 năm, Nê-bu-cát-nết-sa được kế vị bởi con trai ông là Ê-vinh-Mê-rô-đác. Trong năm đầu trị vì, ông thả Giê-hô-gia-kin ra khỏi tù và đưa ông đến một địa vị danh dự tại Ba-by-lôn. Ê-vinh-Mê-rô-đác rõ ràng coi Giê-hô-gia-kin là vua hợp pháp của Giu-đa và do đó trao cho ông một địa vị cao. (Giê-hô-gia-kin đã bị bắt làm tù binh 37 năm trước đó trong cuộc đày vĩ đại năm 597 Tr.CN.) Ở tuổi 55 ông có một khởi đầu mới trong cuộc đời, nhưng ông sẽ không xuất hiện trong lịch sử tương lai của Giu-đa.

(Giê-rê-mi) 52 ³¹ Năm thứ ba mươi bảy, sau khi vua Giu-đa là Giê-hô-gia-kin bị bắt, tức là năm đầu vua Ba-by-lôn la Ê-vinh-Mê-rô-đác mới lên ngôi, ngày hai mươi lăm tháng mười hai, vua nầy trả lại chức vua cho Giê-hô-gia-kin vua Giu-đa, và đem ra khỏi ngục; ³² lấy lời lành nói với, và lập ngôi người cao hơn ngôi các vua cùng ở với mình tại Ba-by-lôn. ³³ Lại sai đổi áo tù, Giê-hô-gia-kin được ngồi bàn với vua trọn đời mình. ³⁴ Giê-hô-gia-kin còn sống bao lâu, thì vua Ba-by-lôn ban đồ cần-dùng hằng ngày cho mãi mãi, trọn đời người.

Liệu Giê-rê-mi có còn sống vào thời điểm này hay không thì không rõ. Lời tiên tri cuối cùng của ông diễn ra vào năm 586 Tr.CN sau khi ông bị đưa đến Ai Cập bởi một nhóm người dân của chính ông. Vào thời điểm đó chức vụ của ông đã kéo dài hơn 40 năm, và đã khoảng 25 năm kể từ đó. Mà không biết Giê-rê-mi bao nhiêu tuổi khi ông nhận được sứ mệnh tiên tri của mình vào năm 627 Tr.CN, không thể xác định tuổi của ông vào thời điểm này. Dù sao, việc thả Giê-hô-gia-kin có lẽ được thêm vào các lời tiên tri của Giê-rê-mi bởi thư ký trung thành của ông, Ba-rúc.

Mặc dù sẽ còn có những tiên tri và lời tiên tri khác nữa, kỷ nguyên của các lời tiên tri viết vĩ đại của Ê-sai, Giê-rê-mi và Ê-xê-chi-ên giờ đây kết thúc.