Sau Lễ Khánh Thành, Chúa Giê-su dường như trở về Ca-bê-na-um trong hai tháng cuối cùng của chức vụ tại Ga-li-lê. Ngài không chỉ cảm nhận sự chống đối ngày càng tăng từ những người ở đó muốn một nhà lãnh đạo chính trị, mà còn biết rằng thời điểm để Ngài bị nộp đã gần kề. Từ thời điểm này trở đi, Chúa Giê-su kiên quyết đối mặt với sự đau khổ cuối cùng của mình. Khi Ngài khởi hành trong hành trình đến Giê-ru-sa-lem, tại Sa-ma-ri, Ngài một lần nữa gặp phải sự khước từ ngay lập tức. Thực hiện một lời kêu gọi cuối cùng đến vùng phía bắc, Chúa Giê-su sai đi 70 môn đồ của mình, Ngài ban cho họ quyền năng chữa lành nhân danh Ngài, với sứ mệnh công bố sự đến của Vương quốc Ngài.
Khi Chúa Giê-su tiến xuống qua Giu-đê, Ngài dường như ở gần Giê-ri-cô khi kể ngụ ngôn về Người Sa-ma-ri Nhân Lành, một minh họa càng đáng chú ý hơn khi xét đến việc chính Chúa Giê-su bị người Sa-ma-ri khước từ chỉ một thời gian ngắn trước đó. Sau đó Chúa Giê-su sẽ tiếp tục đến Bê-tha-ni, viếng thăm nhà của Ma-thê và Ma-ri, và sau đó tiến đến Giê-ru-sa-lem để dự Lễ Khánh Thành.
Đây là thời điểm chuyển tiếp của Thầy. Sự phấn khích ban đầu trong quần chúng được theo sau bởi sự nghi ngờ và thậm chí là thái độ thù địch khi Chúa Giê-su từ chối chấp nhận vai trò mà hầu hết mọi người muốn Ngài đóng. Theo một cách nào đó, điều này đặc trưng cho sự đảo ngược không thể tránh khỏi xảy ra khi người ta chấp nhận Chúa Giê-su vào cuộc sống của mình vì bất kỳ lý do sai lầm nào: sự phấn khích có thể nhường chỗ cho sự thất vọng.
Sự Đức Chúa Jêsus đi lên thành Giê-ru-sa-lem
(Từ 9:51 đến 19:28)
Đức Chúa Jêsus tại Sa-ma-ri
(Lu-ca) 9 51 Khi gần đến kỳ Đức Chúa Jêsus được đem lên khỏi thế-gian, Ngài quyết-định đi thành Giê-ru-sa-lem. 52 Ngài sai kẻ đem tin đi trước mình. Họ ra đi, vào một làng của người Sa-ma-ri để sửa-soạn nhà trọ cho Ngài; 53 song người Sa-ma-ri không tiếp-rước Ngài, vì Ngài đi thẳng lên thành Giê-ru-sa-lem. 54 Gia-cơ và Giăng là môn-đồ Ngài, thấy vậy, nói rằng: Thưa Chúa, Chúa có muốn chúng tôi khiến lửa từ trên trời xuống thiêu họ chăng? 55 Nhưng Đức Chúa Jêsus xây lại quở hai người, [mà rằng: Các ngươi không biết tâm-thần nào xui-giục mình]. 56 Rồi Ngài cùng môn-đồ đi qua làng khác.
17 11 Đức Chúa Jêsus đường lên thành Giê-ru-sa-lem, trải qua bờ-cõi xứ Sa-ma-ri và Ga-li-lê. 12 Nhằm khi vào làng kia, có mười người phung đến đón-rước Ngài, đứng đằng xa, 13 lên tiếng rằng: Lạy Jêsus, lạy Thầy, xin thương-xót chúng tôi cùng! 14 Khi Ngài thấy họ, liền phán rằng: Hãy đi, tỏ mình cùng thầy tế-lễ. Họ đương đi thì phung lành hết thảy. 15 Có một người trong bọn họ thấy mình đã được sạch, bèn trở lại, lớn tiếng khen-ngợi Đức Chúa Trời; 16 lại đến sấp mặt xuống đất, nơi chơn Đức Chúa Jêsus, mà tạ ơn Ngài. Vả, người đó là người Sa-ma-ri. 17 Đức Chúa Jêsus bèn cất tiếng phán rằng: Không phải mười người đều được sạch cả sao? Còn chín người kia ở đâu? 18 Chỉ có người ngoại-quốc nầy trở lại ngợi-khen Đức Chúa Trời ư! 19 Ngài lại phán rằng: Đứng dậy, đi; đức-tin ngươi đã cứu ngươi.
Sự sai bảy mươi môn-đồ đi
10 1 Kế đó, Chúa chọn bảy mươi môn-đồ khác, sai từng đôi đi trước Ngài, đến các thành các chỗ mà chính Ngài sẽ đi.
2 Ngài phán cùng môn-đồ rằng: Mùa gặt thì trúng, song con gặt thì ít. Vậy, hãy xin Chủ mùa gặt sai con gặt đến trong mùa của mình. 3 Hãy đi; nầy, ta sai các ngươi đi, khác nào như chiên con ở giữa bầy muông-sói. 4 Đừng đem túi, bao, giày, và đừng chào ai dọc đường. 5 Hễ các ngươi vào nhà nào, trước hết hãy nói rằng: Cầu sự bình-an cho nhà nầy! 6 Nếu nhà đó có người nào đáng được bình-an, sự bình-an của các ngươi sẽ giáng cho họ; bằng không, sẽ trở về các ngươi. 7 Hãy ở nhà đó, ăn uống đồ người ta sẽ cho các ngươi, vì người làm công đáng được tiền lương mình. Đừng đi nhà nầy sang nhà khác. 8 Hễ các ngươi vào thành nào, mà người ta tiếp-rước, hãy ăn đồ họ sẽ dọn cho. 9 Hãy chữa kẻ bịnh ở đó, và nói với họ rằng: Nước Đức Chúa Trời đến gần các ngươi. 10 Song hễ các ngươi vào thành nào, họ không tiếp-rước, hãy đi ra ngoài chợ, mà nói rằng: 11 Đối với các ngươi, chúng ta cũng phủi bụi của thành các ngươi đã dính chơn chúng ta; nhưng phải biết nước Đức Chúa Trời đã đến gần các ngươi rồi. 12 Ta phán cùng các ngươi, đến ngày cuối-cùng, thành Sô-đôm sẽ chịu nhẹ hơn thành nầy.
13 Khốn cho mầy, thành Cô-ra-xin! Khốn cho mầy, thành Bết-sai-đa! Vì nếu các phép lạ đã làm giữa bay, đem làm trong thành Ty-rơ và thành Si-đôn, thì hai thành ấy đã mặc áo gai và đội tro mà ăn-năn từ lâu rồi. 14 Vậy, đến ngày phán-xét, thành Ty-rơ và thành Si-đôn sẽ chịu nhẹ hơn bay. 15 Còn mầy, thành Ca-bê-na-um, mầy sẽ được nhắc lên tận trời sao? Không, sẽ bị hạ xuống tới dưới Âm-phủ! 16 Ai nghe các ngươi, ấy là nghe ta; ai bỏ các ngươi, ấy là bỏ ta; còn ai bỏ ta, ấy là bỏ Đấng đã sai ta.
17 Bảy mươi môn-đồ trở về cách vui-vẻ, thưa rằng: Lạy Chúa, vì danh Chúa, các quỉ cũng phục chúng tôi. 18 Đức Chúa Jêsus bèn phán rằng: Ta đã thấy quỉ Sa-tan từ trời sa xuống như chớp. 19 Nầy, ta đã ban quyền cho các ngươi giày-đạp rắn, bò-cạp, và mọi quyền của kẻ nghịch dưới chơn; không gì làm hại các ngươi được. 20 Dầu vậy, chớ mừng vì các quỉ phục các ngươi; nhưng hãy mừng vì tên các ngươi đã ghi trên thiên-đàng.
Tin-lành tỏ ra cho trẻ con
21 Cũng giờ đó, Đức Chúa Jêsus nức lòng bởi Đức Thánh-Linh, bèn nói rằng: Lạy Cha, là Chúa trời đất, tôi ngợi-khen Cha, vì Cha đã giấu những sự nầy với kẻ khôn-ngoan, người sáng dạ, mà tỏ ra cho trẻ nhỏ hay! Thưa Cha, phải, thật như vậy, vì Cha đã thấy đều đó là tốt-lành. 22 Cha ta đã giao mọi sự cho ta; ngoài Cha không ai biết Con là ai; ngoài Con, và người nào mà Con muốn tỏ ra cùng, thì cũng không có ai biết Cha là ai.
23 Đoạn, Ngài xây lại cùng môn-đồ mà phán riêng rằng: Phước cho mắt nào được thấy đều các ngươi thấy! 24 Vì ta nói cùng các ngươi, có nhiều đấng tiên-tri và vua-chúa ước-ao thấy đều các ngươi thấy, mà chẳng từng thấy, ước-ao nghe đều các ngươi nghe, mà chẳng từng nghe.
(Ma-thi-ơ) 11 28 Hỡi những kẻ mệt-mỏi và gánh nặng, hãy đến cùng ta, ta sẽ cho các ngươi được yên-nghỉ. 29 Ta có lòng nhu-mì, khiêm-nhường; nên hãy gánh lấy ách của ta, và học theo ta; thì linh-hồn các ngươi sẽ được yên-nghỉ. 30 Vì ách ta dễ chịu và gánh ta nhẹ-nhàng.
Thí-dụ về người Sa-ma-ri nhơn-lành
(Lu-ca) 10 25 Bấy giờ, một thầy dạy luật đứng dậy hỏi đặng thử Đức Chúa Jêsus rằng: Thưa thầy, tôi phải làm gì để được hưởng sự sống đời đời? 26 Ngài phán rằng: Trong luật-pháp có chép đều gì? Ngươi đọc gì trong đó? 27 Thưa rằng: Ngươi phải hết lòng, hết linh-hồn, hết sức, hết trí mà kính-mến Chúa là Đức Chúa Trời ngươi; và yêu người lân-cận như mình. 28 Đức Chúa Jêsus phán rằng: Ngươi đáp phải lắm; hãy làm đều đó, thì được sống.
29 Song thầy ấy muốn xưng mình là công-bình, nên thưa cùng Đức Chúa Jêsus rằng: Ai là người lân-cận tôi? 30 Đức Chúa Jêsus lại cất tiếng phán rằng: Có một người từ thành Giê-ru-sa-lem xuống thành Giê-ri-cô, lâm vào tay kẻ cướp, nó giựt-lột hết, đánh cho mình-mẩy bị thương rồi đi, để người đó nửa sống nửa chết. 31 Vả, gặp một thầy tế-lễ đi xuống đường đó, thấy người ấy, thì đi qua khỏi. 32 Lại có một người Lê-vi cũng đến nơi, lại gần, thấy, rồi đi qua khỏi. 33 Song có một người Sa-ma-ri đi đường, đến gần người đó, ngó thấy thì động lòng thương; 34 bèn áp lại, lấy dầu và rượu xức chỗ bị thương, rồi rịt lại; đoạn, cho cỡi con vật mình đem đến nhà quán, mà săn-sóc cho. 35 Đến bữa sau, lấy hai đơ-ni-ê đưa cho chủ quán, dặn rằng: Hãy săn-sóc người nầy, nếu tốn hơn nữa, khi tôi trở về sẽ trả. 36 Trong ba người đó, ngươi tưởng ai là lân-cận với kẻ bị cướp? 37 Thầy dạy luật thưa rằng: Ấy là người đã lấy lòng thương-xót đãi người. Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hãy đi, làm theo như vậy.
Ma-thê và Ma-ri
38 Khi Đức Chúa Jêsus cùng môn-đồ đi đường, đến một làng kia, có người đờn-bà, tên là Ma-thê, rước Ngài vào nhà mình. 39 Người có một em gái, tên là Ma-ri, ngồi dưới chơn Chúa mà nghe lời Ngài. 40 Vả, Ma-thê mảng lo về việc vặt, đến thưa Đức Chúa Jêsus rằng: Lạy Chúa, em tôi để một mình tôi hầu việc, Chúa há không nghĩ đến sao? Xin biểu nó giúp tôi. 41 Chúa đáp rằng: Hỡi Ma-thê, Ma-thê, ngươi chịu khó và bối-rối về nhiều việc; 42 nhưng có một việc cần mà thôi. Ma-ri đã lựa phần tốt, là phần không có ai cất lấy được.
Sự cầu-nguyện
11 1 Có một ngày, Đức Chúa Jêsus cầu-nguyện ở nơi kia. Khi cầu-nguyện xong, một môn-đồ thưa Ngài rằng: Lạy Chúa, xin dạy chúng tôi cầu-nguyện, cũng như Giăng đã dạy môn-đồ mình. 2 Ngài phán rằng: Khi các ngươi cầu-nguyện, hãy nói: Lạy Cha! danh Cha được thánh; nước Cha được đến; 3 xin cho chúng tôi ngày nào đủ bánh ngày ấy; 4 xin tha tội chúng tôi, vì chúng tôi cũng tha kẻ mích lòng mình; và xin chớ đem chúng tôi vào sự cám-dỗ!
5 Đoạn, Ngài phán cùng môn-đồ rằng: Nếu một người trong các ngươi có bạn-hữu, nửa đêm đến nói rằng: Bạn ơi, cho tôi mượn ba cái bánh, 6 vì người bạn tôi đi đường mới tới, tôi không có chi đãi người. 7 Nếu người kia ở trong nhà trả lời rằng: Đừng khuấy-rối tôi, cửa đóng rồi, con-cái và tôi đã đi ngủ, không dậy được mà lấy bánh cho anh; — 8 ta nói cùng các ngươi, dầu người ấy không chịu dậy cho bánh vì là bạn mình, nhưng vì cớ người kia làm rộn, sẽ dậy và cho người đủ sự cần-dùng. 9 Ta lại nói cùng các ngươi: Hãy xin, sẽ ban cho; hãy tìm, sẽ gặp; hãy gõ cửa, sẽ mở cho. 10 Vì hễ ai xin thì được, ai tìm thì gặp, và sẽ mở cửa cho ai gõ.
11 Trong các ngươi có ai làm cha, khi con mình xin bánh mà cho đá chăng? Hay là xin cá, mà cho rắn thay vì cá chăng? 12 Hay là xin trứng, mà cho bò-cạp chăng? 13 Vậy nếu các ngươi là người xấu, còn biết cho con-cái mình vật tốt thay, huống chi Cha các ngươi ở trên trời lại chẳng ban Đức Thánh-Linh cho người xin Ngài!
Dù có chủ ý hiện diện cho lễ hội hay ở đó vì những lý do khác, Chúa Giê-su có mặt tại Giê-ru-sa-lem vào tháng Mười Hai trong Lễ Khánh Thành kéo dài tám ngày, được biết đến gần đây hơn là lễ Ha-nu-ka. Lễ hội này được thiết lập gần đây như năm 164 trước Công Nguyên bởi Giu-đa Mác-ca-bê để tưởng niệm việc tái hiến dâng đền thờ sau khi nó bị xúc phạm để sử dụng cho thờ hình tượng vào năm 168 trước Công Nguyên bởi An-ti-ô-khơ Ê-pi-pha-nét. Người Do Thái trung tín đang tụ họp tại Giê-ru-sa-lem để kỷ niệm việc tái hiến dâng đền thờ, và Chúa Giê-su nắm lấy cơ hội này để tiếp cận số lượng lớn người có mặt.
Khi nhiều nhà lãnh đạo Do Thái hỏi Chúa Giê-su liệu Ngài có phải là Đấng Christ không, Ngài nhắc nhở họ về các phép lạ của mình như bằng chứng về thần tính của Ngài. Sau đó Ngài nói rằng Ngài và Cha là một, qua đó làm giận người Do Thái, những người coi điều này là sự phạm thượng trắng trợn. Họ nhặt đá để ném Chúa Giê-su và cố gắng bắt giữ Ngài, nhưng Chúa Giê-su thoát đi.
Đức Chúa Jêsus tại Giê-ru-sa-lem trong kỳ lễ Khánh-thành đền-thờ
(Giăng) 10 22 Tại thành Giê-ru-sa-lem có giữ lễ Khánh-thành đền thờ. Bấy giờ là mùa-đông; 23 Đức Chúa Jêsus đi dạo trong đền-thờ, dưới hiên-cửa Sa-lô-môn. 24 Người Giu-đa nhóm xung-quanh Ngài mà nói rằng: Thầy để chúng tôi nghĩ vơ-vẩn mãi cho đến khi nào? Nếu thầy là Đấng Christ, hãy nói rõ cho chúng tôi. 25 Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Ta đã bảo các ngươi, mà các ngươi không tin; những việc ta nhơn danh Cha ta mà làm đều làm chứng cho ta. 26 Nhưng các ngươi không tin ta, vì các ngươi chẳng phải là chiên của ta. 27 Chiên ta nghe tiếng ta, ta quen nó, và nó theo ta. 28 Ta ban cho nó sự sống đời đời; nó chẳng chết mất bao giờ, và chẳng ai cướp nó khỏi tay ta. 29 Cha ta là Đấng lớn hơn hết đã cho ta chiên đó, và chẳng ai cướp nổi chiên đó khỏi tay Cha. 30 Ta với Cha là một.
Người Giu-đa muốn ném đá Đức Chúa Jêsus. — Ngài qua bên kia sông Giô-đanh
31 Người Giu-đa lại lượm đá đặng ném Ngài. 32 Đức Chúa Jêsus phán rằng: Ta đã làm trước mắt các ngươi lắm việc lành bởi Cha đến; vì việc chi mà các ngươi ném đá ta? 33 Người Giu-đa trả lời rằng: Ấy chẳng phải vì một việc lành mà chúng ta ném đá ngươi, nhưng vì lỗi lộng-ngôn: ngươi là người, mà tự xưng là Đức Chúa Trời. 34 Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Trong luật-pháp của các ngươi há chẳng chép rằng: Ta đã phán: Các ngươi là các thần, hay sao? 35 Nếu luật-pháp gọi những kẻ được lời Đức Chúa Trời phán đến là các thần, và nếu Kinh-thánh không thể bỏ được, 36 thì ta đây, là Đấng Cha đã biệt ra thánh, và sai xuống thế-gian, nói: Ta là Con Đức Chúa Trời, cớ sao các ngươi cáo ta là nói lộng-ngôn? 37 Ví bằng ta không làm những việc của Cha ta, thì các ngươi chớ tin ta. 38 Còn nếu ta làm, thì, dầu các ngươi chẳng tin ta, hãy tin những việc ta, để các ngươi hiểu và biết rằng Cha ở trong ta và ta ở trong Cha.
39 Chúng còn kiếm cách để bắt Ngài nữa; nhưng Ngài tránh khỏi tay họ. 40 Đoạn, Ngài lại sang bên kia sông Giô-đanh, đến nơi Giăng đã làm phép báp-têm trước hết, và trú tại đó. 41 Có nhiều kẻ đến cùng Ngài, mà nói rằng: Giăng chưa làm một phép lạ nào, nhưng mọi đều Giăng đã nói về người nầy là thật. 42 Tại đó có nhiều người tin Ngài.