Ngày 04 tháng Mười

< Lui     Trang Lịch     Tới >

Đọc Ê-xơ-tê 5:1 - 10:3

Bà Ê-xơ-tê bày bữa-tiệc dâng cho vua và Ha-man. — Ha-man dựng trụ-hình toan giết Mạc-đô-chê

5 1 Ngày thứ ba, bà Ê-xơ-tê mặc đồ triều-phục, và ra chầu đứng tại nội-viện, đối trước cung-điện vua. Vua đương ngự trên ngôi tại trong cung-điện trước cửa đền. 2 Vừa khi vua thấy hoàng-hậu Ê-xơ-tê đứng chầu nơi nội-viện, thì bà được ơn trước mặt vua; vua giơ ra cho bà Ê-xơ-tê cây phủ-việt vàng ở nơi tay mình. Bà Ê-xơ-tê lại gần và rờ đầu cây phủ-việt. 3 Vua nói với bà rằng: Hỡi hoàng-hậu Ê-xơ-tê, ngươi muốn chi? Cầu-xin đều gì? Dầu xin đến phân nửa nước, cũng sẽ ban cho ngươi. 4 Ê-xơ-tê nói: Nếu nhiệm ý vua, xin vua và Ha-man ngày nay hãy đến dự tiệc-yến mà tôi đã dọn cho vua. 5 Vua bèn bảo rằng: Hãy kíp vời Ha-man đến, đặng làm y như hoàng-hậu đã nói. Đoạn, vua và Ha-man đi đến dự tiệc-yến của bà Ê-xơ-tê đã dọn.

6 Trong lúc dự tiệc rượu, vua hỏi bà Ê-xơ-tê rằng: Nàng xin đều gì? tất sẽ nhậm cho. Nàng cầu-khẩn việc gì? Dầu đến phân nửa nước, cũng sẽ ban cho. 7 Bà Ê-xơ-tê đáp rằng: Nầy đều tôi cầu-xin và sự tôi ước-ao: 8 Nếu tôi được ơn trước mặt vua, và nếu vua lấy làm thiện mà nhậm lời tôi cầu-xin và làm đều tôi ước-ao, xin vua và Ha-man hãy đến dự tiệc-yến mà tôi sẽ dọn, rồi ngày mai tôi sẽ làm theo lời vua dạy-biểu.

9 Trong ngày đó, Ha-man đi ra vui-vẻ và lòng hớn-hở. Nhưng khi Ha-man thấy Mạc-đô-chê ở nơi cửa vua không đứng dậy, cũng không chuyển-động vì mình, bèn đầy-dẫy lòng giận-dữ Mạc-đô-chê. 10 Dẫu vậy, Ha-man nín giận lại, trở về nhà mình, sai người gọi đến các bạn-hữu và Xê-rết là vợ mình. 11 Ha-man thuật cho chúng sự giàu-có sang-trọng mình, số đông con-cái mình, và mọi sự vua làm cho mình được sang-cả, thể nào vua cất mình cao hơn các quan-trưởng và thần-bộc của vua. 12 Ha-man cũng nói: Trừ ra một mình ta, hoàng-hậu Ê-xơ-tê chẳng vời ai cùng vua đến dự tiệc-yến của bà đã dọn; và ngày mai ta lại được mời dự nơi nhà người với vua. 13 Song mọi đều đó chẳng ích gì cho ta cả, hễ lâu chừng nào ta thấy Mạc-đô-chê, người Giu-đa, ngồi tại cửa vua. 14 Xê-rết, vợ người, và các bạn-hữu người đều nói rằng: Hãy biểu dựng một mộc-hình, cao năm mươi thước; rồi sớm-mai, hãy cầu vua khiến cho người ta treo Mạc-đô-chê tại đó; đoạn ông hãy khoái-lạc đi dự tiệc-yến cùng vua. Đều đó lấy làm đẹp lòng Ha-man; người bèn truyền dựng cây mộc-hình.

Ha-man bị sỉ-nhục tại trước mặt Mạc-đô-chê

6 1 Đêm đó, vua không ngủ được; nên truyền đem sách sử-ký, đọc tại trước mặt vua. 2 Người ta thấy có chép rằng Mạc-đô-chê đã tỏ ra mưu của Bích-than và Thê-rết, hai hoạn-quan của vua, trong bọn kẻ giữ cửa, toan tra tay vào vua A-suê-ru. 3 Vua nói: Vì công-sự ấy, Mạc-đô-chê có được sự vinh-hiển và tước-vị gì chăng? Các người cận-thần của vua đáp rằng: Người chẳng được chi hết. 4 Vua hỏi: Ai ở nơi viện-trung? Vả, Ha-man đến ngoài viện của cung vua, đặng cầu vua truyền treo Mạc-đô-chê nơi mộc-hình, mà người đã dựng cho Mạc-đô-chê. 5 Các thần-bộc của vua thưa rằng: Kìa, Ha-man đứng nơi viện-trung. Vua bèn nói: Người hãy vào. 6 Ha-man bèn vào. Vua nói với người rằng: Phải làm chi cho người nào vua muốn tôn-trọng? Ha-man nghĩ thầm rằng: Vua há muốn tôn-trọng người nào khác hơn ta sao? 7 Vậy, Ha-nam bèn tâu rằng: Hễ người nào vua muốn tôn-trọng, 8 khá đem cho áo triều của vua mặc, ngựa của vua cỡi, và đội mão triều-thiên vua trên đầu người đó; 9 áo triều và ngựa thì hãy giao vào tay của một triều-thần tối-tôn của vua, để mặc cho người mà vua muốn tôn-trọng, dẫn người cỡi ngựa dạo-chơi các đường phố của thành-nội, và la lên rằng: Người mà vua muốn tôn-trọng được đãi như vậy. 10 Vua nói với Ha-man rằng: Hãy mau mau đem áo triều và ngựa, y như lời ngươi nói, mà mặc cho Mạc-đô-chê, người Giu-đa, đương ngồi tại nơi cửa vua; chớ bỏ qua gì hết về mọi đều ngươi đã nói. 11 Ha-man bèn lấy áo triều và ngựa, mặc cho Mạc-đô-chê, rồi dẫn người cỡi ngựa dạo qua các đường phố của thành-nội, mà hô lên trước mặt người rằng: Người mà vua muốn tôn-trọng được đãi như vậy!

12 Đoạn, Mạc-đô-chê trở về cửa vua. Còn Ha-man lật-đật trở về nhà mình, thảm-buồn và trùm đầu lại. 13 Ha-man thuật lại cho Xê-rết, vợ mình, và các bạn-hữu mình hay mọi đều đã xảy đến cho mình. Khi ấy các người khôn-ngoan và Xê-rết, vợ người, nói rằng: Ông đã khởi mòi sa-bại trước mặt Mạc-đô-chê rồi; nếu hắn quả thuộc về dòng-dõi dân Giu-đa, thì ông sẽ chẳng thắng hắn được đâu, nhưng sẽ sa-bại quả-hẳn trước mặt người. 14 Khi chúng còn đương nói chuyện với người, các hoạn-quan của vua đến, lật-đật đưa Ha-man đến dự tiệc-yến mà bà Ê-xơ-tê đã dọn.

Ê-xơ-tê bày tỏ cho A-suê-ru biết mưu của Ha-man. — Vua truyền xử treo hắn

7 1 Vậy, vua và Ha-man đến dự tiệc rượu với hoàng-hậu Ê-xơ-tê. 2 Ngày thứ hai, trong khi dự tiệc rượu, vua cũng nói với bà Ê-xơ-tê rằng: Hỡi hoàng-hậu Ê-xơ-tê, ngươi muốn xin sự gì? tất sẽ ban cho ngươi; muốn cầu gì? dầu cho đến phân nửa nước, tất cũng ban cho. 3 Hoàng-hậu Ê-xơ-tê thưa lại rằng: Ôi vua! nếu tôi được ơn trước mặt vua, và nếu vua vừa ý, xin vua hãy nhậm lời cầu-khẩn tôi mà ban mạng-sống cho tôi, và theo sự nài-xin tôi mà ban cho tôi dân-tộc tôi. 4 Vì tôi và dân-tộc tôi đã bị bán để hủy-diệt, giết chết, và làm cho hư-mất đi. Vả, nếu chúng tôi bị bán để làm nô-lệ, tất tôi đã nín-lặng, mặc dầu kẻ thù-nghịch chẳng bồi-thường sự thiệt-hại cho vua lại được. 5 Vua A-suê-ru nói với hoàng-hậu Ê-xơ-tê rằng: Kẻ dám toan lòng làm như vậy là ai, và nó ở đâu? 6 Bà Ê-xơ-tê thưa: Kẻ cừu-thù, ấy là Ha-man độc-ác kia. Ha-man bèn lấy làm khiếp-vía trước mặt vua và hoàng-hậu. 7 Vua nổi thạnh-nộ, đứng dậy khỏi bữa tiệc, đi ra nơi ngự-viện. Còn Ha-man vì thấy rõ vua nhất-định giáng họa cho mình, bèn ở lại nài-khẩn hoàng-hậu Ê-xơ-tê cứu sanh-mạng mình. 8 Khi vua ở ngoài ngự-viện trở vào nhà tiệc, thì Ha-man đã phục xuống trên ghế dài nơi bà Ê-xơ-tê đương ngồi. Vua bèn nói: Trong cung tại trước mặt ta, nó còn dám lăng-nhục hoàng-hậu sao? Lời vừa ra khỏi miệng vua, người ta liền che mặt Ha-man lại. 9 Hạt-bô-na, một hoạn-quan chầu-chực vua, rằng: Kìa, cây mộc-hình, cao năm mươi thước, mà Ha-man đã sắm dựng tại trong nhà mình cho Mạc-đô-chê, là người đã nói trung-tín để cứu vua. Vua rằng: Hãy treo nó lên đó! 10 Người ta bèn treo Ha-man nơi mộc-hình mà hắn đã dựng lên cho Mạc-đô-chê. Rồi cơn giận vua bèn nguôi đi.

Mạc-đô-chê được vinh-vang. — Chiếu-chỉ ban-hành cứu người Giu-đa

8 1 Ngày đó, vua A-suê-ru ban cho hoàng-hậu Ê-xơ-tê cái nhà của Ha-man, kẻ ức-hiếp dân Giu-đa. Còn Mạc-đô-chê đi vào trước mặt vua; vì bà Ê-xơ-tê đã bày-tỏ người là thân-thuộc mình. 2 Vua cổi chiếc nhẫn mà người đã lấy nơi Ha-man và ban cho Mạc-đô-chê. Bà Ê-xơ-tê đặt Mạc-đô-chê trên nhà Ha-man.

3 Bà Ê-xơ-tê lại còn nói trước mặt vua, và phục xuống dưới chơn người mà khóc-lóc, cầu-xin vua diệt mưu ác mà Ha-man, người A-gát, đã toan ý hại dân Giu-đa. 4 Vua đưa cây phủ-việt vàng ra cho bà Ê-xơ-tê. Đoạn, bà chổi dậy và đứng trước mặt vua, 5 mà rằng: Nếu vừa ý vua, nếu tôi được ơn trước mặt vua, nếu vua lấy việc làm tiện-ích, và tôi được đẹp mắt vua, thì xin vua hãy hạ chiếu đặng bãi các thơ mưu-mẹo của Ha-man, con trai Ham-mê-đa-tha, người A-gát, viết đặng truyền giết những dân Giu-đa ở trong các tỉnh của vua. 6 Vì nỡ nào tôi thấy được tai-nạn xảy đến cho dân-tộc tôi, và lòng nào nỡ xem được sự hủy-diệt dòng-dõi tôi? 7 Vua A-suê-ru nói với hoàng-hậu Ê-xơ-tê và Mạc-đô-chê, người Giu-đa, rằng: Nầy ta đã ban cho bà Ê-xơ-tê nhà của Ha-man, còn hắn, người ta đã xử treo mộc-hình, bởi vì hắn đã tra tay ra làm hại người Giu-đa. 8 Vậy, hai ngươi cũng hãy nhơn danh vua mà viết về dân Giu-đa đều gì vừa ý hai ngươi, rồi lấy chiếc nhẫn của vua mà ấn dấu. Vì một tờ chiếu-chỉ nào viết nhơn danh vua và ấn dấu với chiếc nhẫn của vua không thể bãi được.

9 Bấy giờ, nhằm tháng ba, là tháng Si-van, ngày hai mươi ba; những thầy thơ-ký được gọi vào, họ y theo mọi đều Mạc-đô-chê dạy-biểu mà viết cho dân Giu-đa, các quan trấn-thủ, các quan cai-quản và những đầu-trưởng của các tỉnh, từ Ấn-độ cho đến Ê-thi-ô-bi, tức một trăm hai mươi bảy tỉnh, viết cho tỉnh nào dùng chữ nấy, cho dân-tộc nào theo thổ-âm nấy, và cho dân Giu-đa, thì theo chữ và tiếng của họ. 10 Mạc-đô-chê viết nhơn danh vua A-suê-ru và ấn dấu bằng chiếc nhẫn vua; rồi sai lính trạm đem thơ đi cỡi ngựa hăng và ngựa nòi, bởi ngựa để giống sanh ra. 11-12 Chiếu-chỉ ấy tỏ rằng vua ban phép cho dân Giu-đa ở trong các tỉnh các thành của nước A-suê-ru hiệp lại nội trong một ngày, là ngày mười ba tháng mười hai, tức tháng A-đa, đặng binh-vực sanh-mạng mình, tuyệt-diệt, đánh giết, và làm cho hư-mất quyền-năng của dân cừu-địch toan hãm-hiếp mình, vợ và con-cái mình, cùng cho phép đoạt lấy tài-sản của chúng nó.

13 Để cho chiếu-chỉ được công-bố trong mỗi tỉnh, một tờ sao-lục chiếu đem rao cho các dân-tộc biết, hầu cho người Giu-đa sẵn-sàng về ngày đó, mà trả thù các cừu-địch mình. 14 Vậy những lính trạm cỡi ngựa hăng và ngựa nòi, vâng mạng vua thúc-giục lật-đật đi. Đoạn chiếu-chỉ ấy được truyền ra trong kinh-đô Su-sơ.

15 Mạc-đô-chê từ trước mặt vua trở ra, mặc đồ triều-phục xanh và trắng, đội một cái mão triều-thiên lớn bằng vàng, và mặc một cái áo dài bằng bố gai mịn màu tím; thành Su-sơ cất tiếng reo-mừng và hớn-hở. 16 Về phần dân Giu-đa, thì có sự sáng-sủa, vui-vẻ, khoái-lạc và vinh-hiển. 17 Trong mỗi tỉnh mỗi thành, phàm nơi nào có mạng-lịnh và chiếu-chỉ của vua thấu đến, thì có sự vui-mừng và sự khoái-lạc cho dân Giu-đa, bữa yến-tiệc và một ngày ăn lễ. Có nhiều kẻ trong các dân-tộc của xứ lại nhập bọn với dân Giu-đa; bởi vì chúng nó bắt sợ-hãi dân Giu-đa lắm.

Dân Giu-đa trả thù lại và thiết-lập lễ Phu-rim

9 1 Tháng mười hai là tháng A-đa, ngày mười ba, khi hầu gần ngày giờ phải thi-hành mạng-lịnh và chiếu-chỉ của vua, tức nhằm ngày ấy mà kẻ cừu-địch dân Giu-đa ham-hố lấn-lướt họ (nhưng việc đã đổi trái đi, chánh các người Giu-đa đó lại lấn-lướt những kẻ ghét mình), 2 thì dân Giu-đa hiệp lại tại các thành, trong khắp các tỉnh của vua A-suê-ru, đặng tra tay vào những kẻ tìm làm hại mình; chẳng có ai chống-trả nổi chúng, bởi vì các dân-tộc bắt sợ-hãi dân Giu-đa lắm. 3 Các đầu-trưởng của những tỉnh, các quan trấn-thủ, các quan cai-quản, cùng những người coi việc vua, đều giúp-đỡ dân Giu-đa, vì họ kính-sợ Mạc-đô-chê. 4 Vì Mạc-đô-chê vốn cao-trọng trong cung vua, danh tiếng người đồn ra khắp các tỉnh, bởi người Mạc-đô-chê càng ngày càng cao-trọng. 5 Dân Giu-đa hãm đánh các thù-nghịch mình bằng mũi gươm, giết chết và tuyệt-diệt chúng nó; phàm kẻ nào ghét họ, thì họ đãi theo mặc ý mình muốn. 6 Tại kinh-đô Su-sơ, dân Giu-đa đánh giết năm trăm người, 7 và họ cũng giết Phạt-san-đa-tha, Đanh-phông, A-ba-tha, 8 Phô-ra-tha, A-đa-lia, A-ri-đa-tha, 9 Phạt-ma-sa-ta, A-ri-sai, A-ri-đai, và Va-giê-xa-tha, 10 tức là mười người con trai của Ha-man, cháu Ham-mê-đa-tha, là kẻ hãm-hiếp dân Giu-đa; nhưng chúng không tra tay vào hóa-tài.

11 Trong ngày đó, người ta đem cho vua hay số những kẻ bị giết trong kinh-đô Su-sơ. 12 Vua nói với hoàng-hậu Ê-xơ-tê rằng: Dân Giu-đa đã giết chết tại trong kinh-đô Su-sơ năm trăm người, và mười con trai của Ha-man thay; lại trong các tỉnh của vua chúng còn đã làm chi nữa! Bây giờ nàng xin gì? Tất ta sẽ ban cho. Nàng còn cầu chi nữa, tất sẽ làm cho. 13 Bà Ê-xơ-tê thưa rằng: Nếu đẹp ý vua; xin hãy nhậm cho ngày mai dân Giu-đa ở tại Su-sơ cũng làm như chiếu-chỉ về ngày nay; và cho phép treo nơi mộc-hình mười con trai của Ha-man. 14 Vua bèn truyền lịnh làm như vậy: có hạ chiếu-chỉ truyền ra trong Su-sơ, và người ta treo mười con trai của Ha-man. 15 Dân Giu-đa ở tại Su-sơ cũng hiệp lại trong ngày mười bốn tháng của A-đa, và giết ba trăm người ở tại Su-sơ; nhưng chúng không tra tay mình vào hóa-tài.

16 Những dân Giu-đa khác ở trong các tỉnh của vua, bèn hiệp lại binh-vực cho sanh-mạng mình, hãm đánh kẻ thù-nghịch mình, giết bảy mươi lăm ngàn người ghen-ghét mình; nhưng họ không tra tay vào hóa-tài. 17 Việc ấy xảy ra nhằm ngày mười ba của tháng A-đa; còn ngày mười bốn tháng ấy, chúng an-nghỉ, lập thành một ngày tiệc-yến vui-vẻ. 

Tài liệu lịch sử tuyệt vời này chắc chắn phải là nguồn cảm hứng cho người Do Thái khắp Đế quốc Ba Tư, những người có tổ tiên đã chịu đựng sự bách hại liên tục. Đó là một câu chuyện yêu nước và là tấm gương tối cao về lòng can đảm cá nhân. Mặc dù không có đề cập đến Đức Chúa trời hay giao ước hay sự phục hồi, nhưng có thông điệp rõ ràng rằng Đức Chúa trời quan sát một cách quan phòng đối với dân Ngài.

Lễ kỷ niệm diễn ra sau chiến thắng vĩ đại trước Ha-man và những kẻ ủng hộ ông là khởi đầu của một lễ kỷ niệm hàng năm được người Do Thái tuân thủ cho đến tận ngày nay. Tại mỗi lễ kỷ niệm, câu chuyện Ê-xơ-tê được đọc như một lời nhắc nhở về sự giải cứu dân Ngài của Đức Chúa trời. Truyền thống Phu-rim ra đời như thế nào được ghi lại trong phần phụ lục của chính câu chuyện này, cũng như chú thích lịch sử về sự vươn lên nắm quyền của Mạc-đô-chê trong chính phủ Xẹc-xe.

18 Nhưng dân Giu-đa ở tại Su-sơ nhóm-hiệp trong ngày mười ba và mười bốn của tháng ấy; còn ngày mười lăm tháng ấy, chúng an-nghỉ và lập thành một ngày tiệc-yến vui-vẻ. 19 Bởi cớ ấy, những người Giu-đa ở nơi các hương-thôn, lấy ngày mười bốn tháng A-đa làm một ngày vui-mừng, tiệc-yến, một ngày lễ để gởi cho lẫn nhau những lễ-vật.

20 Mạc-đô-chê ghi chép các đều nầy, và gởi thơ cho hết thảy dân Giu-đa ở trong các tỉnh của vua A-suê-ru, hoặc gần hay xa, 21 để khiến cho họ hằng năm giữ ngày mười bốn và mười lăm của tháng A-đa, 22 vì trong ngày và tháng ấy dân Giu-đa đã thoát khỏi kẻ thù-nghịch mình và được bình-an, sự đau-đớn đổi ra mừng-rỡ, và ngày buồn-thảm hóa ra ngày lễ; lại bảo họ lập thành ngày tiệc-yến và vui-mừng, gởi cho lẫn nhau những lễ-vật, và bố-thí cho người nghèo-khổ.

23 Dân Giu-đa nhận làm theo việc mình đã khởi làm, và theo đều Mạc-đô-chê đã viết gởi cho mình; 24 vì Ha-man, con trai Ham-mê-đa-tha, dân A-gát, kẻ hãm-hiếp hết thảy dân Giu-đa, có lập mưu hại dân Giu-đa đặng tuyệt-diệt đi, và có bỏ Phu-rơ, nghĩa là bỏ thăm, để trừ-diệt và phá-hủy chúng đi. 25 Song khi bà Ê-xơ-tê đến trước mặt vua để tỏ ra việc ấy, thì vua ra chiếu-chỉ truyền bảo rằng các mưu ác mà Ha-man đã toan hại dân Giu-đa hãy đổ lại trên đầu của hắn, và người ta treo hắn với các con trai hắn nơi mộc-hình.

26 Bởi cớ đó, người ta cứ theo chữ Phu-rơ, mà gọi các ngày đó là Phu-rim. Lại vì có lời của thơ nầy, và vì cớ các đều chúng đã thấy, cùng bị xảy đến cho mình, 27 nên dân Giu-đa nhận và định thường-lệ cho mình, cho dòng-giống mình, và cho những người sẽ nhập bọn với mình, mỗi năm phải giữ hai ngày nầy tùy cái thơ nầy và theo thì nhứt-định, chẳng ai nên bỏ-bê; 28 lại người ta phải nhớ lại hai ngày ấy, và mỗi gia-tộc trong mỗi tỉnh mỗi thành phải giữ nó trải qua các đời; chẳng được bỏ-bê ngày Phu-rim nầy khỏi giữa dân Giu-đa, và kỷ-niệm nó chớ hề mất khỏi dòng-dõi họ.

29 Hoàng-hậu Ê-xơ-tê, con gái của A-bi-hai, và Mạc-đô-chê, người Giu-đa, lại viết thơ thứ nhì đặng khuyên dân Giu-đa gìn-giữ lễ Phu-rim; 30 người lấy lời hòa-bình và chơn-thật mà gởi thơ cho hết thảy dân Giu-đa ở trong một trăm hai mươi bảy tỉnh của nước A-suê-ru, 31 đặng làm chứng quyết-định các ngày Phu-rim ấy theo thì-tiết nhứt-định, y như Mạc-đô-chê, người Giu-đa, và hoàng-hậu Ê-xơ-tê đã dạy-biểu chúng, và y như chúng đã lập lấy cho mình và cho dòng-dõi mình, về kỳ kiêng ăn và ai-khóc. 32 Lịnh-mạng của bà Ê-xơ-tê định việc giữ các ngày Phu-rim; đoạn đều đó được chép vào sách.

Lời khen-ngợi Mạc-đô-chê

10 1 Vua A-suê-ru bắt xứ và các cù-lao của biển nộp thuế. 2 Các công-sự về quyền-thế và năng-lực người, cả sự cao-trọng của Mạc-đô-chê, vua thăng chức người lên làm sao, thảy đều có chép vào sách sử-ký các vua nước Mê-đi và Phe-rơ-sơ. 3 Vì Mạc-đô-chê, người Giu-đa, làm tể-tướng của vua A-suê-ru; trong vòng dân Giu-đa người được tôn-trọng, đẹp lòng các anh em mình, tìm việc tốt-lành cho dân-tộc mình, và nói sự hòa-bình cho cả dòng-dõi mình.

< Lui    Trang Lịch     Tới >