Làm thế nào Chúa có thể tàn nhẫn như vậy trong việc từ chối lời cầu xin của họ? Đáp lại của Ngài là dân tộc bị lên án vì những tội lỗi tập thể của mình. Và sự phán xét chống lại quốc gia đã tích tụ trong nhiều năm, đặc biệt là từ khi Ma-na-se tái khởi động sự thờ thần tượng ở Giu-đa. Hơn nữa, Chúa biết rằng nhiều người đã chân thành quay về với Ngài trong một thời gian sẽ sau đó thối lui và quay lưng. Vì vậy, vào thời điểm này trong lịch sử, lòng thương xót của Chúa là thận trọng.
Vì điều này, Giê-rê-mi thấy cần thiết không chỉ khiển trách kẻ ác mà còn nói với những tín đồ rằng ngay cả lời cầu nguyện của họ cũng có thể không được đáp ứng một cách tích cực. Giê-rê-mi rõ ràng cảm thấy nặng nề vì sức nặng của tất cả những điều này.
Lời than-vãn của Giê-rê-mi
15 10 Hỡi mẹ tôi ơi, khốn-nạn cho tôi! Mẹ đã sanh ra tôi làm người mắc phải sự tranh-đua cãi-lẫy trong cả đất! Tôi vốn không cho ai vay-mượn, cũng chẳng vay-mượn ai; dầu vậy, mọi người nguyền-rủa tôi. 11 Nhưng Đức Giê-hô-va phán: Thật ta sẽ bổ sức cho ngươi được phước. Trong khi gặp tai-vạ hoạn-nạn, thật ta sẽ khiến kẻ thù-nghịch đến cầu-xin ngươi.
12 Sắt và đồng của phương bắc, người ta có thể bẻ gãy được sao? 13 Vì cớ mọi tội-lỗi các ngươi, trong cả địa-phận mình, ta sẽ phó của-cải châu-báu các ngươi cho sự cướp-bóc, chẳng trả giá lại. 14 Ta sẽ làm cho những đồ ấy đi với kẻ thù ngươi qua một đất mà ngươi không biết, vì lửa giận của ta đã cháy lên, đặng thiêu-hủy các ngươi.
15 Hỡi Đức Giê-hô-va! Ngài hiểu-biết. Xin hãy nhớ đến tôi, thăm-viếng tôi, và trả thù những kẻ bắt-bớ cho tôi. Xin chớ cất tôi đi trong sự nhịn-nhục Ngài; xin biết cho rằng tôi vì Ngài chịu nhuốc-nha! 16 Tôi vừa nghe những lời Ngài, thì đã ăn lấy rồi; lời Ngài là sự vui-mừng hớn-hở của lòng tôi vậy. Hỡi Giê-hô-va Đức Chúa Trời vạn-quân, vì tôi được xưng bằng danh Ngài! 17 Tôi chẳng ngồi trong đám hội kẻ vui-chơi mừng-rỡ; nhưng tôi ngồi một mình vì tay Ngài; vì Ngài đã làm cho tôi đầy sự giận. 18 Cớ sao sự đau-đớn của tôi cứ còn hoài? Cớ sao vết-thương của tôi không chữa được và nó không chịu khỏi? Ngài đối với tôi hẳn như cái khe giả-dối, cái suối tắt mạch hay sao?
19 Vậy nên, Đức Giê-hô-va phán như vầy: Nếu ngươi trở lại, thì ta sẽ lại đem ngươi đứng trước mặt ta; nếu ngươi làm cho sự quí lìa khỏi sự hèn, thì ngươi sẽ như miệng ta, chúng nó sẽ trở về cùng ngươi; nhưng ngươi chẳng trở về cùng chúng nó. 20 Ta sẽ khiến ngươi làm tường đồng vững-bền cho dân nầy, họ sẽ đánh với ngươi, nhưng không thắng ngươi được, vì ta ở cùng ngươi đặng cứu ngươi và giải-thoát ngươi, Đức Giê-hô-va phán vậy. 21 Ta sẽ rút ngươi ra khỏi tay kẻ ác, sẽ chuộc ngươi khỏi tay kẻ bạo-tàn.
Đúng vào thời điểm ông cảm thấy nản lòng nhất, Giê-rê-mi được chỉ dẫn rằng có thêm sự hy sinh đang chờ đợi. Ông không được cưới vợ, tham dự đám tang, hay tham gia các lễ hội.
Lời tiên-tri mới về sự phán-xét của Đức Chúa Trời. — Dân Y-sơ-ra-ên bị bắt và được cứu
16 1 Lời của Đức Giê-hô-va phán cùng tôi như vầy:
2 Ngươi chớ cưới vợ, chớ có con trai con gái trong chốn nầy. 3 Vì Đức Giê-hô-va phán về những con trai con gái sẽ sanh tại đây, và về những cha mẹ đã sanh-đẻ chúng nó trong đất nầy như vầy: 4 Chúng nó sẽ bị dịch-lệ mà chết; chẳng ai khóc cũng chẳng ai chôn; xác chúng nó còn lại như phân trên đất. Chúng nó sẽ bị diệt bởi gươm-dao và đói-kém; thây chúng nó sẽ làm đồ-ăn cho chim trời và loài thú trên đất.
5 Đức Giê-hô-va phán: Chớ vào nhà có tang, chớ đi điếu, và chớ than-khóc chúng nó; vì ta đã rút sự bình-an, ơn-huệ, thương-xót của ta ra khỏi dân nầy, Đức Giê-hô-va phán vậy.
6 Người lớn kẻ nhỏ đều sẽ chết trong đất nầy; chẳng được chôn, chẳng ai khóc chúng nó; người ta không tự cắt thịt và hớt tóc vì chúng nó. 7 Không ai vì kẻ ở tang bẻ bánh, để yên-ủi chúng nó vì kẻ chết; chẳng ai vì sự chết của cha hoặc mẹ mà trao chén chia buồn.
8 Cũng đừng vào trong phòng tiệc, đặng ngồi ăn uống với chúng nó. 9 Vì, Đức Giê-hô-va vạn-quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: Nầy, dưới mắt các ngươi, đương đời các ngươi, ta sẽ làm cho trong xứ nầy hết tiếng vui-mừng hỉ-hạ, hết tiếng của chàng rể và nàng dâu.
10 Khi ngươi đem lời nầy truyền cho dân, chúng nó chắc hỏi ngươi rằng: Sao Đức Giê-hô-va rao những tai-nạn nầy cho chúng tôi? hoặc chúng tôi có tội gì? hoặc chúng tôi đã phạm tội gì nghịch cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng tôi? — 11 Ngươi bèn khá đáp rằng: Đức Giê-hô-va phán: Ấy là tại tổ-phụ các ngươi đã bỏ ta, mà theo các thần khác, đặng hầu-việc và quì-lạy các thần ấy, mà đã lìa-bỏ ta, và không giữ luật-pháp ta. 12 Còn các ngươi lại làm xấu hơn tổ-phụ mình; vì, nầy, các ngươi ai nấy đều theo sự cứng-cỏi của lòng ác mình, chẳng lo nghe ta. 13 Cho nên ta sẽ ném các ngươi ra khỏi đất nầy, vào trong một xứ mà các ngươi và tổ-phụ các ngươi cũng chưa từng biết, tại đó các ngươi sẽ hầu-việc các thần khác đêm ngày; vì ta sẽ không ban ơn cho các ngươi.
14 Vậy nên, Đức Giê-hô-va phán: Nầy, ngày đến, là khi người ta sẽ chẳng nói rằng: Thật như Đức Giê-hô-va hằng sống, là Đấng đã đem con-cái Y-sơ-ra-ên lên khỏi xứ Ê-díp-tô. 15 Nhưng nói rằng: Thật như Đức Giê-hô-va hằng sống, là Đấng đã đem con-cái Y-sơ-ra-ên lên từ phương bắc, và từ các nước mà họ đã bị đuổi đến. Ta sẽ lại dẫn chúng nó về trong đất mà ta đã ban cho tổ-phụ chúng nó.
16 Đức Giê-hô-va phán: Nầy, ta sẽ sai tìm nhiều kẻ đánh cá, họ sẽ bắt chúng nó; sau lại, ta sẽ sai tìm nhiều thợ săn, họ sẽ săn chúng nó từ mọi núi, mọi gò, và các kẽ vầng đá. 17 Vì mắt ta chăm-chỉ mọi đường-lối chúng nó, không giấu khỏi trước mặt ta được, tội-lỗi chúng nó không khuất khỏi mắt ta đâu.
18 Trước hết ta sẽ báo sự gian-ác và tội-lỗi chúng nó gấp hai, vì chúng nó đã làm ô-uế đất ta bởi những thây các vật đáng ghét, và đem những sự gớm-ghiếc làm đầy-dẫy sản-nghiệp ta.
19 Hỡi Đức Giê-hô-va, Ngài là sức-mạnh tôi, đồn-lũy tôi, và là nơi ẩn-náu của tôi trong ngày khốn-nạn! Các nước sẽ từ nơi đầu-cùng đất mà đến cùng Ngài, và nói rằng: Tổ-phụ chúng tôi chỉ hưởng những lời giả-dối, là sự hư-không, và vật chẳng có ích gì. 20 Có lẽ nào người ta tự làm cho mình những thần không phải là thần được sao? 21 Vậy nên, nầy, ta sẽ cho chúng nó biết, thật, lần nầy, ta sẽ cho chúng nó biết tay ta và quyền-năng ta; và chúng nó sẽ biết danh ta là Giê-hô-va.
Để công nhận Giê-rê-mi, ông vươn lên trong hoàn cảnh đó và đặt cảm xúc cá nhân của mình xuống thứ yếu. Tất nhiên, tính cách kiên trì của Giê-rê-mi đã được Chúa biết đến, và đó có thể là lý do tại sao Chúa gọi ông cho chức vụ đòi hỏi này. (Việc kêu gọi một người vào công việc khó khăn có thể thực sự là cách Chúa tôn vinh sức mạnh tính cách của người tôi tớ Ngài.) Vì vậy, Giê-rê-mi tiếp tục chức vụ của mình và mang sứ điệp của Chúa đến dân sự của Ngài.
Sự phạt kẻ bội-nghịch.— Sự giữ ngày sa-bát
17 1 Tội của Giu-đa đã chép bằng bút sắt, bằng dùi kim-cương; đã chạm trên bảng trong lòng chúng nó, và trên sừng những bàn-thờ các ngươi. 2 Con-cái chúng nó nhớ lại bàn-thờ và hình-tượng chúng nó đã lập lên gần các cây xanh và trên gò cao.
3 Hỡi hòn núi ta trong đồng, ta sẽ phó của-cải, châu-báu và các nơi cao ngươi làm của-cướp; vì cớ tội-lỗi ngươi đã phạm trên khắp bờ-cõi mình. 4 Ngươi sẽ bỏ mất cơ-nghiệp ta đã ban cho, ấy là từ ngươi làm lấy; ta sẽ bắt ngươi phục kẻ thù ngươi trong một xứ mà ngươi chưa từng biết; vì ngươi đã nhen lửa giận ta lên, thì nó cháy hoài-hoài.
5 Đức Giê-hô-va phán như vầy: Đáng rủa thay là kẻ nhờ-cậy loài người, lấy loài xác-thịt làm cánh tay, lòng lìa khỏi Đức Giê-hô-va. 6 Nó sẽ như thạch-thảo trong sa-mạc, không thấy phước đến, nhưng ở trong nơi đồng vắng khô-khan, trên đất mặn không dân ở. 7 Đáng chúc phước thay là kẻ nhờ-cậy Đức Giê-hô-va, và lấy Đức Giê-hô-va làm sự trông-cậy mình. 8 Nó cũng như cây trồng nơi bờ suối, đâm rễ theo dòng nước chảy; ngộ khi trời nắng, chẳng hề sợ-hãi, mà lá cứ xanh-tươi. Gặp năm hạn-hán cũng chẳng lo gì, mà cứ ra trái không dứt.
9 Lòng người ta là dối-trá hơn mọi vật, và rất là xấu-xa; ai có thể biết được? 10 Ta, Đức Giê-hô-va, dò-xét trong trí, thử-nghiệm trong lòng, báo cho mỗi người tùy đường họ đi, tùy kết-quả của việc họ làm.
11 Kẻ nào được giàu-có chẳng theo sự công-bình, cũng như chim đa-đa ấp chứng mà mình chẳng đẻ ra; đến nửa đời người, nó phải mất hết, cuối-cùng nó ra là ngu-dại.
Giê-rê-mi thường khao khát sứ mệnh của mình kết thúc như thế nào! Những kẻ hoài nghi và chế nhạo chế giễu ông bằng cách hỏi khi nào tất cả cơn thịnh nộ này sẽ xảy ra. Họ chỉ thấy hòa bình và thịnh vượng khắp nơi, và coi việc nói về sự hủy diệt và sự sụp đổ của Giu-đa như vô nghĩa. Có lẽ chính sự chế nhạo như vậy đã thúc đẩy lời cầu nguyện sau đây từ Giê-rê-mi.
17 12 Ngôi vinh-hiển được lập lên từ ban đầu, ấy là nơi thánh của dân chúng ta! 13 Hỡi Đức Giê-hô-va, là sự trông-cậy của Y-sơ-ra-ên, những kẻ nào bỏ Ngài đều sẽ bị xấu-hổ! Những kẻ lìa khỏi ta sẽ bị ghi trên đất, vì họ đã bỏ suối nước sống, tức là Đức Giê-hô-va.
14 Hỡi Đức Giê-hô-va! xin Ngài chữa tôi thì tôi sẽ được lành; xin Ngài cứu tôi thì tôi sẽ được rỗi: vì Ngài là Đấng mà tôi ngợi-khen. 15 Nầy là lời người ta bảo tôi: Lời phán của Đức Giê-hô-va ở đâu? Rày hãy ứng-nghiệm!
16 Còn tôi, tôi chẳng vội-vàng bỏ chức chăn dân mà không theo Ngài. Tôi cũng không tự ý-muốn mình trông đến ngày khốn-nạn, Ngài vẫn biết vậy. Lời miệng tôi nói ra đều ở trước mặt Ngài. 17 Ngài là nơi ẩn-náu của tôi trong ngày hoạn-nạn, xin chớ làm cớ cho tôi kinh-khiếp!
18 Xin Ngài làm cho những kẻ bắt-bớ tôi bị xấu-hổ, mà chính tôi đừng bị xấu-hổ; cho họ kinh-hoàng, mà chính tôi đừng kinh-hoàng! Xin cho ngày hoạn-nạn lâm trên họ, và hủy-hoại gấp hai!