Với một đứa trẻ làm vua, quốc gia Giu-đa chưa có được sự lãnh đạo của chính phủ mà nó cần cho việc đổi mới tâm linh. Sự lãnh đạo tâm linh phải đến từ những người lớn tuổi; vì vậy một trong những họ hàng xa của vua trẻ được kêu gọi vào việc phục vụ Chúa với tư cách là một tiên tri. Sô-phô-ni, giống như vua trẻ Giô-si-a, là con cháu thế hệ thứ tư của vua Ê-xê-chi-a.
Sứ mệnh và thông điệp của Sô-phô-ni cũng giống như của các tiên tri trước ông – mang lại sự phán xét chống lại sự vô đạo, bất công và thờ thần tượng ngoại giáo – nhưng chủ đề trung tâm của ông là sự đến của “ngày của Chúa”. Theo một nghĩa, ngày của Chúa đang đến ngay lập tức cho Giu-đa, khi nó sẽ bị tiêu diệt vì tội lỗi của mình. Ngày của Chúa cũng đang đến cho tất cả các dân tộc đã áp bức dân sự Chúa. Theo một nghĩa khác, ngày vĩ đại của Chúa đang đến vào thời điểm khi Chúa sẽ mang lại sự phán xét chống lại tất cả những kẻ ác. Trong mỗi nghĩa, ngày của Chúa sẽ đi kèm với sự cứu rỗi của những người trung tín còn sót lại của Chúa. Nhưng chính sự phán xét khủng khiếp của Chúa đối với những kẻ bất nghĩa thực sự kêu gọi Sô-phô-ni vào chức vụ, có vẻ như giữa năm 635 và 625 T.C.
Sự ngăm-đe nước Giu-đa
1 1 Nầy là lời Đức Giê-hô-va phán cùng Sô-phô-ni, con trai Cu-si, cháu Ghê-đa-lia, chắt A-ma-ria, chít Ê-xê-chia, về đời Giô-si-a, con trai A-môn, vua Giu-đa.
2 Ta sẽ diệt sạch mọi sự khỏi mặt đất, Đức Giê-hô-va phán vậy. 3 Ta sẽ diệt loài người và loài thú, chim trời và cá biển, cùng mọi sự ngăn-trở với kẻ dữ; và ta sẽ trừ-tiệt loài người khỏi mặt đất, Đức Giê-hô-va phán vậy. 4 Ta sẽ giang tay ta trên Giu-đa và trên hết thảy dân-cư Giê-ru-sa-lem; sẽ trừ-tiệt phần sót lại của Ba-anh, các tên của thầy cả và thầy tế-lễ nó khỏi nơi nầy. 5 Ta sẽ diệt những kẻ lạy cơ-binh trên trời nơi nóc nhà; và những kẻ thờ-lạy, những kẻ thề với Đức Giê-hô-va và cũng thề bởi vua mình; 6 cùng với những kẻ xây-bỏ không theo Đức Giê-hô-va, và những kẻ không tìm-kiếm Đức Giê-hô-va, không cầu-hỏi Ngài.
7 Hãy nín-lặng ở trước mặt Chúa Giê-hô-va! Vì ngày của Đức Giê-hô-va đã gần, Đức Giê-hô-va đã sửa-soạn của-lễ, đã biệt riêng ra tân-khách Ngài. 8 Trong ngày tế-lễ của Đức Giê-hô-va, ta sẽ phạt các quan-trưởng và các con trai của vua, và hết thảy những kẻ mặc áo lạ. 9 Trong ngày đó, ta sẽ phạt hết thảy những kẻ nhảy qua ngạch cửa, và những kẻ làm đầy-dẫy sự bạo-ngược và sự quỷ-quyệt trong nhà chủ mình.
10 Đức Giê-hô-va phán: Trong ngày đó sẽ có tiếng kêu lớn nơi cửa cá, tiếng la-lối nơi phố thứ hai, tiếng vỡ-lở lớn nơi các đồi. 11 Hỡi dân-cư trong thành thấp, hãy than-khóc; vì mọi kẻ buôn-bán đã mòn-mỏi, và mọi kẻ chở bạc đi đã bị diệt mất.
12 Trong lúc đó, ta sẽ dùng đèn-đuốc lục-soát trong Giê-ru-sa-lem, sẽ phạt những kẻ đọng trong cặn rượu và tự nói trong lòng mình rằng: Đức Giê-hô-va sẽ chẳng xuống phước cũng chẳng xuống họa. 13 Của-cải chúng nó sẽ bị cướp, nhà-cửa chúng nó sẽ hoang-vu; chúng nó sẽ xây nhà mà không được ở, trồng nho mà không được uống rượu.
14 Ngày lớn của Đức Giê-hô-va đã gần, đã gần rồi; nó đến rất kíp. Ngày của Đức Giê-hô-va có tiếng động; bấy giờ người mạnh-dạn sẽ kêu-khóc đắng-cay. 15 Ngày ấy là ngày thạnh-nộ, ngày hoạn-nạn và buồn-rầu, ngày hủy-phá và hoang-vu, ngày tối-tăm và mờ-mịt, ngày mây và sương-mù, 16 ngày mà tiếng kèn và tiếng báo giặc nghịch cùng các thành bền-vững và các tháp cao góc thành.
17 Ta sẽ đem sự hoạn-nạn trên loài người, chúng nó sẽ đi như kẻ mù, vì đã phạm tội nghịch cùng Đức Giê-hô-va; máu chúng nó sẽ đổ ra như bụi, và thịt như phân. 18 Hoặc bạc hoặc vàng của chúng nó, đều không có thể giải-cứu chúng nó trong ngày thạnh-nộ của Đức Giê-hô-va; nhưng cả đất nầy sẽ bị lửa ghen Ngài thiêu-nuốt; vì Ngài sẽ diệt hết dân-cư đất nầy cách thình-lình.
Sự ngăm-đe các dân ngoại khác
2 1 Hỡi dân chẳng biết xấu-hổ! hãy nhóm-hiệp lại, phải, hãy nhóm-hiệp lại, 2 trước khi mạng-lịnh chưa ra, ngày giờ chưa qua như trấu, trước khi sự nóng-giận của Đức Giê-hô-va chưa đến trên các ngươi, trước khi ngày thạnh-nộ của Đức Giê-hô-va chưa đến trên các ngươi. 3 Hỡi các ngươi là mọi kẻ nhu-mì của đất, làm theo mạng-lịnh của Chúa, hãy tìm-kiếm Đức Giê-hô-va, tìm-kiếm sự công-bình, tìm-kiếm sự nhu-mì, hoặc-giả các ngươi sẽ được giấu-kín trong ngày thạnh-nộ của Đức Giê-hô-va.
4 Thật vậy, Ga-xa sẽ bỏ hoang, Ách-ca-lôn sẽ hoang-vu; người ta sẽ đuổi dân-cư Ách-đốt đương lúc giữa trưa, và Éc-rôn sẽ bị nhổ đi. 5 Khốn thay cho dân-cư ở miền biển, tức là dân-tộc Cơ-rết! Hỡi Ca-na-an là đất của người Phi-li-tin, lời của Đức Giê-hô-va cũng nghịch cùng các ngươi; ta sẽ hủy-diệt ngươi cho đến không còn dân-cư nữa. 6 Miền biển sẽ trở nên đồng cỏ, với những lều của kẻ chăn và chuồng của bầy chiên. 7 Miền ấy sẽ thuộc về phần sót lại của nhà Giu-đa; chúng nó sẽ chăn trong các nơi đó, ban tối sẽ nghỉ trong các nhà của Ách-ca-lôn; vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng nó sẽ thăm-viếng chúng nó, và đem phu-tù chúng nó trở về.
8 Ta đã nghe lời Mô-áp chế-báng, lời con-cái Am-môn sỉ-nhục, chúng nó xỉ-vả dân ta, khoe mình nghịch cùng bờ-cõi nó. 9 Vậy nên, Đức Giê-hô-va vạn-quân, tức là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán rằng: Thật như ta hằng sống, Mô-áp chắc sẽ giống như Sô-đôm, và con cái Am-môn sẽ giống như Gô-mô-rơ, thành ra một nơi đầy gai-gốc, một hầm muối, một chỗ hoang-vu đời đời; những kẻ sống sót của dân ta sẽ cướp-bóc chúng nó, phần sót lại của dân ta sẽ được chúng nó làm sản-nghiệp. 10 Đều đó xảy đến cho chúng nó vì chúng nó kiêu-ngạo, xỉ-vả và khoe mình nghịch cùng dân của Đức Giê-hô-va vạn-quân.
11 Đức Giê-hô-va sẽ tỏ ra là đáng sợ cho chúng nó; vì Ngài sẽ làm cho các thần trên đất chịu đói; và người ta ai nấy sẽ từ nơi mình thờ-lạy Ngài, dầu hết thảy các cù-lao các nước cũng vậy. 12 Hỡi dân-cư Ê-thi-ô-bi, các ngươi cũng sẽ bị đâm bởi gươm ta.
13 Đoạn, Đức Giê-hô-va sẽ giang tay về phía bắc, sẽ hủy-diệt A-si-ri, làm cho Ni-ni-ve hoang-vu, thành ra một chỗ khô-khan như đồng vắng. 14 Những bầy thú-vật sẽ nằm ở giữa nó; hết thảy các loài thú khác, cả đến chim bò-nông và con nhím cũng ở trên những đầu trụ nó. Tiếng chim kêu nghe nơi cửa-sổ, sự hoang-vu ở nơi ngạch cửa, và những mái gỗ bá-hương đã bị dỡ đi. 15 Kìa, thành vui-vẻ nầy đã ở yên không lo-lắng và nói trong lòng mình rằng: Ta đây, ngoài ta không còn ai hết! Nó đã trở nên hoang-vu, làm chỗ nằm cho loài thú-vật là dường nào! Phàm kẻ đi qua sẽ khoa tay mà nhạo-cười!
Sự sửa-phạt Giê-ru-sa-lem. — Lời hứa cùng các tín-đồ
3 1 Khốn thay cho thành bạn-nghịch và ô-uế, làm sự bạo-ngược! 2 Nó không nghe lời; không chịu sửa-dạy; không nhờ-cậy Đức Giê-hô-va; không đến gần Đức Chúa Trời mình. 3 Các quan-trưởng ở giữa nó như sư-tử gầm-thét, các quan-xét nó như muông-sói ban đêm, không để dành chi lại đến sáng mai. 4 Các kẻ tiên-tri nó đều là càn-dỡ dối-trá; các thầy tế-lễ nó làm ô-uế nơi thánh, và làm quanh-quẹo luật-pháp.
5 Đức Giê-hô-va ở giữa nó là công-bình, chẳng hề làm sự gian-ác; mỗi buổi mai Ngài tỏ sự công-bình mình ra giữa sự sáng, chẳng hề cách-dứt; song kẻ bất-nghĩa chẳng biết xấu-hổ.
6 Ta đã diệt các dân-tộc, tháp góc thành chúng nó đều hoang-vu. Ta làm cho phố-chợ nó ra vắng-vẻ, đến nỗi không ai đi qua. Thành nó đã bị phá-diệt, không còn một người nào, và chẳng có ai ở đó. 7 Ta đã bảo rằng: Ngươi chỉ nên kính-sợ ta, chịu sửa-dạy, thì chỗ-ở nó sẽ không bị dứt đi, theo mọi sự ta đã định về nó. Nhưng chúng nó chổi dậy sớm, làm bại-hoại mọi công-việc mình.
8 Vậy nên, Đức Giê-hô-va phán: Các ngươi khá đợi ta cho đến ngày ta sẽ dấy lên đặng cướp-bắt; vì ta đã định thâu-góp các dân-tộc và nhóm-hiệp các nước, hầu cho ta đổ sự thạnh-nộ và cả sự nóng-giận ta trên chúng nó, vì cả đất sẽ bị nuốt bởi lửa ghen ta.
9 Vì bấy giờ ta sẽ ban môi-miếng thanh-sạch cho các dân, hầu cho chúng nó thảy đều kêu-cầu danh Đức Giê-hô-va, đặng một lòng hầu việc Ngài. 10 Những kẻ cầu-khẩn ta, tức là con gái của kẻ tan-lạc ta ở bên kia các sông Ê-thi-ô-bi, sẽ đem dâng lễ-vật cho ta. 11 Trong ngày đó, ngươi sẽ không còn xấu-hổ vì cớ mọi việc mình làm, là những việc đã phạm tội nghịch cùng ta; vì bấy giờ ta sẽ cất-bỏ kẻ vui-sướng kiêu-ngạo khỏi giữa ngươi; rày về sau ngươi sẽ không còn kiêu-ngạo trên núi thánh ta nữa. 12 Ta sẽ để sót lại ở giữa ngươi một dân khốn-cùng nghèo-thiếu, nó sẽ ẩn-náu trong danh Đức Giê-hô-va. 13 Những kẻ sót lại của Y-sơ-ra-ên sẽ không làm sự gian-ác, không nói dối, không có lưỡi phỉnh-gạt trong miệng chúng nó; vì chúng nó sẽ ăn và nằm ngủ, không ai làm cho kinh-hãi.
14 Hỡi con gái Si-ôn, hãy hát! Hỡi Y-sơ-ra-ên, hãy kêu-la! Hỡi con gái Giê-ru-sa-lem, hãy hết lòng mừng-rỡ và vui-thích! 15 Đức Giê-hô-va đã trừ-bỏ sự phán-xét ngươi, khiến kẻ thù-nghịch cách xa ngươi; Vua của Y-sơ-ra-ên, tức là Đức Giê-hô-va, ở giữa ngươi, ngươi sẽ không gặp tai-vạ nữa. 16 Trong ngày đó, người ta sẽ nói cùng Giê-ru-sa-lem rằng: Hỡi Si-ôn! chớ sợ, tay ngươi chớ yếu-đuối! 17 Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ở giữa ngươi; Ngài là Đấng quyền-năng sẽ giải-cứu ngươi: Ngài sẽ vui-mừng cả-thể vì cớ ngươi; vì lòng yêu-thương mình, Ngài sẽ nín-lặng; và vì cớ ngươi Ngài sẽ ca-hát mừng-rỡ.
18 Ta sẽ nhóm lại những kẻ đương buồn-rầu, vì cớ hội lớn; chúng nó đã ra từ ngươi, lấy sự xấu-hổ làm gánh nặng. 19 Nầy, trong lúc đó, ta sẽ diệt mọi kẻ làm cho ngươi buồn-rầu; ta sẽ cứu kẻ què, thâu kẻ đã bị đuổi, làm cho chúng nó được khen-ngợi và nổi danh-tiếng, tức là những kẻ đã bị sỉ-nhục trong cả đất. 20 Trong lúc đó, ta sẽ đem các ngươi trở về, trong lúc đó ta sẽ nhóm các ngươi lại; vì ta sẽ làm cho các ngươi nổi danh-tiếng và được khen-lao giữa mọi dân trên đất, khi ta đem phu-tù các ngươi về trước mặt các ngươi, Đức Giê-hô-va có phán vậy.
Mức độ mà dân Giu-đa bị thuyết phục bởi sự giảng dạy của Sô-phô-ni không được biết, nhưng ảnh hưởng của Sô-phô-ni có thể đã chạm đến vua trẻ. Chỉ trong vòng vài năm, ở tuổi 16, Giô-si-a bắt đầu thực hiện những cải cách sâu rộng chống lại thờ thần tượng và các tập tục ngoại giáo khác. Sau đó, việc tái khám phá một bản sao của Luật pháp Môi-se sẽ dẫn đến một sự phục hưng tâm linh vĩ đại và những cải cách tôn giáo sâu xa hơn.
34 3 Năm thứ tám đời người trị-vì, khi người hãy còn trẻ tuổi, thì người khởi tìm-kiếm Đức Chúa Trời của Đa-vít, tổ-phụ người; năm thứ mười hai, người khởi dọn sạch Giu-đa và Giê-ru-sa-lem, trừ-bỏ những nơi cao, thần A-sê-ra, tượng chạm và tượng đúc. 4 Trước mặt vua, người ta phá-dỡ các bàn-thờ Ba-anh, đánh đổ những trụ-thờ mặt trời ở trên cao bàn-thờ ấy; còn thần A-sê-ra, tượng chạm và tượng đúc, thì bẻ gãy, nghiền nát nó ra, rồi rải trên mồ-mả của những kẻ đã cúng-tế nó. 5 Người cũng thiêu hài-cốt của những thầy tế-lễ tại trên bàn-thờ các thần ấy, và dọn sạch Giu-đa và Giê-ru-sa-lem. 6 Trong các thành của Ma-na-se, của Ép-ra-im, và của Si-mê-ôn, cho đến Nép-ta-li khắp chung-quanh các nơi đổ-nát, 7 người phá-dỡ các bàn-thờ và nghiền nát ra bụi những thần A-sê-ra, tượng chạm và tượng đúc, đánh đổ các trụ-thờ mặt trời ở trong khắp xứ Y-sơ-ra-ên; rồi người trở về Giê-ru-sa-lem.