Thời Đại của Vua Giô-ách tại Giu-đa

Cho đến thời điểm này, tất cả các vua của Y-sơ-ra-ên và Giu-đa đều đã đủ tuổi để cai trị cho chính họ. Do những hoàn cảnh bất thường, Giu-đa sẽ sớm có vị vua trẻ em đầu tiên. Điều này xảy ra khi A-tha-li, góa phụ của Giê-hô-ram, nắm quyền theo cách thức mà có thể đã làm hài lòng mẹ cô, Giê-sa-bên: cô giết tất cả dòng dõi hoàng gia, kể cả con riêng của mình. Sau khi làm điều này, cô chiếm ngôi trong sáu năm. Tuy nhiên, một đứa trẻ, Giô-ách, đã được cứu và giấu kín. Ở tuổi bảy, cậu được Giê-hô-gia-đa đưa ra trước dân chúng với tư cách là vua, thầy tế lễ. Do Giô-ách rõ ràng không thể cai trị ở độ tuổi quá nhỏ như vậy, các công việc nhà nước được thực hiện bởi các thầy tế lễ và các nhà lãnh đạo quân sự.

Mặc dù có một số sự đổi mới tâm linh trong thời kỳ này, thói thờ cúng thần tượng vẫn tồn tại – đến mức Đức Chúa Trời kêu gọi tiên tri Giô-ên lên tiếng chống lại nó. Giô-ên làm như vậy, sử dụng một đợt tấn công của cào cào làm cơ sở cho một cuộc tấn công gay gắt và một lời cảnh báo táo bạo về sự phán xét của Đức Chúa Trời.

Khi trưởng thành, Giô-ách mang lại uy tín cho triều đại của mình bằng cách ra lệnh sửa chữa đền thờ tuyệt đẹp của Sa-lô-môn, lúc này đã bị hư hại một phần. Sau đó ông làm mất uy tín cho chính mình bằng cách chấp nhận thói thờ cúng thần tượng cùng với những người khác, những kẻ phớt lờ lời tiên tri của Giô-ên.

Trong khi đó ở Y-sơ-ra-ên, vua Giê-hu phá hủy việc thờ cúng thần Ba-anh, chỉ để rồi thờ cúng những bò con được dựng ban đầu bởi Giê-rô-bô-am. Sau khi Giê-hu chết, cả Y-sơ-ra-ên và Giu-đa đều bị người Sy-ri từ A-ram áp bức, nhưng Giô-ách cuối cùng đã mua chuộc họ ở Giu-đa. Trên giường bệnh, Ê-li-sê tiên đoán về thành công sau này của Y-sơ-ra-ên chống lại người Sy-ri.

Nhà A-cha-xia bị A-tha-li diệt: chỉ một mình Giô-ách thoát khỏi

(2 Sử ký) 22 ¹⁰ Vả, khi A-tha-li, mẹ của A-cha-xia, thấy con trai mình đã chết, bèn chổi dậy diệt cả dòng-giống vua Giu-đa. ¹¹ Nhưng Giô-sa-bát, con gái của vua, bồng trộm Giô-ách, con trai của A-cha-xia, đem khỏi vòng các con trai vua mà người ta toan giết, rồi để nó và kẻ vú nó trong phòng ngủ. Như vậy, Giô-sa-bát, con gái của vua Giô-ram, vợ thầy tế-lễ Giê-hô-gia-đa, giấu Giô-ách khỏi trước mắt A-tha-li, và A-tha-li không giết nó được; Giô-sa-bát là em gái của A-cha-xia. ¹² Giô-ách bị ẩn giấu với họ trong sáu năm tại đền-thờ của Đức Chúa Trời; còn A-tha-li cai-trị trên xứ.

Tận-diệt những tiên-tri của Ba-anh

(2 Các vua) 10  ¹⁸ Giê-hu nhóm hết thảy dân-sự, và nói cùng chúng rằng: A-háp ít hầu-việc Ba-anh; Giê-hu sẽ hầu-việc nhiều. ¹⁹ Vậy bây giờ, hãy nhóm lại cho ta các tiên-tri của Ba-anh, các đầy-tớ người, và hết thảy thầy-cả người. Chớ thiếu một ai, vì ta có ý dâng một của tế-lễ lớn cho Ba-anh. Hễ ai không đến, ắt sẽ không sống. Vả, Giê-hu dùng mưu-trí, toan diệt các kẻ hầu-việc thần Ba-anh. ²⁰ Giê-hu lại ra lịnh rằng: Hãy rao một lễ trọng-thể để cúng-thờ thần Ba-anh. Người bèn rao lễ ấy, ²¹ và Giê-hu sai những sứ-giả đi khắp xứ Y-sơ-ra-ên đòi hết thảy tôi-tớ của Ba-anh đến; chúng đều đến chẳng có thiếu một ai hết. Chúng vào miễu thần Ba-anh; và miễu đầy chật từ đầu nầy đến đầu kia.

²² Giê-hu bèn nói cùng người giữ áo lễ rằng: Hãy phát các áo lễ cho các tôi-tớ của Ba-anh. Kẻ ấy bèn phát áo cho chúng nó. ²³ Giê-hu và Giô-na-đáp, con trai của Rê-cáp, vào trong miễu thần Ba-anh, nói với các tôi-tớ của Ba-anh rằng: Hãy tìm xem cho kỹ, hoặc ở đây có tôi-tớ nào của Đức Giê-hô-va chăng, chỉ phải có những tôi-tớ của Ba-anh đó thôi. ²⁴ Chúng vào đặng dâng các lễ-vật và của-lễ thiêu.

Vả, Giê-hu đã phục tám mươi người rình ngoài miễu, và dặn-biểu họ rằng: Ví có ai trong những người mà ta phó vào tay các ngươi thoát khỏi đặng, ắt mạng-sống của kẻ để cho nó thoát khỏi sẽ thế cho mạng-sống nó. ²⁵ Khi đã dâng của-lễ thiêu xong, Giê-hu nói với quân hộ-vệ và các quan tướng rằng: Hãy vào giết chúng nó, chớ để một ai được ra. Vậy, chúng giết họ bằng lưỡi gươm. Đoạn, quân hộ-vệ và các quan tướng ném thây họ ra ngoài, lật-đật vào thành của miễu Ba-anh. ²⁶ Chúng cất những trụ-thờ khỏi miễu và đốt đi, ²⁷ đập bể hình-tượng Ba-anh, cùng phá dỡ đền nó, làm thành một lỗ xí hãy còn đến ngày nay.

²⁸ Như vậy, Giê-hu trừ-diệt thần Ba-anh khỏi Y-sơ-ra-ên. ³⁰ Đức Giê-hô-va phán với Giê-hu rằng: Bởi vì ngươi đã làm rất phải, xử công-bình trước mặt ta, và đãi nhà A-háp thuận ý ta, nên con trai ngươi sẽ ngồi trên ngôi Y-sơ-ra-ên cho đến đời thứ tư. ²⁹ Song người chẳng từ-bỏ tội của Giê-rô-bô-am, con trai của Nê-bát, tức tội đã gây cho Y-sơ-ra-ên phạm tội: nghĩa là người còn để lại các bò vàng tại Bê-tên và tại Đan. ³¹ Nhưng Giê-hu không hết lòng cẩn-thận theo luật-pháp của Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên; người chẳng từ-bỏ tội của Giê-rô-bô-am, tức tội đã gây cho Y-sơ-ra-ên phạm tội.

(2 Sử ký) 23 ¹ Năm thứ bảy, Giê-hô-gia-đa làm cho mình nên mạnh, vời các quan-tướng cai trăm người, là A-xa-ria, con trai của Giê-rô-ham, Ích-ma-ên, con trai của Giô-ha-nan, A-xa-ria, con trai cua Ô-bết, Ma-a-xê-gia, con trai của A-đa-gia, và Ê-li-sa-phát, con trai của Xiếc-ri, và lập giao-ước với các người ấy. ² Những người ấy đi khắp xứ Giu-đa, và từ các thành Giu-đa nhóm người Lê-vi và các trưởng-tộc của Y-sơ-ra-ên; rồi họ đều đến Giê-ru-sa-lem. ³ Cả hội-chúng đều lập giao-ước với vua tại trong đền-thờ của Đức Chúa Trời. Giê-hô-gia-đa nói với chúng rằng: Nầy con trai của vua sẽ cai-trị theo lời Đức Giê-hô-va đã phán về con-cháu Đa-vít. ⁴ Nầy đều các ngươi sẽ làm: Một phần ba trong các ngươi, tức những thầy tế-lễ và người Lê-vi, đến phiên trong ngày sa-bát, sẽ giữ cửa; ⁵ một phần ba sẽ vào trong cung vua, và một phần ba ở nơi cửa Giê-sốt; còn cả dân-sự sẽ ở nơi hành-lang của đền Đức Giê-hô-va. ⁶ Chớ để ai vào trong đền của Đức Giê-hô-va ngoại trừ những thầy tế-lễ và các người Lê-vi phục-sự: họ sẽ vào, bởi vì họ thánh-sạch; cả dân-sự sẽ giữ mạng-lịnh của Đức Giê-hô-va. ⁷ Người Lê-vi sẽ vây chung-quanh vua, ai nấy đều cầm binh-khí nơi tay; hễ ai vào đền-thờ thì sẽ bị giết; các ngươi khá theo hầu vua khi người đi ra đi vào.

⁸ Người Lê-vi và cả Giu-đa đều làm theo lời thầy tế-lễ Giê-hô-gia-đa đã dặn-bảo; mỗi người đều lãnh kẻ thủ-hạ mình, hoặc những kẻ vào phiên ngày sa-bát hay là kẻ mãn phiên ngày sa-bát; vì thầy tế-lễ Giê-hô-gia-đa không cho các phiên đổi về. ⁹ Thầy tế-lễ Giê-hô-gia-đa phát cho các quan-tướng cai trăm người, những giáo, khiên nhỏ và lớn của vua Đa-vít, để trong đền Đức Chúa Trời. ¹⁰ Người khiến dân-chúng, ai nấy cầm binh-khí mình, sắp hàng đứng chung-quanh vua dài theo bàn-thờ và đền, từ bên hữu đền cho đến bên tả đền. ¹¹ Đoạn chúng đem vương-tử ra, đội mão triều-thiên trên đầu người, và trao luật-pháp cho người, rồi tôn người làm vua; Giê-hô-gia-đa và các con trai người xức dầu cho người mà rằng: Vua vạn tuế!

(2 Các vua) 11 ¹³ Khi A-tha-li nghe tiếng quân hộ-vệ và tiếng dân-sự, bèn đến cùng dân-sự tại trong đền-thờ của Đức Giê-hô-va. ¹⁴ Bà xem thấy vua đứng trên tòa như lệ thường, có các quan cai và các kẻ thổi kèn đứng gần người, và cả dân-sự của xứ đều vui-mừng và thổi kèn. A-tha-li bèn xé áo mình và la lên rằng: Phản-ngụy! phản-ngụy! ¹⁵ Nhưng thầy tế-lễ Giê-hô-gia-đa truyền lịnh cho những quan cai đạo quân, mà rằng: Hãy dẫn nàng ra ngoài khỏi giữa hàng quân, và hễ kẻ nào theo nàng, khá giết nó bằng gươm. Vì thầy tế-lễ đã dạy rằng: Chớ giết nàng trong đền-thờ của Đức Giê-hô-va. ¹⁶ Người ta vẹt bên đường cho bà đi; bà trở vào cung vua bởi nơi vào của ngựa, và tại đó bà bị giết.

²¹ Giô-ách được bảy tuổi khi người lên ngôi.

12  ¹ Năm thứ bảy đời Giê-hu, Giô-ách lên ngôi làm vua, và cai-trị bốn mươi năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ người tên là Xi-bia, quê ở Bê-e-Sê-ba.

Giê-hô-gia-đa lập lại việc thờ-phượng Đức Chúa Trời

(2 Sử ký) 23 ¹⁶ Giê-hô-gia-đa bèn lập giao-ước với cả dân-sự và với vua, để chúng làm dân-sự của Đức Giê-hô-va. ¹⁷ Cả dân-sự đều đi đến miễu Ba-anh, phá-dỡ nó, đập bể bàn-thờ và hình-tượng nó, rồi giết Ma-than, thầy tế-lễ của Ba-anh, tại trước bàn-thờ. ¹⁸ Chiếu theo ban-thứ Đa-vít đã định trong đền của Đức Giê-hô-va, Giê-hô-gia-đa giao các chức-sự về đền Đức Giê-hô-va vào tay những thầy tế-lễ và người Lê-vi, đặng dâng những của-lễ thiêu cho Giê-hô-va cách ca-hát vui-mừng, y theo đều đã chép trong luật-pháp của Môi-se, và theo lệ Đa-vít đã định. ¹⁹ Người cũng đặt những kẻ canh cửa ở nơi các cửa đền Đức Giê-hô-va, hầu cho ai bị ô-uế về vô-luận sự gì, đều chẳng được vào đó. ²⁰ Người lãnh lấy những quan-tướng cai trăm người, kẻ tước-vị và những người quan-trưởng của dân, cùng cả dân-sự của xứ, mà rước vua từ đền Đức Giê-hô-va xuống, đi vào cung vua bởi cửa trên, rồi đặt vua ngồi trên ngôi nước. ²¹ Hết thẩy dân-sự của xứ đều vui-mừng, và thành được bình-tịnh. Vả, chúng đã giết A-tha-li bằng gươm.

12 ² Giô-ách làm đều thiện trước mặt Đức Giê-hô-va, trọn lúc Giê-hô-gia-đa, thầy tế-lễ, dạy-dỗ người. ³ Song người chẳng cất-bỏ các nơi cao đi, dân-sự vẫn tế-lễ và xông hương trên các nơi cao.