Chuẩn Bị cho Cuộc Chinh Phục

Sau khi Môi-se qua đời, vai trò lãnh đạo được trao cho Giô-suê, người sẽ dẫn dắt dân Y-sơ-ra-ên vượt sông Giô-đanh về phía tây vào đất Ca-na-an – vùng đất đã được hứa với Áp-ra-ham khoảng 685 năm trước đó. Trong sáu năm tiếp theo, dân Y-sơ-ra-ên sẽ chinh phục vùng đất này và bắt đầu định cư. Tuy nhiên, sẽ mất nhiều năm nữa để các bộ tộc nắm quyền kiểm soát hoàn toàn, và thậm chí sau đó vẫn còn nhiều cư dân địa phương không bị đuổi đi.

Nhưng giờ đây đã đến lúc Giô-suê phải huy động cả dân tộc. Việc chuẩn bị cho cuộc chinh phục không chỉ bao gồm việc hoạch định chiến lược quân sự mà còn là việc tái cam kết với Đức Chúa Trời và những mục đích thiêng liêng mà những trận chiến sắp tới sẽ được tiến hành.

Giữa tất cả những hoạt động của một dân tộc đang chuẩn bị cho chiến tranh là câu chuyện hấp dẫn về một người phụ nữ ở Ca-na-an, người mà đức tin vào Đức Chúa Trời của dân Y-sơ-ra-ên đã dẫn dắt bà đóng vai trò quan trọng trong cuộc xâm lược ban đầu.

Biên niên sử về Giô-suê cho thấy Đức Chúa Trời đã chọn một nhà lãnh đạo công chính và can đảm cho dân của Ngài. Giô-suê gần như là hình ảnh tiên phong của Đấng một ngày nào đó sẽ đến để dẫn dắt tất cả những tín đồ chân chính vào vùng đất hứa còn vĩ đại hơn. Vị Lãnh Đạo tinh thần tối cao đó thậm chí sẽ mang tên Hy Lạp tương đương với tên tiếng Do Thái Giô-suê (có nghĩa là “Đức Chúa Trời là sự cứu rỗi”). Như Giô-suê là đấng cứu rỗi của dân tộc, Đấng Mê-si-a này sẽ là Đấng Cứu Rỗi của thế giới.

Câu chuyện bắt đầu với những chỉ dẫn cuối cùng của Đức Chúa Trời cho Giô-suê.

(Giô-suê) 1   ¹ Sau khi Môi-se, tôi-tớ của Đức Giê-hô-va, qua đời, Đức Giê-hô-va phán cùng Giô-suê, con trai của Nun, tôi-tớ của Môi-se, mà rằng: ² Môi-se, tôi-tớ ta, đã chết; bây giờ ngươi và cả dân-sự nầy hãy đứng dậy đi qua sông Giô-đanh, đặng vào xứ mà ta ban cho dân Y-sơ-ra-ên. ³ Phàm nơi nào bàn chơn các ngươi đạp đến, thì ta ban cho các ngươi, y như ta đã phán cùng Môi-se. ⁴ Địa-phận các ngươi sẽ lan ra từ đồng vắng và Li-ban nầy cho đến sông cái, là sông Ơ-phơ-rát, tràn cả xứ dân Hê-tít cho đến biển cả về hướng mặt trời lặn. ⁵ Trót đời ngươi sống, thì chẳng sẽ ai được chống-cự trước mặt ngươi. Ta sẽ ở cùng ngươi như ta đã ở cùng Môi-se; ta sẽ không lìa ngươi, không bỏ ngươi đâu. ⁶ Hãy vững lòng bền chí, vì ngươi sẽ dẫn dân nầy đi nhận lấy xứ mà ta đã thề cùng tổ-phụ ban cho chúng nó. ⁷ Chỉ hãy vững lòng bền chí, và cẩn-thận làm theo hết thảy luật-pháp mà Môi-se, tôi-tớ ta, đã truyền cho ngươi; chớ xây qua bên hữu hoặc bên tả, để hễ ngươi đi đâu cũng đều được thạnh-vượng. ⁸ Quyển sách luật-pháp nầy chớ xa miệng ngươi, hãy suy-gẫm ngày và đêm, hầu cho cẩn-thận làm theo mọi đều đã chép ở trong; vì như vậy ngươi mới được may-mắn trong con đường mình, và mới được phước. ⁹ Ta há không có phán-dặn ngươi sao? Hãy vững lòng bền chí, chớ run-sợ, chớ kinh-khủng; vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi vẫn ở cùng ngươi trong mọi nơi ngươi đi.

3   ¹ Giô-suê dậy sớm, ở Si-tim đi cùng hết thảy dân Y-sơ-ra-ên, đến mé sông Giô-đanh, và ngủ đêm tại đó trước khi qua sông. 

2   ¹ Giô-suê, con trai của Nun, từ Si-tim mật sai hai người do-thám mà rằng: Hãy đi do-thám xứ, nhứt là Giê-ri-cô. Vậy, hai người ấy đi đến nhà của một kỵ-nữ tên là Ra-háp, và ngụ tại đó. ² Người ta bèn tâu cùng vua Giê-ri-cô rằng: Kìa, đêm nay có người trong dân Y-sơ-ra-ên đã đến do-thám xứ. ³ Vua Giê-ri-cô sai nói cùng Ra-háp rằng: Hãy đuổi hai người đã đến vào nhà ngươi; vì họ đến đặng do-thám cả xứ. Nhưng người đờn-bà đem giấu hai người nầy, rồi đáp rằng: Quả thật họ đã tới nhà tôi, nhưng chẳng biết ở đâu đến. ⁵ Song vào buổi tối cửa thành hầu đóng, hai người ấy đi ra, tôi không biết đi đâu; hãy mau đuổi theo, vì các ngươi theo kịp được. ⁶ Vả, nàng có biểu hai người leo lên mái nhà, giấu dưới cộng gai mà nàng rải ở trên mái. ⁷ Những người của vua đuổi theo họ về hướng sông Giô-đanh, cho đến chỗ cạn; vừa khi những người đuổi theo đó ra khỏi thành, thì người ta đóng cửa thành.

⁸ Trước khi hai người do-thám chưa nằm ngủ, nàng leo lên mái nhà, ⁹ mà nói rằng: Tôi biết rằng Đức Giê-hô-va đã ban cho các ông xứ nầy, sự kinh-khủng vì cớ các ông đã bắt lấy chúng tôi, và cả dân của xứ đều sờn lòng trước mặt các ông. ¹⁰ Vì chúng tôi có hay khi các ông ra khỏi xứ Ê-díp-tô, thì Đức Giê-hô-va đã khiến nước Biển-đỏ bày khô trước mặt các ông, và đều các ông đã làm cho Si-hôn và Óc, hai vua dân A-mô-rít, ở bên kia sông Giô-đanh, mà các ông đã diệt đi. ¹¹ Chúng tôi có hay đều đó, lòng bèn tan ra, chẳng ai trong chúng tôi còn can-đảm trước mặt các ông nữa; vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ông là Đức Chúa Trời ở trên trời cao kia, và ở dưới đất thấp nầy. ¹² Vậy bây giờ, vì tôi đã làm nhơn cho hai ông, thì hai ông cũng phải làm nhơn lại cho nhà cha tôi; hãy chỉ Đức Giê-hô-va mà thề cùng tôi, và cho một dấu quả-quyết ¹³ rằng các ông sẽ để cha mẹ, anh em, chị em tôi, và hết thảy người bà-con của họ đều còn sống, cùng cứu chúng tôi khỏi chết. ¹⁴ Hai người đáp rằng: Mạng chúng ta sẽ đền cho mạng nàng! Nếu nàng không cho lậu việc chúng ta ra, thì chúng ta sẽ đãi nàng cách nhơn-từ và thành-tín khi Đức Giê-hô-va ban xứ cho chúng ta.

¹⁵ Vậy, nàng dùng một sợi dây dòng hai người xuống nơi cửa sổ, vì nhà nàng ở tại trên vách thành. ¹⁶ Nàng nói rằng: Hãy đi đến núi, kẻo những người đuổi theo gặp các ông chăng; hãy ẩn đó ba ngày cho đến chừng nào những người đuổi theo trở về; sau rồi các ông hãy đi đường.

¹⁷ Vả, hai người nói cùng nàng rằng: Nầy thể nào chúng ta sẽ khỏi mắc lời thề mà nàng đã bắt ta thề. ¹⁸ Khi nào chúng ta vào xứ, nàng phải cột sợi chỉ điều nầy nơi cửa sổ mà nàng dòng chúng ta xuống, rồi nhóm-hiệp cha-mẹ, anh em, và hết thảy bà-con của nàng lại trong nhà mình. ¹⁹ Phàm ai trong các người đó đi ra ngoài cửa nhà nàng, thì huyết người ấy sẽ đổ lại trên đầu người, và chúng ta vô tội; nhưng nếu ai tra tay vào người nào ở cùng nàng trong nhà, thì huyết của người đó sẽ đổ lại trên đầu chúng ta. ²⁰ Còn nếu nàng cho lậu việc chúng ta, ắt chúng ta sẽ khỏi mắc lời mà nàng đã bắt chúng ta thề. ²¹ Nàng bèn đáp: Khá y lời hai ông đã nói. Đoạn, nàng cho hai người đi, và hai người liền đi. Nàng bèn cột sợi chỉ điều nơi cửa sổ.

²² Vậy, hai người đi đến núi, ở đó ba ngày cho đến khi những người đuổi theo mình trở về. Mấy người ấy kiếm họ cùng đường, nhưng không gặp. ²³ Hai người do-thám bèn đi xuống núi trở về; khi đã qua sông Giô-đanh rồi, thì đến gần Giô-suê, con trai Nun, thuật cho người mọi đều đã xảy ra. ²⁴ Hai người nói cùng Giô-suê rằng: Quả thật, Đức Giê-hô-va đã phó cả xứ vào tay chúng ta; và lại, hết thảy dân của xứ đều sờn lòng trước mặt chúng ta.

¹² Giô-suê cũng nói cùng người Ru-bên, người Gát, và phân nửa chi-phái Ma-na-se mà rằng: ¹³ Hãy nhớ lại đều Môi-se, tôi-tớ Giê-hô-va, đã dặn các ngươi, khi người có nói: Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi đã cho các ngươi an-nghỉ và ban xứ nầy cho các ngươi. ¹⁴ Vợ, con nhỏ, và bầy súc-vật các ngươi sẽ ở trong xứ mà Môi-se ban cho các ngươi về phía bên nầy sông Giô-đanh; nhưng các ngươi, tức là hết thảy người mạnh-dạn, phải cầm binh-khí đi ngang qua trước anh em mình, và giúp-đỡ họ, ¹⁵ cho đến chừng nào Đức Giê-hô-va ban sự an-nghỉ cho anh em các ngươi, y như đã ban cho các ngươi, và đến khi họ cũng đã nhận được xứ mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi ban cho. Đoạn, các ngươi sẽ trở về xứ mình, là xứ Môi-se, tôi-tớ của Đức Giê-hô-va, đã ban cho các ngươi ở phía bên nầy sông Giô-đanh, về hướng mặt trời mọc, rồi các ngươi sẽ lấy nó làm sản-nghiệp.

¹⁶ Những người ấy thưa cùng Giô-suê rằng: Chúng tôi sẽ làm mọi đều ông dặn-biểu, và đi khắp nơi nào ông sai; ¹⁷ chúng tôi sẽ vâng theo ông trong mọi việc y như đã vâng theo Môi-se. Chỉn nguyện Giê-hô-va Đức Chúa Trời ông ở cùng ông, y như Ngài đã ở cùng Môi-se vậy! ¹⁸ Phàm ai nghịch mạng không vâng theo lời ông trong mọi đều ông dặn-biểu chúng tôi, thì người đó sẽ bị xử-tử; chỉ ông hãy vững lòng bền chí.

3   ² Cuối ba ngày, các quan-trưởng đi khắp trại-quân, ³ truyền lịnh nầy cho dân-sự rằng: Khi các ngươi thấy những thầy tế-lễ về dòng Lê-vi khiêng hòm giao-ước của Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi, thì phải bỏ chỗ đóng trại mình mà đi theo sau. ⁴ Song le giữa khoảng các ngươi và hòm giao-ước phải cách chừng hai ngàn thước; chớ đến gần, hầu cho các ngươi có thế biết đường mình phải đi theo; vì các ngươi chưa hề đi đường nầy bao giờ.

⁵ Giô-suê cũng nói cùng dân-sự rằng: Hãy làm cho mình ra thánh, vì ngày mai Đức Giê-hô-va sẽ làm những việc lạ-lùng giữa các ngươi. ⁶ Đoạn, Giô-suê nói cùng những thầy tế-lễ rằng: Hãy khiêng hòm giao-ước đi qua trước dân-sự. Vậy, những thầy tế-lễ khiêng hòm giao-ước và đi đầu dân-sự.

⁷ Đức Giê-hô-va phán cùng Giô-suê rằng: Ngày nay ta khởi tôn ngươi lên trước mặt cả Y-sơ-ra-ên, để chúng nó biết rằng ta sẽ ở cùng ngươi như ta đã ở cùng Môi-se vậy. ⁸ Ngươi phải truyền lịnh nầy cho những thầy tế-lễ khiêng hòm giao-ước: Khi nào các ngươi đến mé sông Giô-đanh, thì hãy dừng lại tại giữa sông.

⁹ Giô-suê bèn nói cùng dân Y-sơ-ra-ên rằng: Hãy lại gần, nghe lời của Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi. ¹⁰ Đoạn, người nói: Nhờ đều nầy các ngươi sẽ biết rằng Đức Chúa Trời hằng-sống ngự giữa các ngươi, và Ngài sẽ đuổi khỏi trước mặt các ngươi dân Ca-na-an, dân Hê-tít, dân Hê-vít, dân Phê-rê-sít, dân Ghi-rê-ga-sít, dân A-mô-rít, và dân Giê-bu-sít. ¹¹ Nầy, hòm giao-ước của Chúa cả thế-gian đi trước các ngươi vào sông Giô-đanh. ¹² Vậy, hãy chọn mười hai người của các chi-phái Y-sơ-ra-ên, mỗi chi-phái một người; ¹³ và khi những thầy tế-lễ khiêng hòm giao-ước của Đức Giê-hô-va, là Chúa cả thế-gian, mới để bàn chơn mình dưới nước sông Giô-đanh, thì nước của sông, tức nước từ nguồn chảy xuống, sẽ chia ra, và dồn lại thành một đống.

¹⁴ Khi dân-sự bỏ các trại mình đặng đi qua sông Giô-đanh, thì những thầy tế-lễ khiêng hòm giao-ước ở trước mặt dân-sự. ¹⁵ Vả, trọn lúc mùa gặt, sông Giô-đanh tràn lên khỏi bờ. — Khi các người khiêng hòm đến sông Giô-đanh, và chơn của những thầy tế-lễ khiêng hòm mới bị ướt nơi mé nước, ¹⁶ thì nước ở trên nguồn thường chảy xuống bèn dừng lại, dồn thành một đống, xa ra một khoảng đến thành A-đam, là thành ở bên cạnh Xát-than; còn nước chảy đến biển đồng bằng, tức Biển-mặn, đã rẽ đoạn ra; rồi dân-sự đi qua đối ngang Giê-ri-cô. ¹⁷ Những thầy tế-lễ khiêng hòm giao-ước của Đức Giê-hô-va dừng chơn vững trên đất khô giữa sông Giô-đanh, trong khi cả Y-sơ-ra-ên đi qua trên đất khô, cho đến chừng cả dân đã qua khỏi sông Giô-đanh rồi.

4  ¹² Con-cháu Ru-bên, con-cháu Gát, và phân nửa chi-phái Ma-na-se cầm binh-khí đi trước dân Y-sơ-ra-ên, y như Môi-se đã dặn-biểu họ. ¹³ Có chừng bốn muôn người sắm-sửa ra trận, đi qua trước mặt Đức Giê-hô-va, đến trong đồng bằng Giê-ri-cô, đặng đánh giặc.  ¹⁰ Những thầy tế-lễ khiêng hòm đều đứng giữa sông Giô-đanh cho đến chừng nào đã làm xong mọi việc mà Đức Giê-hô-va đã dặn-biểu Giô-suê truyền lại cho dân-sự, theo mạng-lịnh mà Môi-se đã truyền cho Giô-suê. Dân-sự bèn lật-đật đi qua sông. ¹¹ Khi cả dân-sự đã đi qua sông rồi, thì hòm của Đức Giê-hô-va, và những thầy tế-lễ cũng đi qua trước mặt dân-sự. 

Mười hai hòn đá

¹ Khi cả dân đã qua khỏi Giô-đanh rồi, Đức Giê-hô-va bèn phán cùng Giô-suê rằng: ² Hãy chọn trong dân-sự mười hai người, mỗi chi-phái một người; ³ rồi truyền lịnh nầy cho các người đó: Hãy lấy mười hai hòn đá tại đây giữa sông Giô-đanh, từ nơi chơn những thầy tế-lễ đứng vững, rồi đem nó theo, và đặt tại chỗ các ngươi sẽ ngủ ban đêm. ⁴ Vậy, Giô-suê gọi mười hai người mà mình đã chọn trong dân Y-sơ-ra-ên, mỗi chi-phái một người, ⁵ mà truyền rằng: Hãy đi qua trước hòm của Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi tại giữa sông Giô-đanh, rồi mỗi người, theo số chi-phái Y-sơ-ra-ên, phải vác một hòn đá trên vai mình, ⁶ hầu cho đều đó làm một dấu ở giữa các ngươi. Về sau, khi con-cháu các ngươi hỏi rằng: Những hòn đá nầy có nghĩa chi? ⁷ thì hãy đáp rằng: Ấy là nước sông Giô-đanh đã rẽ ra trước hòm giao-ước của Đức Giê-hô-va; khi hòm đi ngang qua sông Giô-đanh; thì nước sông bèn rẽ ra; các hòn đá nầy dùng cho dân Y-sơ-ra-ên làm kỷ-niệm đời đời.

⁸ Vậy, dân Y-sơ-ra-ên làm theo đều Giô-suê đã biểu, bèn lấy mười hai hòn đá ở giữa sông Giô-đanh, theo số chi-phái dân Y-sơ-ra-ên, và đem nó theo cùng mình đến chỗ nào phải ngủ ban đêm, rồi đặt tại đó, y như Đức Giê-hô-va đã phán-dặn Giô-suê. 

¹⁵ Vả, Đức Giê-hô-va phán cùng Giô-suê rằng: ¹⁶ Hãy truyền cho những thầy tế-lễ khiêng hòm bảng-chứng đi lên khỏi sông Giô-đanh. ¹⁷ Giô-suê bèn truyền lịnh cho những thầy tế-lễ rằng: Hãy đi lên khỏi Giô-đanh. ¹⁸ Khi những thầy tế-lễ khiêng hòm giao-ước của Đức Giê-hô-va đã lên khỏi giữa sông, và bàn chơn họ dở lên đặng bước trên đất khô rồi, thì nước sông Giô-đanh trở lại chỗ cũ, và chảy tràn ra khắp mé như trước.

 ⁹ Giô-suê cũng dựng mười hai hòn đá giữa sông Giô-đanh, tại nơi chơn những thầy tế-lễ khiêng hòm giao-ước đã đứng; các hòn đá ấy hãy còn ở đó cho đến ngày nay

¹⁴ Ngày đó, Đức Giê-hô-va khiến Giô-suê được tôn trọng trước mặt cả Y-sơ-ra-ên, và chúng kính-sợ người trọn đời người, như đã kính-sợ Môi-se vậy.

5   ¹ Vả, các vua A-mô-rít ở bên kia sông Giô-đanh về phía tây, và các vua Ca-na-an ở gần biển vừa hay rằng Đức Giê-hô-va đã làm cho nước sông Giô-đanh bày khô trước mặt dân Y-sơ-ra-ên, cho đến chừng đã đi qua khỏi, thì lòng họ kinh-khiếp và nao-sờn vì cớ dân Y-sơ-ra-ên.

² Trong lúc đó Đức Giê-hô-va phán cùng Giô-suê rằng: Hãy sắm-sửa dao bằng đá lửa, và làm phép cắt-bì lần thứ nhì cho dân Y-sơ-ra-ên. ³ Vậy, Giô-suê sắm-sửa dao bằng đá lửa, và làm phép cắt-bì cho dân Y-sơ-ra-ên tại trên gò A-ra-lốt. ⁴ Nầy là cớ Giô-suê làm phép cắt-bì cho họ: Các người nam trong dân-chúng đã ra khỏi xứ Ê-díp-tô, tức là các chiến-sĩ, đều đã chết dọc đường trong đồng vắng, sau khi ra khỏi xứ Ê-díp-tô. ⁵ Vả, hết thảy dân-chúng mà đã ra khỏi xứ Ê-díp-tô đều có chịu phép cắt-bì; nhưng sau khi ra khỏi xứ Ê-díp-tô người ta không có làm phép cắt-bì cho một ai trong những người sanh ra dọc đường tại nơi đồng vắng. ⁶ Vì dân Y-sơ-ra-ên đã đi trong đồng vắng bốn mươi năm cho đến chừng cả dân-sự đã bị chết hết, tức là những chiến-sĩ đã ra khỏi xứ Ê-díp-tô, mà không vâng theo tiếng của Đức Giê-hô-va. Đức Giê-hô-va có thề cùng chúng rằng sẽ chẳng cho họ thấy xứ mà Đức Giê-hô-va đã thề cùng tổ-phụ họ ban cho chúng ta, tức là xứ đượm sữa và mật. ⁷ Và Ngài đã dấy lên con-cháu của họ mà thế vào chỗ. Ấy là con-cháu nầy mà Giô-suê làm phép cắt-bì cho, vì chúng nó không có chịu phép cắt-bì dọc đường. ⁸ Khi người ta làm phép cắt-bì cho hết thảy dân-sự xong rồi, thì họ ở lại chỗ mình trong trại-quân cho đến chừng nào lành.

⁹ Bấy giờ, Đức Giê-hô-va phán cùng Giô-suê rằng: Ngày nay ta đã cất khỏi các ngươi sự xấu-hổ của xứ Ê-díp-tô. Nên người ta gọi chỗ ấy là Ghinh-ganh^[1] cho đến ngày nay. ¹⁰ Dân Y-sơ-ra-ên đóng trại tại Ghinh-ganh trong đồng bằng Giê-ri-cô, và giữ lễ Vượt-qua nhằm ngày mười bốn tháng nầy, vào lối chiều tối. ¹¹ Ngày sau lễ Vượt-qua, chánh ngày đó, dân-sự ăn thổ-sản của xứ, bánh không men, và hột rang. ¹² Ngày mà chúng đã ăn lúa mì của xứ, thì đến sáng mai ma-na hết; vậy, dân Y-sơ-ra-ên không có ma-na nữa, nhưng trong năm đó ăn những thổ-sản của Ca-na-an.

¹³ Xảy khi Giô-suê ở gần Giê-ri-cô, ngước mắt lên mà nhìn, bèn thấy một người đứng cầm gươm trần đối-diện cùng mình. Giô-suê đi lại người và nói rằng: Ngươi là người của chúng ta hay là người của kẻ thù-nghịch chúng ta? ¹⁴ Người đáp: không, bây giờ ta đến làm tướng đạo binh của Đức Giê-hô-va. Giô-suê bèn sấp mặt xuống đất, lạy, và hỏi rằng: Chúa truyền cho tôi-tớ Chúa đều gì? ¹⁵ Tướng đạo binh của Đức Giê-hô-va nói cùng Giô-suê rằng: Hãy lột giày khỏi chơn ngươi, vì nơi ngươi đứng là thánh. Giô-suê bèn làm như vậy.